شیر کشویی چدنی

یکی از انواع شیرآلات صنعتی که کاربرد زیادی در صنعت برای انواع سیالات دارد, شیر کشویی است. همان طور که از نام این شیر مشخص است به کمک دروازه ای که در مسیر حرکت سیال قابل تغییر مکان دادن می باشد عمل می نماید؛ این دروازه به صورت عمودی در مسیر جریان حرکت کرده ودر موارد لزوم جریان را قطع و یا بر قرار می کند. شیر کشویی بر اساس جنس بدنه و متریال ساخته شده به انواع مختلفی تقسیم بندی می شود. شیر کشویی چدنی یکی از انواع شیر های کشویی است که بیشتر در آب و فاضلاب استفاده می شود.

شیر کشویی چیست؟

عمل اصلی شیر دروازه ای یا همان شیر کشویی در حقیقت قطع کامل و یا ایجاد ارتباط بین دو جریان سیال می باشد. این بدان معناست که این نوع شیرها یا بایستی کاملا بسته باشند، یا کاملا باز و در واقع به صورت نیمه باز نمی توان از آنها استفاده کرد.شیر های کشویی بر اساس نوع سیال، فشار کاری و سایر خصوصیات مورد نیاز برای کاربردهای گوناگون با جنس های مختلفی تولید می شوند. به طور عمده دسته بندی رایج شیر های کشویی بر اساس جنس به چند خانواده تقسیم می شود که عبارتند از شیر کشویی برنجی، شیر کشویی چدنی، شیر کشویی استنلس استیل و شیر کشویی فولادی. علاوه بر شرایط کارکرد، تفاوت قیمت شیر های کشویی با متریال گوناگون در انتخاب جنس بدنه این نوع شیرآلات موثر است.

شیر کشویی چدنی چیست؟

شیر کشویی چدنی نوعی از شیرهای کشویی می باشد که در معمولا در دو فشار کاری 10 و 16 بار تولید و عرضه می شوند. این نوع از شیر کشویی به صورت روتین در سایزهای مختلف برای استفاده های گوناگون ساخته می شوند و دارای انواع گوناگونی از جمله شیر کشویی چاقویی، شیر کشویی زبانه فلزی، شیر کشویی زبانه لاستیکی و ... می باشد. شیر کشویی چدنی بیش از هر مدلی دیگر در تاسیسات آب و فاضلاب کاربرد دارد. شیر کشویی چدنی از استاندارد های بالایی برخوردار هست و همین طور پروسه تولید این محصولات ساده است. این شیر ها ممکن است زبانه لاستیکی و یا با زبانه های فلزی باشند که بسته به کاربرد آنها در صنایع مختلف می توانید آنها را تهیه کنید. شیر کشویی چدنی زبانه لاستیکی موارد مصرف بیشتری نسبت به زبانه فلزی به دلیل محکم بودن آب بندی در آن است که باعث عدم نشتی در این گونه شیرآلات می شود.

شیر کشویی چدنی زبانه لاستیکی

شیر کشویی چدنی زبانه لاستیکی در همه تاسيسات آب رساني از جمله آب آشاميدني و سيالات غير خورنده به کار برده می شود. شیر کشویی زبانه لاستیکی در حالت باز، آشفتگي كمي را نسبت به سایر شیرهای قطع و وصلی در مسير ايجاد می کند . همچنين افت فشار ايجادي آنها قابل توجه نيست ، ضمن اینکه در وضعیت کاملا بسته به خوبي مي تواند از عبور جريان جلوگيري كند . استفاده از شیر کشویی در خطوط انتقال بعنوان کنترل کننده جریان مجاز نبوده و باید در حالت کاملا باز ویا کاملا بسته مورد استفاده قرار گیرند. طراحی این شیر از شیر های کشویی به گونه ای است که از زبانه لاستیکی با هسته چدنی برای آببندی بهتر بدنه استفاده می شود .این شیرها در فشار 16 bar 10, bar معمولا از چدن داکتیل و یا چدن خاکستری ساخته می شوند.

مشخصات شیر کشویی چدنی

بطور کلی شیر کشویی چدنی زبانه لاستیکی برای قطع و وصل کامل جریان سیال به کار می رود. این شیر در جهت عقربه های ساعت بسته می شود و بدلیل استفاده از زبانه لاستیکی، با اعمال حداقل گشتاور، یک آب بندی کامل ایجاد می شود.شیرهای کشویی زبانه لاستیکی از جنس چدن داکتیل و در سایز های 5 تا 25 سانتی متری تولید می شوند. ضریب افت فشار در این شیرها بسیار ناچیز است، همین امر باعث می شود تا این محصولات کاربردهای زیادی داشته باشند. اتصالات این نوع شیرآلات در بیشتر مواقع از نوع فلنجی می باشد.

