"شیر توپی برنجی"

شیر توپی برنجی

شیر توپی برنجی (Brass Ball Valve) یکی از پرکاربردترین انواع شیرآلات صنعتی و ساختمانی است که به دلیل ساختار ساده، عملکرد سریع و دوام بالا، جایگاه ویژه‌ای در سیستم‌ های لوله‌کشی آب، گاز، نفت و هوا پیدا کرده است. این شیر که در بازار با نام شیر گازی برنجی نیز شناخته می‌ شود، معمولاً در سایزهای کوچک و با عملگر دستی اهرمی تولید می‌ گردد و امکان قطع و وصل سریع جریان سیال را فراهم می‌ کند.

بدنه این شیر از آلیاژ برنج (ترکیبی از مس و روی) ساخته شده که به دلیل قیمت مناسب، قابلیت ماشین‌کاری بالا و مقاومت در برابر آب و بیشتر سیالات معمولی، انتخابی اقتصادی و مطمئن برای مصارف خانگی، صنعتی سبک و پروژه‌های تأسیساتی به شمار می‌ رود.

قلب اصلی شیر توپی یا بال ولو برنجی، یک توپی سوراخ‌ دار است که با چرخش آن توسط دسته یا اهرم، مسیر جریان سیال باز یا مسدود می‌ شود. این مکانیزم که در دسته شیرهای چرخشی ربع‌ گرد (Quarter Turn) قرار می‌ گیرد، با چرخش 90 درجه‌ای، امکان تغییر وضعیت شیر از حالت باز کامل به بسته کامل را در کوتاه‌ ترین زمان ممکن فراهم می‌ کند. نتیجه این طراحی ساده اما کارآمد، کاهش افت فشار، طول عمر بالا و سهولت استفاده در عملیات بهره‌ برداری روزمره است.

هدف این مقاله ارائه یک راهنمای جامع برای خرید و معرفی کامل مزایا و کاربردهای شیر توپی برنجی است تا با شناخت دقیق این محصول، بتوانید متناسب با نیاز پروژه یا مصرف خود، بهترین شیر توپی را از فروشگاه پیکاتک انتخاب و تهیه کنید.

ساختار و اجزای شیر توپی برنجی

شیرهای توپی برنجی دارای اجزای مختلفی می باشند که در ادامه به معرفی این اجزا می پردازیم:

بدنه (Body)

بدنه شیر به‌عنوان قاب اصلی و بخش نگهدارنده تمام قطعات داخلی شناخته می‌ شود. در شیر توپی برنجی، این بخش معمولاً از آلیاژ برنج ساخته می‌شود تا علاوه بر مقاومت مکانیکی مناسب، خاصیت ضدزنگ و مقاومت در برابر خوردگی در تماس با آب و اکثر سیالات معمولی را داشته باشد.

طراحی بدنه شیر توپی می‌ تواند یک‌ تکه (One‑Piece)، دو‌تکه (Two‑Piece) یا سه‌ تکه (Three‑Piece) باشد که نوع دو‌تکه و سه‌ تکه امکان باز کردن و سرویس‌ کاری راحت‌ تر را فراهم می‌کند.

توپی (Ball)

مجرابند توپی قلب عملکردی این شیر است. این قطعه به شکل یک کره فلزی صیقلی با سوراخی در مرکز طراحی می‌ شود که وظیفه باز و بسته کردن جریان سیال را بر عهده دارد. زمانی که سوراخ توپی در راستای مسیر ورود و خروج سیال قرار بگیرد، مسیر کاملاً باز است و هنگام چرخش 90 درجه‌ای، سوراخ به موازات بدنه می‌ چرخد و مسیر را مسدود می‌ کند. جنس توپی معمولاً برنج آبکاری‌ شده یا فولاد ضدزنگ روکش‌ دار است تا سطحی صاف و مقاوم در برابر سایش ایجاد کند.

