پمپ وسیله ای مکانیکی است که انرژی مکانیکی را به سیال منتقل سازد که با افزایش فشار جریان آن, امکان جابه جایی را به ارتفاعی بالاتر (با افزایش هد) یا حتی پایین دست (معمولا حوضچه یا مخزن) فرآهم می آورد. جهت انتقال سیالات مختلف از انواع متفاوت پمپ ها استفاده می شود. در اين ميان مونو پمپ براي پمپاژ سيالات غليظ استفاده مي شود. بدیهی است که براي اين منظور احتياج به قدرت بيشتري است. بنابراین مونو پمپ بايد از استحکام بيشتري برخوردار بوده و مهندسي بالاتري را براي طراحي اين پمپ ها مورد نیاز است. در این مقاله از پیکاتک به بررسی مونو پمپ و مشخصات آن می پردازیم.
مونو پمپ چیست؟
مونو پمپ یکی از انواع پمپهای جابجایی مثبت است که گاهی از آن با عنوان‌های دیگری مثل پمپ دارای حفره پیشرونده، پمپ حفره ای، یا پمپ مارپیچی خارج از مرکز یاد می‌شود. مونو پمپ به طور معمول شامل یک روتور هلیکال و یک مارپیچ دو قلو است که در امتداد محور استاتور کشیده شده‌اند.نحوه عملکرد مونو پمپ به این شکل است که روتور به طور پیوسته در داخل استاتور (که بدون حرکت است) می‌چرخد و همینطور که روتور در حال چرخش است. مجموعه‌ای از حفره‌های زنجیره‌ای دوگانه با اندازه ثابت در میان آن شکل می‌گیرند. این حفره‌ها هنگامی که روتور چرخانده می‌شوند همزمان با آن، حرکت می‌کنند اما شکل یا حجم آنها تغییر نمی‌کند. این قابلیت اجازه می دهد تا سیال بدون آسیب از پورت ورودی پمپ به پورت تخلیه پمپ منتقل شود. در این پمپ، همزمان با چرخش روتور، سیال به وسیله مکش، از دهانه ورودی پمپ وارد حفره‌های داخل پمپ شده و سپس با ادامه چرخش روتور از سمت دیگر پمپ و از طریق پورت تخلیه، خارج می‌شود. این عملکرد به دبی حجمی متناسب با سرعت چرخش (دو طرفه) و سطح پایین برش روی سیال پمپاژ شده منجر می‌شود. حفره‌های داخل پمپ با یکدیگر همپوشانی دارند و به همین دلیل جریان خالص سیال با جابجایی کلی آن برابر است.
مشخصات مونو پمپ
فشار خروجی این دستگاه از 3 تا 160 بار قابل دستیابی است. ظرفیت فشاری پمپ به تعداد طبقات آن بستگی دارد. خطوط نشت بند در محل تماس روتور و استاتور تشکیل می شوند. در طول هر گام استاتور مجموعه ای کامل از خطوط نشت بند تشکیل می شوند که یک طبقه را می سازند. بنابراین یک زوج روتور/استاتور در طول یک گام استاتور، یک طبقه را تشکیل می دهند و به همین ترتیب یک زوج روتور/ استاتور در طول دو گام استاتور ، دو طبقه را تشکیل میدهند. میزان فشار بیش از شش بار به ازای هر طبقه می تواند منجر به فرسایش بیش از اندازه ، خرابی زودرس یا شکستگی قطعات پمپ شود. معیوب شدن استاتور در اثر خشک کار کردن می تواند در اثر نبود اثر روانکاری سیال پمپ شونده باشد که منجر به اصطکاك و دمای بیش از اندازه روی سطح الاستومر استاتور خواهد شد.
مزایا مونوپمپ
سیستم خاص منو پمپ باعث جمع شدن خواص مثبت سایر پمپها در خود گردیده است. این پمپها بر خلاف پمپهای سانتریفوژ احتیاجی به سوپاپهای ورودی و خروجی جهت پیوسته نگهداشتن جریان مواد را ندارند. همچنین همانند نمونه های دیافراگمی میتوانند هر نوع مواد سایا و غیر همگون را براحتی پمپ نمایند.موادی همچون خمیرهای لزج و غیر نیوتنی – موادی که حاوی ذرات جامد یا رشته های فیبری هستند و موادی که حبابهای گاز در آنها محلول میباشند(همچنین همانند پمپهای دنده ای و حلزونی می توانند مواد با غلظت را براحتی پمپ کنند). در مواردی که احتیاج به تنظیم و اندازه گیری دقیق مواد خروجی باشد میتوان از آنها بجای پمپهای موسوم به دوزینگ استفاده نمود.بطور کلی مونو پمپها به واسطه سادگی طراحی مزایای بالایی دارند که به طور خلاصه می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- تعمیرات و نگهداری آسان
- سادگی ساختمان
- تنوع در کاربرد
- توانایی پمپاژ مواد با غلظت بسیار بالا
- بهداشتی برای صنایع غذایی
- پوشش طیف وسیعی از فشار ها و ظرفیت های پمپاژ
- قابلیت دائم کار بودن یا کارکرد مداوم
- قابلیت کنترل دقیق دبی خروجی و کنترل دور
- قابلیت پمپاژ مواد با غلظت بسیار بالا یا ویسکوزیته بالا تحت عنوان غلیظ کش
