انواع ترموکوپل

رشد و توسعه بی وقفه ی صنایع نیاز به تجهیزات صنعتی کاربردی و به روز را به یک ضرورت تبدیل کرده است. فروش انواع ترموکوپل برای مصارف صنعتی و غیر صنعتی به منظور اندازه‌گیری دما یک ابزار کاربری و رایج است. در صنایع ترموکوپل با نام های دیگری از قبیل جفت های حرارتی، سنسور سنجش دما، و حسگر دما شناخته شده است.

ترموکوپل چیست؟

برای اندازه گیری الکتریکی دما در صنعت از ترموکوپل استفاده می شود. در واقع فروش انواع ترموکوپل در فروشگاه پیکاتک به اندازه گیری صحیح و دقیق دما در صنایع مختلف کمک شایانی کرده است. با استفاده از این ابزار و با بهره گیری از پدیده اثر سیبک که در فیزیک وجود دارد اختلاف دمای بین دو نقطه به ولتاژ تبدیل می شود.

 در تعریفی ساده تر باید بگوییم که ترموکوپل یک سنسور برای اندازه گیری دما است که از دو فلز در جنس های مس، نیکل، نیکل آلومینیوم، آهن و ... تشکیل شده است. این دو فلز در انتهای خود به هم وصل شده اند. زمانی که دما به اتصال دو فلز میرسد، باعث ایجاد یک ولتاژ می شود که این ولتاژ ایجاد شده با افزایش دمای نقطه اتصال گرم نسبت مستقیم دارد.

با توجه به اینکه قیمت این تجهیزات مقرون به صرفه است در نتیجه در فرآیندهای مختلفی استفاده می شوند. برای اینکه یک ترموکوپل  برای صنعت شما مفید باشد باید به مشخصات فنی، ساختار ترموکوپل، نحوه عملکرد آن و ... توجه کنید. 

معرفی انواع ترموکوپل

فروش انواع ترموکوپل بر اساس تیپ های آن و انواع اتصالات بدنه یا غلاف انجام می شود. بر اساس نوع اتصال ترموکوپل ها به سه دسته ترموکوپل اتصال زمین شده، ترموکوپل اتصال زمین نشده و ترموکوپل اتصال باز تقسیم بندی می شوند. اما از نظر تیپ در گروه های زیر تقسیم بندی می شود.

• ترموکوپل نوع K

این دماسنج حرارتی محدوده دمایی وسیعی را دربر میگیرد. سنسورهای این مدل از آلیاژهای بر پایه نیکل است. مقاومت در برابر خوردگی و قابل استفاده بودن در مصارف صنعتی و نیمه صنعتی از ویژگی های این ترموکوپل است.

• ترموکوپل نوع J

جنس فلز این ترموکوپل آهن و کنستانتان  است. این مدل نسبت به مدل K دارای محدوده دمایی کمتر و طول عمر کمتر است. 

• ترموکوپل نوع E

برای ساخت این ترموکوپل از فلز کروم و کنستانتان استفاده می شود. رنج عملکردی این ترموکوپل بین منفی 250 و 900 درجه سانتی گراد است. 

•  ترموکوپل نوع T

این مدل از مس و کنستانتان ساخته شده و رنج عملکردی آن بین منفی 250 و 400 درجه سانتی گراد است. قیمت این مدل ارزان است و برای صنایع با دمای پایین مناسب است.

•  ترموکوپل نوع N

این ترموکوپل از فلزهای نیکروسیل و نیسیل ساخته شده است و محدوده دمایی منفی 270 درجه سانتی گراد تا 1300 درجه را پوشش می دهد. 

•  ترموکوپل نوع R 

این مدل از پلاتین و رادیوم ساخته شده و محدوده دمایی منفی 50 و 1750 را پوشش می دهد. 

بیشتر بدانید:

ترموکوپل با ترانسمیتر دما مدل ABB TSH210

ساختار ترموکوپل 

 ساختار ترموکوپل متشکل از دو فلز غیر هم جنس است که این دو فلز از یک سمت به هم متصل می شوند (جوش داده میشوند یا به همدیگر لحیم شده یا پیچانده میشوند). زمانی که دمای نقطه اتصال دو فلز افزایش میابد (نقطه اتصال گرم) و این نقطه اتصال گرم می شود در دو سر آزاد فلز (نقطه اتصال سرد یا اتصال مرجع) بر اساس پدیده سیبک ولتاژی ایجاد می شود.

این اختلاف ولتاژ با مقدار دمای نقطه اتصال رابطه مستقیم دارد و با همین روش و بر اساس این پدیده میتوان دمای نقطه اتصال گرم را اندازه گیری نمود. ولتاژ ایجاد شده در این روش در حد چند میلی ولت بوده که با افزایش دمای ایجاد شده نسبت مستقیم دارد. این تجهیز بدلیل عملکرد ساده ای که دارد و محدوده اندازه گیری وسیعی که میتواند اندازه گیری کند، در اکثر صنایعی که به نحوی اندازه گیری دمای اجسام، محیط یا سیالات اهمیت داشته باشد، یک تجهیز پرمصرف و بسیار کاربردی محسوب می شود.

ویژگی‌های مهم ترموکوپل‌های صنعتی

دقت اندازه‌گیری

یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های ترموکوپل‌ها دقت اندازه‌گیری آن‌هاست. دقت بالا در اندازه‌گیری دما، تاثیر زیادی بر کیفیت تولید و کنترل فرآیندهای صنعتی دارد. انتخاب ترموکوپل با دقت مناسب بر اساس نیازهای کاربردی بسیار اهمیت دارد.