نشیمنگاه (Seat)

نشیمنگاه یا سیت حلقه یا حلقه‌ هایی از جنس پلیمرهای مقاوم (مانند PTFE یا تفلون) هستند که بین توپی و بدنه قرار می‌ گیرند. این بخش به‌عنوان آب‌ بندی اصلی شیر عمل کرده و مانع نشت سیال حتی در فشارهای بالا می‌ شود. کیفیت و جنس نشیمنگاه، تأثیر مستقیم در طول عمر آب‌ بندی شیر دارد و معمولاً قابلیت تحمل دما و فشار بالا را نیز دارد.

استم (Stem)

استم یا محور انتقال حرکت، قطعه‌ای است که دسته شیر را به توپی متصل می‌ کند. وقتی کاربر دسته را می‌چرخاند، استم این حرکت را به توپ منتقل می‌ کند و وضعیت شیر تغییر می‌ یابد. در طراحی‌ های استاندارد، استم با واشرها و آب‌ بندهای کمکی (Packing) پوشانده می‌ شود تا از نشت سیال از اطراف محور جلوگیری شود. 

دسته (Handle)

دسته یا اهرم، برای چرخاندن توپی استفاده می‌ شود. معمولاً از فولاد با روکش کروم یا اپوکسی ساخته شده و با روکش پلاستیکی یا وینیل پوشانده می‌ شود تا هم ضدلغزش باشد و هم در برابر خوردگی و ضربه مقاومت کند. طراحی دسته به صورت یک‌ طرفه عمل می‌ کند: وقتی دسته در امتداد مسیر لوله باشد، شیر باز است و زمانی که عمود بر مسیر لوله قرار بگیرد، شیر بسته است.

برندهای مطرح تولید کننده شیر توپی برنجی

• شیر توپی برنجی کیز ایران
• شیر توپی برنجی سیم ایتالیا
• شیر توپی برنجی امین 
• شیر توپی برنجی کیتز
• شیر توپی برنجی سام

کاربردهای شیر توپی برنجی

• سیستم‌ های آبرسانی برای کنترل جریان آب سرد و گرم در مصارف خانگی و صنعتی
• سیستم‌ های گاز برای قطع و وصل جریان گاز شهری و صنعتی
• صنایع شیمیایی، خودروسازی، داروسازی، نساجی، و غیره
• سیستم‌ های گرمایشی برای کنترل جریان آب گرم در سیستم‌ های گرمایش از کف و رادیاتور
• استفاده در آبیاری و مصارف کشاورزی
• کنترل جریان سیالات در سیستم‌ های تحت فشار
• کنترل جریان آب در سیستم‌ های خنک‌ کننده

جدول مزایا و معایب شیر توپی برنجی

عوامل موثر بر قیمت شیر توپی برنجی

• برند سازنده (ایرانی یا خارجی): کیفیت مواد اولیه، دقت ساخت و استانداردهای تولید بین برندها متفاوت است. برندهای معتبر خارجی معمولاً قیمت بالاتری دارند، درحالی‌که تولیدکنندگان داخلی گزینه‌ های اقتصادی‌تر ارائه می‌ کنند.
• سایز شیر: هرچه سایز اوریفیس شیر بزرگ‌ تر باشد، میزان متریال اولیه مصرفی و هزینه تولید بیشتر شده و در نتیجه قیمت بالاتر می‌ رود.
• وضعیت محصول (نو، دست دوم یا استوک): شیر نو بیشترین قیمت را دارد. محصولات استوک یا دست دوم، به دلیل استفاده قبلی یا موجودی انبار، معمولاً با قیمت پایین‌تری عرضه می‌ شوند.
• نوع عملگر (دستی، گیربکسی، پنوماتیکی یا برقی): شیرهای دستی ارزان‌ تر می باشند. اما اضافه شدن سیستم‌ های اتوماسیون مثل عملگر پنوماتیک یا برقی قیمت را به‌طور قابل توجهی افزایش می‌ دهد.
• نوع بدنه (یک تکه، دو تکه یا سه تکه): بدنه یک‌ تکه اقتصادی و سبک‌ تر است اما بدنه دو‌تکه و سه‌تکه قابلیت سرویس و تعمیر بیشتر و قیمت بالاتری را دارد.