کاربرد شیر کشویی چدنی

شیر کشویی چدنی زبانه لاستیکی بدلیل طراحی منحصر به فرد، برای انتقال سیال های مختلف، کاربردهای بسیاری دارد که از آن جمله می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• انتقال آب خام
• انتقال آب آشامیدنی
• فاضلاب
• هوای فشرده و تمام گاهای خنثی

معایب و مزایا شیر کشویی چدنی 

معایب شیرکشویی چدنی

یکی از محدودیت های شیر کشویی چدنی در سیستم های اختناق است. این شیرها توانایی کنترل فشار در چنین سیستم هایی را ندارند. این محدودیت سبب می شود تا شیر های کشویی چدنی بیشتر در سیستم های ساده قطع و وصل جریان سیال به عنوان مسدود کننده مورد استفاده قرار گیرند. به دلیل مدت زمان بیشتری که برای باز و بسته شدن شیر کشویی چدنی نیاز است، در جریانات سیالی که حاوی ذرات جامد است احتمال کثیف شدن وجود دارد. علاوه براین، در برخی موارد و کاربردها آب بندی شیر کشویی چدنی دشوار است.در ادامه به برخی معایب این نوع شیر های کشویی اشاره می کنیم :

1. در سایزهای بزرگ، به دلیل فشار بالا و نیروی بالای وارده بر دروازه شیر بازوبسته کردن شیر مشکل خواهد بود.
2. باز و بسته کردن شیر زمانبر است. بخاطر، مسیر زیادی که دریچه شیر، طی فرایند باز و بسته شدن باید طی کند.
3. از آنجا که در طی مراحل باز و بسته شدن، بین دریچه شیر و دو سطح آببندی نشیمنگاه شیر، اصطکاک وجود دارد، سطح آببندی مستعد خراش است که این امر در عملکرد آب بندی و طول عمر شیر تأثیر دارد و تعمیر آن آسان نیست.

مزایایی شیر کشویی چدنی

در زیر به برخی مزایا شیر کشویی چدنی اشاره می کنیم :

• مقاومت شیر در برابر حرکت سیال کمتر است.
• آب بندی بهتر و باز و بسته شدن راحت تر نسبت به شیرهای دیگر کشویی
• نه تنها برای انتقال مایعات، بلکه برای انتقال سیالات با ویسکوزیته بالا و سیالات حاوی گرانول نیز مناسب است.
• امکان عبور سیال در هر دو جهت; عملکرد شیر وابسته به جهت جریان سیال نیست،بنابراین در سیستم های که تغییر جهت جریان نیاز است مناسب می باشد.
• نصب آسان و هزینه نسبتا پایین.

انواع شیرکشویی چدنی از نظر عملکرد

1. شیر کشویی چدنی با محور متحرک
2. شیر کشویی با محور ثابت

شیر کشویی چدنی با محور متحرک

با چرخاندن فلکه، محور و کشو با هم حرکت کرده و بالا و پایین می روند. محور این نوع شیرها در قسمت مجاور فلکه پیچ شده و قسمت پیچ شده در بوش محور قرار گرفته به طوری که پیچ های محور با پیچ های بوش درگیر هم می باشند. فلکه شیر با بوش محور یکپارچه ساخته شده به طوری که هنگام گردش فلکه، بوش محور نیز می گردد.انتهای محور با کشوی شیر نیز یکپارچه ساخته شده به طوری که هنگام گردش فلکه کشوی شیر همراه محور به طرف بالا یا پایین حرکت می کند و در نتیجه موقعی که شیر در حالت کاملا باز باشد محور به اندازه طول کشو از فلکه بالاتر و بیرون قرار می گیرد. در این نوع شیرها چون قسمت پیچ دار محور در صورت باز بودن شیر از فلکه بیرون می آید، با یک نگاه می توان متوجه شد که شیر باز و یا بسته است. ضمناً به علت بیرون آمدن ساقه احتیاج به مراقبت و حفاظت در مقابل ضربه خوردن و غیره را دارد. از مزایای این نوع شیر کشویی آن است که چون قسمت پیچ دار محور با آب درون شیر تماس نداشته لذا از خوردگی در امان خواهد بود.

شیر کشویی با محور ثابت

محور این نوع شیرها در قسمت انتهایی پیچ شده و فلکه آن با محور شیر یک پارچه ساخته شده است;ضمنا به علت این که قسمت پیچ دار محور داخل بدنه شیر قرار دارد ضربه نخواهد دید.    

لینک های مرتبط :

شیر پروانه ای چدنی