ماده هرچیزی است که حجم و جرم داشته باشد.مواد شیمیایی به موادی میگویند که معمولا از طریق سنتز شیمیایی تهیه میشوند و یا اینکه منشأ طبیعی داشته و مواد اولیه تهیه سایر مواد شیمیایی به حساب می‌آیند.
مواد شیمیایی
مواد شیمیایی، موادی هستند که ترکیب شیمیایی و ویژگی‌های معین و ثابتی دارند. از جمله ترکیبات مواد شیمایی میتوان به عناصر شیمیایی ، یون ها و همچنین آلیاژها اشاره نمود. در مواد شیمایی عناصر بسیار زیادی وجود دارد که با ترکیب هر یک از آنها با یکدیگر ماده خاصی به وجود می آید. اجزای تشکیل دهنده مواد شیمیایی را نمی‌توان با استفاده از روش‌های جداسازی فیزیکی و بدون تجزیه عناصر و تعیین ترکیب درصد آنها، شناسایی نمود.
طبقه بندی مواد شیمیایی
مواد شیمیایی بطور عمده به دو گروه بزرگ مواد معدنی و مواد آلی تقسیم بندی میشوند.
موادشیمیایی آلی
در قدیم ، ماده آلی به ماده‌ای اطلاق میشد که بوسیله بدن موجودات زنده ساخته میشد. از سال 1828 معلوم شد که میتوان مواد آلی را نیز در آزمایشگاه ساخت.امروزه بیش از یک میلیون نوع ماده آلی شناخته شده است که بسیاری از آنها را در آزمایشگاهها تهیه میشوند. مواد آلی ، به مواد غیر معدنی گفته می‌شود و با مواد معدنی تفاوت دارد. ساختار اصلی مواد آلی کربن (C) میباشد ولی ممکن است در ساختار آن ها عناصر سبک مثل هیدروژن(H),اکسیژن(O)و نیتروژن(N) و غیر فلزات مانند گوگرد(S) و فسفر(P) همچنین فلزاتی از جمله منیزیم(Mg), پلادیم(Pd) و مس(Cu) در برخی ترکیبات آلی حضور دارند.
موادشیمیایی معدنی
اگر شیمی آلی به عنوان شیمی ترکیبات کربن، عمدتا آنهایی که شامل هیدروژن یا هالوژن ها به علاوه عناصر دیگر هستند، تعریف شود، شیمی معدنی را می توان به طور کلی به عنوان شیمی عناصر دیگر در نظر گرفت که شامل همه عناصر باقیمانده در جدول تناوبی و همین طور کربن، که نقش عمده ای در بیشتر ترکیبات معدنی دارد، می گردد. یا به عبارت دیگر مواد شیمیایی معدنی شامل عناصری میشوند که در لیست تناوبی مواد آلی قرار ندارند و به طور کلی سایر مواد را شامل میشوند. ترکیباتی نظیر الماس و گرافیت که از کربن خالص تشکیل شده‌اند نیز جز مواد معدنی محسوب میشوند
مقایسه موادشیمیایی آلی و موادشیمیایی معدنی
مواد شیمیایی آلی و معدنی با همدیگر تفاوتهای کلی دارند که عبارتند از: • در تمام مواد آلی حتما کربن وجود دارد، در صورتی که مواد معدنی بدون کربن بسیارند. ضمنا در ترکیبات آلی ، اتمهای کربن می‌توانند با یکدیگر ترکیب شوند و زنجیرهای طویل تشکیل دهند، در حالی‌که این خاصیت در عناصر دیگر خیلی کمتر دیده می‌شود. • اغلب واکنش‌های میان مواد آلی کند و دو جانبه یا تعادلی هستند، در صورتی‌که اغلب واکنش‌های معدنی تند می‌باشند. • مقاومت مواد آلی در برابر حرارت از مواد معدنی کمتر است.
موارد استفاده مواد آلی
1.صنایع پتروشیمی 2.محصولات استخلافی بنزن 3.الیاف نساجی 4.صنایع رنگ رنگرزی صنعتی 5.صنایع کود سازی شیمیایی و بیولوژیک 6.صنعت پزشکی و دارو سازی 7.کاغذ سازی و جوهرسازی 8.مواد غذایی و پوشاک 9.صنایع پلاستیک و لاستیک
تقسیم بندی مواد شیمیایی آلی
عناصر تشکیل دهنده ترکیبات شیمیایی آلی به ترتیب فراوانی مطابق زیر است: چهار عنصر N , O , H , C عناصر اصلی سازنده مواد آلی به حساب می‌آیند. زیرا اغلب اجسام آلی از این چهار عنصر تشکیل یافته‌اند
هیدروکربنهای ساده
ترکیباتی هستند که فقط از H , C درست شده‌اند و به همین دلیل ، هیدروکربن شده‌اند. آنها با فرمول کلی CxHy نمایش می‌دهند. بسته به اینکه y , x چه اعدادی باشند، هیدروکربنهای گوناگون یافت میشوند.
هیدروکربنهای اکسیژن‌دار
ترکیباتی هستند که از O , H , C درست شده اند با فرمول کلی CxHyOz نشان داده میشوند.
هیدروکربنهای نیتروژن‌دار
ترکیباتی هستند که از N , H , C درست شده‌اند با فرمول کلی CxHyNt نشان داده میشوند.
هیدروکربنهای اکسیژن و نیتروژن دار
ترکیباتی هستند که علاوه بر H ، C ، از اکسیژن و نیتروژن درست شده‌اند با فرمول کلی CxHyOzNt نمایش داده میشوند.
لینک های مرتبط :
