پمپ سیرکولاتور

پمپ‌ها انواع مختلفی دارند و هرکدام ویژگی‌ها و کاربردهای متفاوتی دارند. یکی از متداول‌ترین پمپ‌ها که کاربرد زیادی در صنایع دارد، پمپ سیرکولاتور یا سیرکوله است. به‌طور کلی، سیرکوله به معنای چرخش و گردانیدن است. بنابراین، طبیعی است که پمپ سیرکولاتور هم وظیفه‌ی گرداندن سیال (آب گرم و یا آب سرد) را در سیستم‌های مختلف مثل سیستم حرارت مرکزی ساختمان و یا سیستم تهویه مطبوع بر عهده داشته باشد. در این مطلب از پیکاتک به بررسی پمپ سیرکولاتور و مشخصات آن می پردازیم.

پمپ سیرکولاتور چیست؟

پمپ سیرکولاتور (Circulator Pump)، پمپی است که از آن برای به گردش در آوردن یک سیال درون یک سیکل بسته استفاده می‌شود. این پمپ زیرمجموعه‌ی پمپ‌های سانتریفیوژ است که سیالات را تا دمای 100 الی 130 درجه سانتیگراد پمپاژ می‌کند. این الکترو پمپ‌ها اغلب برای تأمین آب داغ در سیستم‌های گرمایش مرکزی و منطقه‌ای، و گردش آب داغ در سیستم‌های آب گرم خانگی مثل مدار آب گرم شوفاژ، و یا برای سیرکوله آب، مورد استفاده قرار می‌گیرند. بدنه پمپ‌های سیرکولاتور خطی را عموما از چدن و یا استیل می‌سازند. پروانه آن‌ها هم از استیل، چدن و برنج ساخته می‌شود. گفتنی است که از هر نوع پمپ سیرکولاتور، بسته به جنس بدنه و پروانه، برای مصارف و کاربری‌های مشخصی استفاده می‌شود.پمپ‌های سیرکولاتور بسیار کم‌صدا کار می‌کنند و دور موتور آن‌ها چیزی بین 1500 و 3000 دور است. پمپ سیرکولاتور مکش منفی نداشته، مصرف انرژی‌اش بهینه است، و در رده‌بندی مصرف در رده‌های A و B قرار می‌گیرد.پمپ‌های سیرکوله نصب آسان و هزینه‌های نگهداری پایینی دارند و تنوع مدل و سایز در آن‌ها بسیار بالا است. پمپ سیرکولاتور را به نام‌های پمپ آب در گردش، پمپ آب گرم، پمپ خطی و پمپ سیرکوله هم می‌شناسند.    

مشخصات پمپ سیرکولاتور

• یکی از ویژگی های این نوع ازالکتروپمپ ها کارکرد بسیار کم صدا می باشد.
• این نوع پمپ ها از نیم اینچ تا شش اینچ ساخته می شوند.
• دورموتوراین نوع الکترو پمپ ها 1500 و 3000 دور می باشد.
• جنس بدنه این پمپ ها غالباّ چدن و استیل می باشد و جنس پروانه آنها چدن و استیل و برنج است.
• این نوع پمپ ها دارای مکش منفی نیستند یعنی جهت جابجایی سیال بایستی آن سیال براین نوع پمپها اصطلاحاّ سوار باشد.
• این نوع الکترو پمپ ها در دو نوع تکفاز و سه فاز و تک دور، دودور، سه دور، چهار دور ساخته می شوند.
• این نوع الکتروپمپ ها به جهت مصرف بهینه انرژی دارای رده بندی مصرف A , B هستند.
• این دسته ازالکتروپمپ ها در دو نوع با واسطه (کوپلینگ دار) واتاترم یا موتورخشک و بدون واسطه وجود دارند.

مزایا پمپ سيرکولاتور

• کارکرد کم صدا
• مصرف بهینه انرژی
• تنوع مدل و سایز
• پمپاژ در دمای بالا
• نصب آسان
• هزینه نگهداری پایین

کاربرد پمپهای سیرکولاتور

پمپ‌های سیرکولاتور بسته به نوع و جنس‌شان کاربرد‌های متفاوتی دارند. به‌عنوان مثال می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

1. سیرکوله کردن آب گرم و آب سرد در دما‌های 10- تا 130 درجه سانتی‌گراد به‌وسیله پمپ سیرکوله انجام میشود.
2. برای سیرکوله کردن آب گرم و آب سرد در سیستم تهویه هوا، رادیاتور‌ها، سیستم گرمایش از کف و همین‌طور سیستم گرم کردن آب هم از پمپ سیرکولاتور استفاده میشود.
3. از پمپ‌های سیرکولاتور خطی با بدنه و پروانه از جنس استیل، جهت جا‌به‌جایی انواع سیال‌های شیمیایی،صنعتی و سیستم‌های شستشو در صنعت استفاده میشود.
4. از این پمپ‌ها در استخر‌ها، پکیج و شوفاژ‌ها هم استفاده میشود.
5. پمپ آب در گردش، وظیفه گردش آب تا دمای 140 درجه سانتی‌گراد را در سیستم‌های گرمایش و حرارت مرکزی، بر عهده دارد.
6. انتقال آب از سیستم گرمایش مرکزی و تهویه هوا در موارد کاربری اداری، تجاری و صنعتی هم با کمک پمپ سیرکولاتور انجام میگیرد.
7. کاربری این تجهیزات صنعتی را می‌توان در سیستم‌های شستشوی صنعتی،گرمایش خانگی، سرمایش خانگی،گرمایش صنعتی و سرمایش صنعتی هم یافت.