راهنمایی خرید شیر توپی برنجی از فروشگاه پیکاتک

پیکاتک به‌ عنوان یکی از تأمین‌ کنندگان تخصصی ابزار دقیق، تجهیزات کنترلی و شیرآلات صنعتی، مأموریت خود را ارائه‌ی محصولات با کیفیت، خدمات فنی مطمئن و پشتیبانی حرفه‌ای برای صنایع مختلف قرار داده است. تیم مهندسی و بازرگانی پیکاتک با تجربه گسترده در حوزه پروژه‌ های نفت، گاز، پتروشیمی، آب و فاضلاب، نیروگاهی و تاسیسات، تلاش می‌ کند بهترین راهکار فنی و اقتصادی را در اختیار شما قرار دهد.

در پیکاتک، ما پل ارتباطی مطمئن بین تولیدکنندگان صنعتی معتبر و مصرف‌ کنندگان حرفه‌ای هستیم. اگر به‌دنبال خرید شیر توپی برنجی اصل و باکیفیت برای پروژه‌های صنعتی، ساختمانی یا خطوط انتقال هستید، پیکاتک می‌تواند انتخابی هوشمندانه برای شما باشد. ما با دسترسی به برندهای معتبر داخلی و خارجی، فرآیند خرید را به تجربه‌ای سریع، آسان و تخصصی تبدیل کرده‌ایم.

مراحل انتخاب و خرید از پیکاتک

1. بررسی محصولات: به بالای همین صفحه مراجعه کرده و مدل‌ های موجود شیر توپی برنجی را مشاهده کنید.
2. مطالعه مشخصات فنی: در صفحه هر محصول اطلاعات کاملی شامل سایز، جنس بدنه، نوع اتصال، کلاس فشاری، دمای کاری و استاندارد ارائه شده است.
3. مشاوره تخصصی قبل از خرید: در صورت نیاز به اطلاعات تکمیلی یا استعلام قیمت به‌ روز، با کارشناسان فروش پیکاتک به شماره 88109770-021 تماس بگیرید تا بهترین گزینه را بر اساس شرایط پروژه و بودجه شما پیشنهاد دهند.

سوالات متداول شیر توپی برنجی 

شیر توپی برنجی چیست و چه کاربردهایی دارد؟

شیر توپی برنجی نوعی شیر قطع و وصل جریان است که از آلیاژ برنج ساخته شده و بیشتر در خطوط آب، گاز و برخی سیالات غیرخورنده استفاده می‌شود.

حداکثر فشار کاری قابل تحمل شیر توپی برنجی چقدر است؟

فشار کاری بسته به مدل و سایز شیر متفاوت است. معمولاً بین 16 تا 40 بار، اما باید مشخصات فنی مدل را بررسی کرد.

آیا شیر توپی برنجی برای استفاده در سیستم‌های آب شرب مناسب است؟

بله؛ برنج یک ماده مقاوم در برابر خوردگی است و در اکثر موارد برای آب شرب تایید شده، مگر اینکه استاندارد خاص محل مورد نیاز باشد.

آیا شیر توپی برنجی برای خطوط گاز قابل استفاده است؟

اغلب مدل‌ها برای خطوط گاز شهری مناسب هستند؛ اما لازم است از تاییدیه استاندارد و وجود نشان ملی استاندارد ایران اطمینان حاصل شود.

تفاوت شیر توپی برنجی با شیر توپی استیل چیست؟

شیر برنجی اقتصادی‌تر و مقاوم به خوردگی آب است، اما برای سیالات با خورندگی بالا یا شرایط فشار/دما زیاد شیر استیل توصیه می‌شود.

چه عواملی روی طول عمر شیر توپی برنجی تاثیرگذار است؟

کیفیت آلیاژ برنج، نوع آب‌بندی، شرایط نصب و سیال عبوری از جمله عوامل تاثیرگذار بر دوام و عملکرد شیر هستند.