ضخامت سنج

ضخامت سنج چیست؟

یکی از موارد بسیار مهم در حوزه کنترل کیفیت، اندازه گیری، ثبت و تعیین دقیق ضخامت اجسام و پوشش آنها به وسیله ضخامت سنج می باشد. وجود هر گونه عیب در ضخامت پوشش می تواند منجر به خوردگی، زنگ زدگی و از بین رفتن قطعه گردد، به همین دلیل می بایست از ضخامت سنج های دقیق و کاربردی جهت اندازه گیری ضخامت فلز یا رنگ استفاده نمود. ضخامت سنج برای اندازه گیری ضخامت انواع سطوح آهنی و غیرآهنی مثل پلاستیک و فلز نیز مناسب است.

به عبارت دیگر ضخامت سنج (thickness gauge) یک دستگاه مهندسی دقیق برای انجام تست های اندازه گیری ضخامت بدون تخریب میباشد. این دستگاه بیشتر در صنعت خودرو، جهت اندازه گیری ضخامت رنگ و تشخیص رنگ شدگی خودرو مورد استفاده قرار میگیرد. 

بعضی از عوامل وجود دارند که به ضخامت سنج اجازه نمیدهند تا ضخامت سطح را به درستی اندازه گیری کند. عواملی مثل انحناء داشتن سطح، ضخامت و زبری سطح، میزان نفوذ پذیری مغناطیسی و رسانا بودن سطح میتواند در اندازه گیری ضخامت بطور نادرست موثر باشد. البته امروزه به وسیله ضخامت سنج های التراسونیک این مشکل رفع شده است. این وسیله، به وسیله پراب خود امواج التراسونیک را ارسال کرده و انعکاس آن از مرز پایینی دریافت میشود و بدین گونه اندازه گیری انجام میشود.

قیمت ضخامت سنج

فروشگاه تخصصی ابزار دقیق پیکاتک انواع مختلف ضخامت سنج را با تکنولوژی و سازنده های مختلف با قیمت مناسب به فروش میرساند.

روش های اندازه گیری ضخامت: 

ضخامت سنج ها را بر اساس تکنولوژی به کار رفته در نوع اندازه گیری آنها هم می توان به 3 دسته تقسیم بندی نمود که در ادامه به توضیح هریک از آنها خواهیم پرداخت:

ضخامت سنج التراسونیک

ضخامت سنج مغناطیسی

ضخامت سنج جریان گردابی

1- ضخامت سنج مغناطيسي: 

ضخامت سنج های الکترومغناطیسی، نوعی از مدل قلمی این دستگاه هستند که قلم آنها را روی ماشین قرار می دهند و عدد نشان داده شده نشان دهنده میزان ضخامت رنگ میباشد. درمورد اینکه دستگاه ضخامت سنج دیجیتال چگونه کار میکند باید گفت این دستگاه ها درواقع همان قلم های کارشناسی خودرو هستند که ضخامت را به صورت دقیق تر و به کمک یک دستگاه دیجیتال به شما نشان می دهند.

2- ضخامت سنج جریان گردابی:

اندازه گیری ضخامت پوشش غیر مخرب را می توان بر روی سطوح فولادی مغناطیسی یا سطوح فلزی غیر مغناطیسی مانند فولاد ضد زنگ یا آلومینیوم انجام داد. ضخامت سنجهای پوشش دیجیتال برای اندازه گیری ضخامت پوشش روی لایه های فلزی ایده آل هستند. از القای الکترومغناطیسی برای پوشش های غیر مغناطیسی روی لایه های آهنی مانند فولاد استفاده می شود ، در حالی که از اصل جریان گردابی برای پوشش های غیر رسانا در لایه های فلزی غیر آهنی استفاده می شود.

بنابراین ضخامت سنج مغناطیسی و جریان گردابی، هر دو آنالایزرهایی هستند که برای اندازه گیری ضخامت پوشش قطعات مورد استفاده قرار می گیرند و انتخاب یکی از آنها به عنوان ابزار سنجش، بستگی به جنس قطعه مورد نظر دارد. معمولا برای اندازه گیری ضخامت رنگ و پوشش قطعات مغناطیسی، آهنی و فولادی نظیر خودرو که پوشش عایق دارند از روش مغناطیسی استفاده می شود و در مورد اجسام با جنس رسانای الکتریکی و غیرمغناطیسی مانند فولاد ضد زنگ غیر مغناطیسی و آلومینیوم، روش جریان گرداب، به کار می رود.

لازم به ذکر است که امروزه دیگر بیشتر دستگاه های ضخامت سنج، به ابزار سنجش ضخامت از هر دو روش مغناطیسی و گردابی مجهز هستند تا قابلیت اندازه گیری ضخامتِ پوششِ اجسام با گستره تنوع بیشتری را داشته باشند.

3- ضخامت سنج التراسونیک:

اندازه گیری ضخامت اجسام با استفاده از تکنولوژی و ابزار اولتراسونیک (UTM)، روشی برای اندازه گیری غیر مخرب ضخامت موضعی یک عنصر جامد (به طور معمول فلزات) است. این ابزار  بر اساس مدت زمانی که موج فراصوت (یا همان التراسونیک) برای انتشار و بازگشت به سطح پراب نیاز دارد، ضخامت قطعه  را می سنجد.

سرعت موج فراصوت در این اندازه گیری با توجه به جنس آلیاژ، محاسبه و ثابت فرض می شود. البته عوامل دیگری هم از جمله دما روی این سرعت موثر هستند که معمولا از اثر آنها چشم پوشی می شود. انتشار موج التراسونیک و اندازه گیری و ثبت زمان رفت و برگشت آن توسط تجهیزات و سنسورهایی که در پراب دستگاه ضخامت سنج قرار گرفته اند، انجام می شود. بنابراین پراب، یکی از مهم ترین بخش های دستگاه ضخامت سنج است.

کاربرد های ضخامت سنج:

كاربردهاي عمومي اندازه گيري ضخامت پوشش با روش جريان گردابي شامل پوشش هاي مايع وپودري بر روي آلومينيوم و فولاد ضدزنگ غيرمغناطيسي همچنين برروي آلومينيوم آنودايز مي باشد. از جمله کاربردهای مهم ضخامت سنج در صنایع میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
رنگ های ساختمانی
رنگ های ترافیکی
رنگ و رزین
رنگ های پودری
آبکاری
آنودایزینگ آلومینیوم
پزشکی
صنعت خودرو
جواهرسازی
سیمان و لوله سازی
تکنولوژی هسته ای
پتروشیمی
لوازم خانگی
ساختمان سازی
و ...