شیرهای پروانه ای انواع مختلفی دارند که یکی از مدل های شیرهای پروانه ای, شیر هایی با بدنه فولادی و سیت استیل یا فولاد که دارای پوشش مناسب جهت جلوگیری از زنگ زدن سیت می باشند. شیر پروانه ای فولادی در انواع فلنجدار ویفر تیپ و لاگ موجود هستند که بسته به نوع مصرف و سیال ورودی طراحی و استفاده می شود. شیر پروانه ای فولادی دارای مزایا و مشخصات ویژه‌ای است که در این مقاله از پیکاتک به بررسی آن می پردازیم.
شیر پروانه‌ای
این نوع شیرآلات صنعتی برای عملیات روشن/ خاموش کردن و همچنین مدولاسیون جریان مقرون به صرفه هستند و چون با استفاده از یک دیسک چرخشی برای کنترل جریان عمل می کنند، به آسانی قابل استفاده هستند. آنها به صورت دستی توسط یک دسته با یک اهرم قفل کننده یا چرخ دنده برای سهولت عملکرد ، کنترل می شوند. برخی از شیرآلات پروانه‌ای دارای اتصال ISO5211 در قسمت فوقانی هستند به این معنی است که این شیر ها می توانند بر یک اکچویتور سوار شوند. طراحی بدنه آنها معمولا به صورت لاگ یا ویفر بوده که امکان اتصال سریع به یک سیستم را فراهم می کند, در حالی که طول ساخت کوچک تری را در مقایسه با دیگر شیر های چرخشی با همان قطر ارائه می کنند. طراحی دیسک معمولا متمرکز است اما همچنین می تواند به صورت غیرمتمرکز ( انحرافی ) بر اساس الزامات آب بندی و سایش هم باشد.با یک ورق از جنس فولاد ضدزنگ و مجموعه ای گسترده از متریال های آب بندی و دیسک میتوان ترکیب مناسبی را برای محیط های کاربردی انتخاب کرد. آنها می توانند برای مایعات ، مواد آبکی و گازهای خطرناک و بی خطر در یک محدوده دمایی مورد استفاده قرار گیرند.
طرز کار شیر پروانه‌ای
نحوه عملکرد شیر پروانه‌ای شبیه به شیرآلات دریایی است که امکان خاموش شدن سریع را فراهم می آورد. دریچه های پروانه به طور کلی محبوب و پرکاربرد هستند زیرا هزینه کمتری نسبت به سایر طرح های سوپاپ دارند و از نظر وزن سبک تر هستند, بنابراین به هزینه کمتری نیاز دارند. دیسک در مرکز لوله قرار دارد. میله ای از دیسک به محرک خارجی دریچه منتقل می شود. چرخش محرک, دیسک را به صورت موازی یا عمود بر جریان تبدیل می کند. برخلاف دریچه توپ ، دیسک همیشه در جریان است ، بنابراین باعث افت فشار حتی در هنگام باز شدن می شود.شیر پروانه ای از دسته شیرهای چهار چرخه است. هنگام کار ، دریچه کاملا باز یا بسته می شود تا دیسک چرخش بکند. منظور از اصطلاح پروانه برای این شیر ها از آنجایی می آید که یک دیسک فلزی که مشابه پروانه است , بر روی میله نصب شده است. هنگامی که دریچه بسته است ، دیسک به گونه ای چرخانده می شود که کاملا از گذرگاه مسدود می شود. هنگامی که دریچه کاملا باز است ، دیسک یک چهارم می چرخد به طوری که امکان عبور تقریبا نامحدود از مایعات را فراهم می کند. ممکن است دریچه به صورت تدریجی برای جریان دریچه گاز باز شود.انواع مختلفی از شیر های پروانه ای وجود دارد که هر یک برای فشارهای مختلف و مصارف متفاوت تنظیم شده اند. همچنین با توجه نوع سیال ورودی و مصرفی نیز جنس بدنه این شیر ها ممکن متفاوت باشد. از فولاد و استنلس استیل گرفته تا پی وی سی برای ساخت بدنه این شیر ها استفاده می شود.