انواع پمپ سیرکولاتور:

پمپ‌های سیرکولاتور مناسب برای ساختمان‌های کوچک و یا متوسط، در انواع خطی و زمینی و دور 1450 موجود هستند. البته این پمپ‌ها در آب‌رسانی، به نسبت پمپ‌های مشابه خود، توان کمتری دارند. به‌علاوه پمپ‌های سیرکولاتور در انواع کوپلینگ‌دار یا باواسطه، واتاترم یا موتور خشک و بدون واسطه هم موجودند. پمپ‌های سیرکولاتور در انواع زیر موجودند:

پمپ آب گرم

در مواقعی که برای تأمین آب گرم مصرفی،از مبدل حرارتی و یا از منبع کوئلی آب گرم ایستاده استفاده شود،باید از یک پمپ آب گرم برای سیرکولاسیون آب گرم شوفاژ استفاده کرد.

پمپ برگشت آب گرم مصرفی

این پمپ با به گردش در آوردن آب گرم در داخل لوله‌ها و مخزن آب گرم، کمک میکند;که همیشه آب گرم در نزدیک‌ترین نقطه در دسترس باشد.

پمپ گردش آب شوفاژ

زمانی استفاده می‌شود; که به گردش آب گرم در سیستم گرمایش مرکزی و منطقه‌ای و یا به گردش آب در سیستم آب گرم خانگی نیاز داشته باشیم.

راهنمای خرید پمپ سیرکولاتور

هنگام انتخاب پمپ سیرکولاتور مورد نیاز موارد زیر را به دقت بررسی نمائید:

• میزان هد و دبی آب در گردش مورد نیاز سیستم
• پمپ خطی یا زمینی
• برند و مدل پمپ سیرکولاتور
• قدرت و دور موتور پمپ
• اتصال دنده ای / فلنجی
• قطر لوله های ورودی و خروجی از پمپ سیرکولاتور

خرید پمپ سيرکولاتور

به طور کلی در هر مقطع از سیستم گرمایش با تقسیم کیلو کالری بر عدد 2500 مقدار دبی (GPM) یا حجم آب در گردش همان مقطع از سیستم گرمایش (برای محاسبه قطر لوله ها و دبی پمپ سیرکولاتور مورد نیاز) به دست می آید. (گرمایش) Kcal/2500 = BTU/10000 = GPM همچنین با تقسیم کیلو کالری هر مقطع از سیستم سرمایش بر عدد 1250 دبی (GPM) یا حجم آب در گردش همان مقطع از سیستم سرمایش (برای محاسبه قطر لوله ها و دبی پمپ سیرکولاتور مورد نیاز) به دست می آید. (سرمایش) Kcal / 1250 = BTU /5000 = GPM یکی از مهم ترین و تعیین کننده ترین عوامل در محاسبه صحیح هد یا فشار مورد نیاز پمپ سیرکولاتور، توجه به عامل جریان ثقلی و طبیعی آب درون لوله های عمودی سیستم گرمایش و سرمایش ساختمان می باشد. بدین معنی که تنها وظیفه پمپ های سیرکولاتور که تنها در سیستم های بسته سرمایش و گرمایش مورد استفاده قرار می گیرند، جبران افت فشار اصطکاکی جریان آب در طول لوله ها، اتصالات، شیرآلات و کویل های سیستم سرمایش و گرمایش ساختمان می باشد. بنابراین هد مورد نیاز این پمپ ها معمولاً از هد پمپ آبرسانی همان پروژه بسیار کمتر بوده و این امر باعث کاهش موثر توان و قدرت موتور الکتروپمپ سیرکولاتور مورد نیاز پروژه می گردد. همچنین در صورت استفاده از روش طراحی لوله کشی برگشت معکوس (REVERSE) در ساختمانهای متوسط و بزرگ ، امکان دستیابی به کمترین توان و قدرت مورد نیاز پمپ سیرکولاتور و همچنین مناسبترین توزیع یکنواخت جریان آب در لوله کشی سیستم گرمایش و سرمایش ساختمان توسط پمپ های سیرکولاتور تامین می گردد.    

محل نصب

پمپ های سیرکولاتور معمولا در مسیر برگشت آب مدار سیستم های سرمایش یا گرمایش نصب می گردند به عبارت دیگر در سیستم های گرمایش قبل از دیگ حرارت مرکزی و در سیستم های سرمایش قبل از چیلر قرار می گیرند ، بطوریکه خروجی آب پمپ های سیرکولاتور در سیستم های گرمایش وارد دیگ شده و سپس در رادیاتور ها و فن کویل ها توزیع می گردد و در سیستم های سرمایش خروجی آب پمپ سیرکولاتور وارد اواپراتور چیلر گردیده و سپس به فن کویل ها و کویل هواساز ها وارد میشود.به منظور برگشت آبگرم مصرفی استفاده نشده در لوله کشی آبگرم ساختمان ، نصب پمپ برگشت آبگرم قبل از منبع کویلی یا دو جداره روی لوله برگشت آبگرم ضروری است.