در این مقاله به معرفی انواع فولاد می پردازیم. همه فولاد ها، ترکیب های ساده یا پیچیده ای از آلیاژ های آهن و کربن هستند. همه فولاد های کربنی ساده ، دارای درصدهای خاصی از منگنز، و سلیکون بعلاوه مقادیر بسیار کمی از فسفر و سولفور می باشند.عنصر کربن، اصلی ترین عنصر در تمام فولادها است؛ بطوریکه میزان کربن موجود در فولاد های تأثیر زیادی بر خواص فولاد و انتخاب عملیات حرارتی مناسب فولاد دارد. این عملیات بمنظور بدست آوردن خواص مطلوب برروی فولاد انجام می شود.
معرفی انواع فولاد (تقسیم بندی بر اساس ترکیب شیمیایی )
میتوان فولاد را به روش هاي گوناگونی طبقه بندی كرد. معیار اولیه جهت طبقه بندی فولاد آناليز شیمیایی آن است كه فولاد بر مبنای ميزان كربن، منگنز، فسفر، گوگرد و سيليسيم موجود در آن طبقه بندی میشود. در شکل زیر انواع فولاد ها بررسی میشود
معرفی انواع فولاد های ساده کربنی:
کربن ارزان ترین و در عین حال موثرترین عامل آلیاژی در فولاد میباشد. به دلیل اهمیت میزان کربن در فولاد ،یکی از تقسیم بندی های فولاد ،براساس مقدار کربن آنها می باشد.
فولاد های کم کربن (Low Carbon Steel)
این فولاد بین 0.07 تا 0.25 درصد کربن دارد بیشتر هنگامی مورد استفاده قرار میگیرندکه هزینه کم ، سطح نسبتا خوب ، دوام و سختی مطلوب و قابلیت جوش پذیری مورد نظر و سهولت در کار کردن مورد نظر باشد
فولاد های کربن متوسط (Medium Carbon Steel)
این فولاد بین 0.25 تا 0.7 درصد کربن دارد خاصيت جوش پذيری آنها ضعيف بوده و تحت شرا يط کارگاهی با مراقبت های مورد لزوم جوشکاری می شوند از ا ين نوع فولاد ابزار و یيچ و بولت و شافت تولید می نمايند و جنس فولاد های سيم بکسل و قلابهای جرثقیل و ریل راه آهن از نوع فولادهای با کربن متوسط ميباشد
فولاد های با کربن بالا (High Carbon Steel)
کربن اين نوع فولاد ها از 0.7 تا 1.14 میباشد از اين نوع فولاد در ساختن ابزار ،انواع فنر، انواع چرخ فولادی، وسا يل برشی و مته حفاری استفاده می نمایند.
معرفی انواع فولاد های آلیاژی:
هنگامی که مواد آلیاژی گوناگون استفاده شود انواع بیشماری از ترکیبات فولاد قابل حصول است. مواد آلیاژی میتوانند به تنهایی یا به صورت ترکیبی مورد استفاده قرار بگیرند. مهمترین فلزات آلیاژی نیکل ، کروم ، منگنز،وانادیوم و مولیبدن می باشند .با افزودن مواد آلیاژی فولاد هایی با خواص متفاوت بدست می آیند.
فولاد های کم آ لیاژ (Low Alloy Steels)
درصد عناصر آلیاژی مانند کرم در حدود1% مولیبدن آن %0.5 یا کرم به میزان %0.7 و نیکل نیز برابر %0.79 میباشد. جوش پذیری آنها خیلی خوب بوده و جهت جوشکاری آنها از الکترودهای فولاد کم آلیاژ استفاده میکنند .
فولاد با آلیاژ متوسط (Medium Alloy Steels)
فولاد های که درصد کرم و نیکل آنها از ١ درصد بیشتر باشد.از این فولاد ها لوله تولید شده که جهت سیالهای کمتر از صفر درجه سانتی گرداد مورد استفاده میباشند.فولاد های با درصد کروم 2.5 و مولیبدن 0.5 درصد جهت استفاده در نیروگاهها حرارتی مورد استفاده قرار میگیرد زیرا این فولاد در مقابل درجه حرارت مقاوم و مقاومت به خش آنها نیز خوب است به نام فولاد های کرم مولی معروف هستند
فولاد های پر آلیاژ (High Alloy Steels)
درصد کروم نیکل آنها زیاد میباشد.اگر درصد کروم فولاد ها از 11 تا 27 درصد باشد و کربن c<=0.1 باشد بنام فولاد فریتی است .ساختار کریستالی آن FCC (Face Centered Cubic) میباشد.اگر درصد کروم از 12 تا 13.5 درصد و کربن آن از 0.1 تا 0.15 باشد این نوع فولاد مارتنزیتی بوده ساختار کریستالی آن BCC (Body Centered Cubic) می باشد.
خصوصیات مهم انواع فولاد آلیاژی به شرح زیر است.
نوع فولاد | خصوصیات مهم |
---|---|
کروم دار | ضد زنگ ، مقاوم در برابر حرارت بالا |
منگنز دار | مقاوم، مقاومت سایشی بسیار خوب، سخت |
وانادیوم دار | مقاوم ، هادی خوب، خاصیت ارتجاعی خوب |
فولاد نیکل دار | ضد زنگ ، سخت ،مقاوم . |
مولیبدن دار | مقاوم،هادی، مقاوم در برابر شوک وضربه |
تنگستن دار | سختی بالا و مقاوم در برابر حرارت بالا |
کبالت دار | دارای خاصیت مغناطیس دائم ،مقاوم در برابر حرارت بالا |
مس دار | ضد زنگ و قابل استفاده در قطعات ماشین |
نیوبیوم دار | مقاوم در برابر حرارت بالا |
سیسلیسیم دار | ضد زنگ ،مقاوم در برابر حرارت و سایش |
جمعبندی همانطور که مشاهده کردید در آموزش ، " معرفی انواع فولاد " ،ابتدا ،فولاد را معرفی کردیم و سپس دسته بندی مربوط به فولاد را بررسی کردیم.
لینک های مرتبط :