شیر پروانه‌ای فولادی چیست؟
شیر پروانه ای فولادی از نوع شیرالات چرخش 90 درجه (ربع گرد) می باشد که برای قطع و وصل و همچنین تنظیم فشار مایعات استفاده می شود. شیر پروانه ای فولادی باز و بسته کردن راحتی را در اختیار اپراتور قرار می دهد و حرکت 90 درجه دسته شیر می تواند شیر را به سرعت در حالت باز و یا حالت کاملا بسته با اب بندی مناسب قرار دهد. شیر پروانه ای فولادی در سایز های بزرگ, عموما مجهز به گیربکس و یک فلکه متصل به دسته برای راحتی باز و بسته کردن هستند ولی در این حالت از سرعت باز و بسته کردن شیر کاسته خواهد شد. بدنه اصلی این شیرها از نوع فولاد ریختگری شده با آلیاژ A 216 و سیت استنلس استیل یا فولاد و یا آلیاژ های دیگر می تواند مورد استفاده قرار گیرد.
مشخصات شیرپروانه ای فولادی
شیر پروانه‌ای برای مایعات غیر خطرناک با فشار 10 بار رتبه بندی شده و با یک اهرم فشار کار می کند. در زمان استفاده از این شیر حتما باید توجه کرد که حداکثر فشار بر اساس نوع محیط ها ممکن است که متفاوت باشد ، بنابراین با دقت دفترچه مشخصات این شیر باید بررسی شود. شیر پروانه‌ای دارای قطر اسمی 300 میلی متر است و به سیستم با یک فلنج نوع ویفر متصل می شود. غلاف از جنس فولاد ضدزنگ آن را برای دیسک فولادی مناسب می سازد که آن هم برای آب ، محیط های ساینده یا برنامه های تولید غذا مناسب می شود. آب بندی FKM امکان محدوده دمایی بین 5 تا 180 درجه سانتی گراد را فراهم می کند.
مزایا و معایب شیر پروانه ای فولادی
مزایایی شیرپروانه ای فولادی
- عملیات دستی، امکان سهولت عملکرد را فراهم می کند.
- گشتاور نسبتا کم به منظور تغییر موقعیت در مقایسه با شیر های توپی .
- مقدار Kv بالا چون سیال می تواند در خط مستقیم جریان یابد.
- طول سازه آن نسبت به قطر 300 میلی متر، در مقایسه با یک ولو توپی کوچکتر ، کم است.
- می تواند برای مجموعه وسیعی از مایعات و گازها مورد استفاده قرار گیرد.
- مناسب برای محیط های ویسکوز یا چسبنده
- حذف اهرم فشار با نصب یک اکچویتور با توجه به فلنج ISO5211
- سهولت در نصب
معایب شیرپروانه ای فولادی
- به دلیل وجود دیسک در مقایسه با ولوهای توپی دارای یک مسیر جریان کاملا آزاد نیست.
- فقط می تواند با فلنج نوع ویفر نصب شود که نمی تواند در انتهای خط مورد استفاده قرار گیرد.
کاربرد شیر پروانه ای فولادی
در صنایع دارویی ، شیمیایی و صنایع غذایی از شیر پروانه ای برای قطع جریان محصول (جامد ، مایع ، گاز) در طی فرآیند استفاده می شود. دریچه های مورد استفاده در این صنایع معمولا مطابق دستورالعمل استاندارد آن صنعت تولید می شوند. شیر های پروانه ای به دلیل پایین آمدن هزینه و سهولت در نصب ، در بسیاری از صنایع ، به ویژه نفت ، جایگزین شیرآلات توپی می شوند ، اما خطوط لوله حاوی شیر های پروانه ای برای تمیز کردن قابل تنظیم نیستند.
- سیستم اب سرد کن, گاز, هوا, اتش نشانی و …
- سرویس های اسلاری و مشابه
- سرویس های مکش
- اب و گاز با دما و فشار بالا
شیر پروانه‌ای ویفر
شیر پروانه ای به سبک ویفر برای مقاومت در برابر افت فشار, دو جهته طراحی شده است تا از هرگونه جریان برگشتی در سیستم های طراحی شده برای جریان یک طرفه جلوگیری کند. این کار را با یک مهر و موم محکم انجام می دهد. یعنی واشر حلقه ای ، ماشینکاری دقیق و یک جفت دریچه مسطح در قسمتهای بالادست و پایین دست شیر.
لینک های مرتبط :