مقاومت به خوردگی

ترموکوپل‌ها در محیط‌های صنعتی اغلب در معرض مواد خورنده و دماهای بالا قرار می‌گیرند. بنابراین، مقاومت به خوردگی یکی از ویژگی‌های کلیدی در انتخاب ترموکوپل مناسب است. ترموکوپل‌های ساخته شده از فلزات مقاوم در برابر خوردگی مانند کرومل و آلومل برای این منظور مناسب‌تر هستند.

محدوده دمایی

محدوده دمایی که ترموکوپل قادر به اندازه‌گیری آن است، بسته به نوع ترموکوپل متفاوت است. برخی ترموکوپل‌ها برای دماهای بالا و برخی دیگر برای دماهای پایین مناسب‌تر هستند. راهنمای خرید ترموکوپل صنعتی باید شامل بررسی محدوده دمایی هر نوع ترموکوپل باشد تا بتوانید بهترین انتخاب را داشته باشید.

پایداری و دوام

پایداری و دوام ترموکوپل‌ها نیز از اهمیت بالایی برخوردار است. ترموکوپل‌های با دوام بالا می‌توانند در شرایط سخت صنعتی بدون افت کیفیت عملکرد کنند. این ویژگی باعث می‌شود که هزینه‌های نگهداری و تعویض ترموکوپل‌ها کاهش یابد.

تفاوت های ترموکوپل

در فروش انواع ترموکوپل باید به مشخصات و تفاوت های که مدل های مختلف ترموکوپل با هم دارند دقت شود. زمانی می توان بهترین انتخاب را داشت که قبل از خرید نیاز صنعت بررسی شود. همانطور که گفته شد ترموکوپل در تایپ های مختلف C،B،N،T،R،S،K ، J عرضه می شود که تمامی این مدل ها تفاوت های  شاخصی در محدوده دمای سنسور، برند تولیدی، نحوه نصب و راه اندازی و سازگاری، کاربرد ترموکوپل، زمان واکنش، کالیبراسیون، مقاومت در برابر لرزش و سایش و .... دارد. 

بیشتر بخوانید

مهمترین کاربردهای ترموکوپل

جنس غلاف هر کدام از ترموکوپل ها با توجه به نیاز مصرف کننده قابل تغییر است. البته ناگفته نماند مدل های مختلف ترموکوپل در جنس فلز با هم تفاوت دارند. برای ساخت ترموکوپل ها اغلب از فلز مس، کنستانتان، آهن، کروم،  نیکل  آلومنیوم و ... استفاده می شود. برای مثال ترموکوپل مدل K از جنس کروم و نیکل آلومنیوم است اما جنس تیپ E از نوع کروم و کنستانتان است. 

فروش انواع ترموکوپل

فروش انواع ترموکوپل به منظور کاربردهای متنوعی در صنعت انجام می شود. هر یک از مدل های ترموکوپل برای اندازه گیری دما در یک محدوده دمایی خاص کاربرد دارد. ترموکوپل را در  حوزه های مختلف از گاز خوراک پزی گرفته تا آبگرمکن، صنایع غذایی، صنایع  پزشکی و دارویی، صنایع سیمان، صنایع شیشه، صنایع پتروشیمی، صنایع داروسازی، صنایع تولید لوازم خانگی و ... استفاده می کنند. 

ترموکوپل مدل K در بسیاری از صنایع و فرآیندهای مناسب استفاده می شود. فروش ترموکوپل و مصرف آن در صنایع تولید مواد شیمیایی و پالایشگاه های نفتی، تست ایمنی دستگاه گرمایشی و ... بیشتر از سایر صنایع رایج است. ترموکوپل نوع J در صنعت و پزشکی کاربرد گسترده ای دارد. از این مدل دستگاه  بیشتر برای نظارت بر دمای مواد بی اثر و در کاربردهای خلا، فرآیندهای داغ از جمله پلاستیک و رزین و ... استفاده می شود.

در صنایع غذایی از ترموکوپل نوع T استفاده می شود چون دقت و عملکرد بسیار خوبی دارد.در صنعت فولاد، آهن، آلومینیوم، نظارت بر کوره ها و ...از ترموکوپل نوع N استفاده می شود.

چگونه ترموکوپل مناسب را انتخاب کنیم؟

انتخاب انواع ترموکوپل بستگی به عوامل مختلفی دارد که در ادامه به بررسی برخی از این عوامل می‌پردازیم:

محدوده دمایی: اولین نکته در انتخاب ترموکوپل، توجه به محدوده دمایی مورد نیاز است. برای دماهای پایین‌تر ترموکوپل‌های نوع T و E مناسب هستند، در حالی که برای دماهای بالا می‌توان از نوع S، R یا B استفاده کرد.

دقت: برخی از صنایع به دقت بالایی در اندازه‌گیری دما نیاز دارند. در این موارد، استفاده از ترموکوپل‌های حساس مانند نوع S و R توصیه می‌شود.

مقاومت در برابر خوردگی: در محیط‌های خورنده یا محیط‌هایی که امکان اکسیداسیون وجود دارد، باید از ترموکوپل‌هایی با مقاومت بالا مانند نوع N استفاده کرد.

هزینه: هزینه نیز یکی از عوامل مهم در انتخاب ترموکوپل است. در صورتی که بودجه محدود باشد، می‌توان از ترموکوپل‌های اقتصادی مانند نوع K استفاده کرد.