برنز چیست

برنز چیست : برنزها آلیاژهای مس (درباره مس ) و قلع هستند. اما گاهی اوقات به آلیاژ مس- آلومینیوم، برنز آلومینیوم و همچنین به آلیاژ مس و سیلیسیوم، برنز سیلیسیوم اطلاق می گردد.این آلیاژ در زمانهای قدیم در ایران بنام مفرغ مشهور بوده است اما از لحاظ كلی برنز به آلیاژهای مس به علاوه یك عنصر غیر از روی اطلاق می شود.

برنز چیست

برنز( Bronze ) قدیمی ترین آلیاژی است که بشر شناخته است.چرا که در طبیعت در معادن ، مس معمولا همراه قلع می باشد.کاربرد آبکاری برنز وسیع است.آبکاری برنز برای ایجاد ظاهری زیبا و افزایش مقاومت خوردگی استفاده می شود. این آبکاری در مواردی که روانکاری را بهبود بخشد و مقاومت سایشی را در مقابل فولاد افزایش دهد، مطلوب است.مقاومت خوردگی خوب برنز باعث می شود زیر لایه مناسبی برای آبکاری نیکل و کروم باشد.آلیاژهای حاوی Sn 15-10% ظاهری گیرا و زیبایی دارند.این آلیاژها رنگ طلایی دارند که نسبت به طلای واقعی قهوه ای ترند.آلیاژهای Sn 45% ظاهری نقره ای دارند و تقریبا برای اهداف تزیینی به کار می روند. سه نوع برنز وجود دارد به نام های برنز آلفا، بتا و گاما. برنز آلفا در حالت سرد چکشخواری خوبی دارد. برنز بتا در حالت گرم چکشخواری خوبی دارد و برنز گاما بسیار شکننده است.

ویژگیهای برنز چیست

• مقاومت خوب خوردگی اتمسفری
• مقاومت خوب در برابر فرسودگی
• قابلیت سخت شدن با تغییر شکل سرد
•  به راحتی قابل جوش دادن است.
• قابلیت لحیم شدن بسیار خوب است
• مقاومت در برابر درجه حرارت بالا ، چند خانواده از آلیاژهای این فلز در محیط های با درجه حرارت بالا مقاومت میکنند.
• برنز معمولا نرمتر، ضعیف تر و گرانتر از فولاد است.
• بر خلاف فولاد، این آلیاژ در برابر یک سطح سخت، جرقه نمیزند. که این باعث میشود برنز مورد استفاده در اطراف مواد قابل اشتعال یا مواد منفجره مفید باشد.

گروه های برنز بر حسب مقدار قلع

برنزها اساسا بر حسب مقدار قلع و کمتر عناصر آلیاژی در شش گروه تقسیم بندی می شوند.

گروه اول

شامل آلیاژهای آلفا با مقدار 7 تا 8 درصد قلع است. فسفر باقیمانده به عنوان عامل اکسیژن زدا کمتر از 0.1 درصد است. بنابراین نباید فسفر را در این آلیاژ، عنصر آلیاژی محسوب نمود. کاربرد این آلیاژها در تولید سکه پول خرد، فنرها و چرخ محور توربین است.

گروه دوم

آلیاژهایی با همان مقدار قلع گروه اول به اضافه عناصر دیگر مانند روی و سرب می باشد. برنزهای سرب دار شامل 5 درصد قلع و 20 درصد سرب هستند.

گروه سوم

برنزهایی برای ساخت قطعات مکانیکی می باشند. مانند مفرغ توپ ریزی یعنی آلیاژهایی که مقدار قلع آنها بین 8 تا 10 درصد بوده و مقدار جزئی از فلز روی یا عناصر دیگر دارد. کاربرد آنها در ساخت یاتاقان ها، چرخدنده و غیره است.

گروه چهارم

برنز فسفردار است. این گروه از آلیاژها دارای 6 تا 14 درصد قلع و 0.6 تا 0.1 درصد فسفر می باشد. ممکن است به این آلیاژها عناصر دیگری مانند نیکل و سرب اضافه شود. خواص مکانیکی خوب و مقاومت خوردگی عالی در مقابل آب دریا دارند و برای ساخت قسمت های مختلف کشتی کاربرد دارند.

گروه پنجم

شامل آلیاژهایی با مقدار سرب زیاد است به طور مثال یاتاقان. این آلیاژها از 0 تا 10 درصد قلع و از 8 تا 20 درصد سرب و گاهی تا 30 درصد سرب دارند.

گروه ششم

برنزهایی برای ساختن ناقوس ها و زنگ ها می باشند. قلع تا 30 درصد بالا رفته و مقدار جزئی از روی و سرب در آن موجود می باشد.

کاربردهای آلیاژ برنز چیست

• وسایل تزیینی  و انواع ظروف پذیرایی و ساخت لوستر استفاده می‌شود.
• برای ریخته گری و مجسمه سازی بسیار پر کاربرد است.
• در وسایل و ابزارهای سوارکاری استفاده میشود
• برای بلبرینگ، بوشینگ و بلبرینگ انتقال خودرو و به ویژه در بلبرینگ موتورهای کوچک استفاده می شود
• برنز ترکیب یافته با فسفر در سازهای موسیقی، تماس‌های الکتریکی و پروانه‌های کشتی استفاده می‌گردد

آلیاژ برنز چیست

انواع مختلف برنز با کاربردشان و به همراه ترکیب شیمیایی در جدول زیر فهرست شده است.

مهم‌ترین تفاوت برنج و برنز چیست

تفاوت برنز و برنج را از طریق شکل ظاهری، میزان سختی و انعطاف‌پذیری، میزان دوام و مقاومت و تفاوت قیمت برنز با برنج که در ادامه به شرح هر کدام از موارد ذکر شده می‌پردازیم

• هر دو آلیاژ برنج و برنز بسته به میزان آلیاژ ترکیبی‌شان با مس، طیف رنگی از قرمز مسی تا زرد رنگ دارند.اما در برنز، حلقه های ضعیف بر روی سطح آن دیده می‌شود و سطح ناهموارتری نسبت به برنج دارد. در واقع برنج صیقلی‌تر از برنز است.
• برنز نسبت به برنج سخت‌تر است و مقاومت بیشتری دارد؛ همین سختی بیشتر، میزان شکل پذیری آن را کمی کمتر از برنج کرده است.
• برنز دوام بالاتری در شرایط آب و هوایی دارد و مقاومت به خوردگی آن نیز بیشتر از برنج است.
• قیمت کالاها و قطعات برنزی نسبت به محصولات و کالاهایی با جنس آلیاژ برنج بیشتر است

نتیجه‌گیری

در این آموزش درباره ” برنز چیست ” بحث شد و ویژگیها و کاربردهای آن مورد بررسی قرار گرفت.  

لینک های مرتبط :

مس چیست؟