- انتقال مواد دارای ذرات جامد و خمیری و ویسکوز
- انتقال مواد چند فازی
- کمترین میزان سر و صدا
- NPSH بسیار پایین
- جریان یکنواخت و پیوسته سیال (بدون پالس)
- مونتاژ و دمونتاژ بسیار آسان
کاربرد
مونو پمپ ها اغلب برای انتقال و پمپاژ مایعات چسبنده با سرعت جریان بالا یا کاربردهایی که فشار بالا توأم با جریان یکنواخت و بدون تلاطم مورد نیاز است، به کار می‌روند. این مایعات ممکن است شامل دوغاب، خمیر کاغذ، پساب واحدهای تصفیه فاضلاب و خمیر کارخانه‌های بازیافت کاغذ و کارخانه‌های صنایع شیمیایی و شوینده باشد. همچنین از این پمپ ها به دلیل برخورداری از جریان متناسب با سرعت پمپ، برای دوزینگ مایعات چسبناک مانند مواد افزودنی و مواد شیمیایی هم ممکن است استفاده شود.بطور کلی میتوان گفت که این پمپ ها در مترینگ و اندازه‌گیری هرگونه مایعات و پمپاژ کردن مواد حساس غلیظ و با ویسکوزیته بالا کاربرد دارند. مونو پمپها در صنایع مختلفی مثل صنایع غذایی و نوشیدنی، صنایع شیمایی، صنایع شوینده و بهداشتی، صنایع معدنی، صنعت نفت و صنایع سیمان به کار گرفته می‌شوند که از متداول‌ترین کاربردهای آنها میتوان به موارد زیر اشاره نمود:
- پمپاژ و انتقال خمیر
- پمپاژ و انتقال فاضلاب و لجن
- پمپاژ مواد شیمیایی غلیظ و چسبناک
- پمپاژ ملات سیمان و یا دوغاب
- پمپاژ عسل، خامه، شکلات و سس
- پمپاژ ژلاتین
- پمپاژ و انتقال مایع ظرفشویی
- پمپاژ خمیر دندان
- پمپاژ روغن روانکاری
- پمپاژ سوخت
انواع منو پمپ
منو پمپهای لوله ای Pipe Pump
این مدل منو پمپ تشکیل شده از روتور و استاتور بوده که براساس غلظت, دبی ماده, سایز و نوع آن متفاوت است. تقریبا قابل استفاده در تمام صنایع برای انتقال مواد بسیار چسبنده همراه ذرات جامد و یا بدون آن می باشند. این دستگاه دارای طراحی بهینه بدنه برای دسترسی آسان به قطعات داخلی جهت شستشو با کمترین میزان باقی ماندن مواد است. همچنین دارای بالاترین استانداردها را برای انتقال نرم, همراه با رعایت اصول بهداشتی شتسشو و استرلیزه است.
منو پمپ قیفی Hopper Pump
این مدل منو پمپ تشکیل شده از روتور و استاتور و هلیکس جلو برنده بوده که براساس غلظت, دبی ماده, سایز و نوع آن متفاوت است. این مدل برای انتقال مواد ویسکوز که جریان پذیری کمی داشته و یا کاملا سفت هستند, استفاده می شوند. دهانه قیفی و مارپیچ جلوبرنده در این پمپ ها وظیفه تغذیه قسمت بعدی پمپ را دارند. این مدل دارای سیستم منحصر به فرد برای خرد کردن و له کردن مواد عبوری از پمپ است. دهانه قیفی قابلیت طراحی برای کاربردهای بسیار متنوع دارد. دهانه قیفی پمپ قابلیت نصب سیستم پل شکن را دارد. با استفاده از دهانه قیفی و مارپیچ جلو برنده, انتقال مواد بسیار غلیظ به دهانه ورودی پمپ ممکن می شود.
منو پمپ فوم بتن Concreta Pump
منو پمپ در اثر چرخش قطعه فلزی صیقلی ( روتور ) درون قطعه منعطف لاستیکی ( استاتور ) ، ایجاد پمپاژ و در جهت عکس ایجاد مکش می نماید . افزایش و کاهش قطر روتور و استاتور و همچنین افزایش و کاهش دور الکتروموتور گرداننده سبب کاهش و افزایش قدرت پمپاژ و یا مکش بتن گردیده و به پیمانکار این امکان را می دهد که متناسب با ارتفاع بتن تحویلی قدرت مورد نظر پمپاژ بتن را انتخاب نماید . این امکان ضمن کاهش استهلاک ماشین ، کمک بزرگی به اجرای تمیزتر و دقیقتر بتن سبک بوده و امتیازی ارزشمند برای ماشین محسوب می شود . علاوه بر آن این سیستم از استهلاک فوق العاده پایینی برخوردار می باشد
پمپ های تخلیه بشکه Bareel Pumps
در بعضی از مواقع برای انتقال مایعات در حجم های محدود از بشکه و مخازن کوچک استفاده می نمایند که تخلیه این بشکه ها مشکل معمول هر مصرف کننده می باشد, زیرا نحوه ی انجام این کار و سرعت عمل بسیار مهم است, چون مواد داخل بشکه معمولا از حساسیت های خاصی برخوردار است:
- مواد شیمیایی خورنده مانند اسید, قلیا و حلال
- مواد قابل اشتعال
- مواد غلیظ و چسبنده
- مواد حاوی ذرات جامد و سایا
این پمپ ها دارای دو مکانیزم اصلی برای تخلیه مواد رقیق و غلیظ هستند.
لینک های مرتبط :
