روتامتر گازی
روتامتر گازی یکی از تجهیزاتی است که برای سنجیدن دما(جریان سیالات گازی) در صنعت به کار برده می شود. سیال عبوری گاز از یک لوله را با استفاده از این وسیله اندازه گیری می کنند. استفاده از روتامتر گازی لازم بوده و در صنعت بسیار معمول است. این وسیله دارای یک شناور است که با استفاده از آن می توان مایعات و گاز را در داخل لوله ها اندازه گیری نمود. همچنین این وسیله دارای یک لوله مخروطی شکل نیز می باشد. این لوله به صورت عمودی تعبیه شده است و به دلیل جهت عمودی گرانش بایستی به صورت عمودی در آن قرار بگیرد.
کار با روتامتر گازی برای اندازه گیری گاز به این صورت است که گاز از قسمت پایین لوله وارد دماسنج(روتامتر) خواهد شد. گاز از اطراف شناور به قسمت بالای روتامتر گازی عبور می کند. در آخر نیز از فاصله بین شناور و لوله مخروطی شکل خارج می شود. به این ترتیب گاز درون لوله های بسته مورد اندازه گیری واقع می شوند.
کاربرد روتامتر گازی چیست؟
استفاده از روتامتر گازی در صنعت مزایایی دارد که می توان به مواردی مهم اشاره کرد. روتامتر برای اندازه گیری گاز وسیله ای ساده می باشد که قیمت بسیار ارزانی دارد. به همین جهت هزینه پروژه ها کاهش پیدا می کند. لازم به ذکر است که این وسیله ضد انفجار می باشد. در نتیجه در زمان نصب آن لازم نیست در مکان هایی که مایعات قابل اشتعال در آن وجود دارند نگران انفجار بود. کار کردن روتامتر به وسیله گرانش عمودی و خواص سیال صورت می گیرد.
نصب و فعالیت روتامتر گازی باعث از دست دادن فشار نخواهد شد. هزینه های پمپاژ نیز کاهش پیدا می کند زیرا مساحت لوله روتامتر با سرعت جریان افزایش پیدا می کند. این وسیله به صورتی ساخته می شود که میدان دید اپراتور را افزایش می دهد. به همین دلیل در صورت نیاز به تمیزکاری فیلتر می توان در اسرع وقت آن را انجام داد. همچنین سایر مشکلات مربوط به مایعات از جمله تغییر رنگ در درون لوله ها را نشان خواهد داد. اپراتورهای دستگاه حداقل و حداکثر میزان جریان بر اساس تغییر منطقه را اندازه گیری خواهند کرد.
انواع روتامتر برای اندازه گیری گاز:
روتامتر گازی یکی از تجهیزات مهم صنعت برای اندازه گیری گاز می باشد. این وسیله میزان حجم مایع در یک لوله را اندازه گیری خواهد کرد. به دلیل اهمیت این وسیله انواع مختلف آن ساخته می شود که دارای عملکرد و کاربرد های متفاوتی هستند. نمونه های اولیه این وسیله از جنس شیشه است که مدل های مختلفی نیز در جنس های متفاوتی ساخته شده اند. روتامتر برای اندازه گیری گاز یا از شیشه و یا از فلز و یا از پلاستیک ساخته شده است. شناور روتامتر گازی شیشه ای ممکن است از هر جنسی ساخته شود که تشخیص دقیق اعداد یکی از مزیت های استفاده از این مدل روتامتر ها می باشد. مدل بعدی روتامتر فلزی است. زمانی از این مدل روتامتر استفاده می شود که درجه حرارت و فشار های محدوده عملیات زیاد باشند. جنس روتامتر فلزی یا از برنج و یا از فولاد ضد زنگ و یا از جنس آلومینیوم است. عملکرد این روتامتر همانند مدل شیشه ای است.
روتامتر پلاستیکی نیز مدل دیگری از روتامتر برای اندازه گیری گاز است. این وسیله ارزان قیمت بوده و دارای مقاومت در برابر ضربه پذیری است. در این مدل از روتامتر از ترکیب پلاستیک و فلز استفاده شده است. زمانی از این وسیله استفاده می شود که نیاز به اندازه گیری بخار باشد.
مقایسه انواع روتامتر برای اندازه گیری گاز:
همانطور که در متن فوق نیز به آن اشاره شد روتامتر گازی بر اساس جنس بدنه از سه مدل شیشه ای، فلزی و پلاستیکی ساخته شده است. مدل های مختلف روتامتر برای اندازه گیری گاز دارای کاربرد های مختص به خود می باشند. مدل شیشه ای وسیله ساده تر از انواع مدل های دیگر است به صورتی که اپراتور در خواندن اعداد و کار با آن هیچ مشکلی نخواهد داشت. روتامتر برای اندازه گیری گاز از جنس شیشه این خاصیت را دارد که می توان زمان تمیز کردن وسیله را تشخیص داد. همچنین می توان وضعیت مایع داخل لوله ها را بررسی نمود.
روتامتر فلزی نیز برای اندازه گیری گاز در فشار های قوی و دمای بالا مناسب است. فلز این وسیله ضد زنگ است و در مجاورت با مایعات زنگ نمی زند. کار کردن با این مدل روتامتر گازی از نمونه شیشه ای آن پیچیده تر است. مدل های شیشه ای روتامتر برای اندازه گیری مایعات در برخی از شرایط به دلیل عدم تحمل دمای زیاد مناسب نیستند. به همین دلیل از این وسیله استفاده می شود.
روتامتر برای اندازه گیری گاز از جنس پلاستیک مقاوم بوده و می توان در برخی از عملیات های صنعتی از آن استفاده کرد. این وسیله ترکیبی از فلز و پلاستیک قوی است که در شرایط هایی که ممکن است به روتامتر ضربه وارد شود مناسب خواهد بود. روتامتر پلاستیکی برای فرایند های با خروجی بخار مناسب است.
ساختار روتامتر ها برای اندازه گیری گاز:
همانطور که اشاره شد روتامتر گازی از یک استوانه مخروطی و یک شناور تشکیل شده است. شناور در داخل لوله مخروطی شکل روتامتر قرار داده شده است. زمانی که روتامتر برای اندازه گیری گاز در درون لوله های بسته هدایت می شود سیال و جریانات از درون لوله عبور داده می شود. شناور که در قسمت پایین لوله عمودی شکل قرار گرفته شده است با عبور این جریانات به دلیل داشتن فاصله با دیواره لوله مخروطی به طرف بالا حرکت می کند. با حرکت شناور و نمایش اعداد به طور دقیق مقدار و جریان گاز اندازه گیری می شود.
کاربرد روتامترهای گازی در صنعت:
روتامتر برای اندازه گیری گاز تنها یکی از کاربرد های روتامتر گازی در صنعت است. این وسیله به دلیل اندازه گیری دقیق و همچنین قیمت مناسب در پروژه های صنعتی مورد استفاده قرار می گیرد. اندازه گیری جریانات عبور سیال در فرایند های مختلف پردازشی یکی دیگر از کاربرد های این وسیله می باشد. روتامتر گازی در آزمایشگاه ها و کارخانه ها برای اندازه گیری جریان مایعات و گاز مورد استفاده قرار می گیرد.
