تیر آهن از نورد گرم فولاد با مقطع عرضی معین تشکیل می شود و شامل قسمت میانی به نام جان و دو لبه موازی به نام بال L شکل می باشد. وظیفه اصلی تیرآهن تحمل تنش های حاصل از نیروهای وارد بر سازه می باشد.تیر آهن در ساختمان سازی، به صورت ستون، خرپا، نعل درگاه، تیر در پوشش سقف ها و پل های لانه زنبوری استفاده می شود.
تیرآهن
خرید تیرآهن مهم است چرا که تیر آهن از مهم ترین پروفیل های ساختمانی است که اغلب در پروژه‌های صنعتی هم کاربرد دارد. در هنگام خرید تیر آهن دقت کنید که تیرآهن به سه صورت تیرآهن IPE (استاندارد اروپا و ایران)، تیرآهن INP (استاندارد چین و روسیه) و همچنین تیرآهن IPB (بال پهن) یافت میشود.
مزایا و معایب تیر اهن
مزایای تیرآهن
بعد از اتمام ساخت امکان تقویت تیرها وجود دارد. • اتصال چندین قطعه توسط تیرآهن امکان پذیر می باشد. • قطعات آن به صورت پیش ساخته در کارخانه‌ها موجود هستند. • اجرا و نصب تیرآهن سرعت بالایی دارد. • تیرآهن در ارتفاع زیاد کاربرد فراوانی دارد.
معایب تیر آهن
۱- تضعیف در دمای بالا (آتش سوزی)
۲ - خوردگی فلزات در برابر عوامل خارجی (رطوبت): رنگ آمیزی قطعات سازه اسکلت فلزی توسط رنگ های مناسب باعث کاهش چشمگیر اثر مخرب رطوبت بر سازه اسکلت فلزی می شود
۳- تمایل قطعات فلزی به کمانش به ویژه در ستون های بلند (لاغر)
۴ - اتصال نامناسب قطعات: اتصال قطعات فلزی به 3 روش اتصال جوشی، پیچی و پرچی صورت می گیرد اما در کشور ما اغلب اتصالات با جوش صورت می‌گیرد که در این میان به دلیل عدم مهارت برخی از جوشکاران و عدم کنترل توسط مهندسین ناظر بعدها پس از بهره برداری از ساختمان اسکلت فولادی در ساختمان مشکلاتی ایجاد خواهد شد.
انواع تیرآهن
در یک دسته بندی تیرآهن به سه دسته تقسیم می گردد:
- تیرآهن معمولی / تیر آهن نیم پهن / تیر آهن سبک / IPE
- تیرآهن معمولی / تیر آهن نوع اروپایی / INP
- تیرآهن هاش / IPB
- تیرآهن لانه زنبوری
تیر آهن معمولی
این پروفیل به تیرآهن نیم پهن یا سبک معروف است و شباهت زیادی با INP دارد با این تفاوت که ضخامت جان آن کمتر و عرض بال آن از نوع معمولی بیشتر است. علامت اختصاری نوع نیم پهن را با IPE نشان می دهند و تولید آن در ایران زیاد است.
تیرآهن نوع اروپایی
این محصول در بازار ایران به تیرآهن معمولی شناخته می شود، البته که بعضی از فعالان این عرصه ، این محصول را به عنوان تیرآهن نرمال یا پروفیل نرمال نیز می شناسند. علامت اختصاری این محصول INP است که در ساخت ستون و خرپاها از آن استفاده می کنند.
تیرآهن بال پهن یا هاش
این نوع محصول از نظر وزنی سبک تر از دو نوع دیگر است و اندازه بال با ارتفاع برابر است. مقاطع آن ساده می باشند و به عنوان ستون در تیرها و خرپاها استفاده می شود.به خاطر نوع شکل ظاهری این محصول ، یعنی جان و بال عریض آن به این تیرآهن هاش نیز می گویند چون شبیه H انگلیسی است. این تیر آهن به دو نوع تقسیم میشود :
- تیرآهن IPBV: تیر آهن عریض سنگین
- تیرآهن IPBL: تیر آهن عریض سبک
تیر آهن لانه زنبوری
با تبدیل تیر آهن معمولی به تیر آهن زنبوری تیر آهنی با ارتفاع بیشتر، قوی تر و هم وزن تیر آهن اصلی ایجاد میگردد که از نظر اقتصادی مقرون به صرفه تر خواهد بود. از مزایای دیگر این نوع تیرآهن عبور لوله های تاسیساتی و برق از فضاهای خالی ایجاد شده در جان تیر آهن زنبوری می باشد. اما در محل تکیه گاه، از آستانه تحمل پایینی برخوردار است.
استاندارهای ساخت تیر آهن
عمدتا در ساخت تیر آهن ها از 3 استاندارد IPE ، INP و IPB استفاده می گردد:
استاندارد IPE (تیر آهن معمولی)
- استاندارد رایج در تولید تیر آهن در کشورهای اروپایی و ایران می باشد.
- بارزترین مشخصه این نوع تیرآهن، یکنواختی ضخامت بال ها در ابتدا و انتها آن می‌باشد.
- معمولا در ارتفاع های 80 تا 600 میلیمتری تولید می گردند. پرکاربردترین آن سایزهای 14، 16 و 18 می باشد.
- ارتفاع آن بین 80 ، 100 تا 600 میلیمتر متغیر است.
- عرض آن از 46 میلی متر شروع می شود و تا 220 میلیمتر ادامه دارد.
- مسلماً با افزایش ارتفاع مقطع تیر آهن، مقاومت آن در برابر بار افزایش می یابد به عنوان مثال مقاومت تیر آهن 16 نسبت به مقاومت تیرآهن 14 بیشتر می باشد
- عرضه تیر آهن به دو صورت شاخه‌ای و کیلویی صورت می‌گیرد.
- در ساختمان به صورت ستون، خرپا، نعل درگاه، تیر در پوشش سقف‌ها و پل‌های لانه زنبوری مورد استفاده قرار می گیرد.
استاندارد INP (تیرآهن اروپایی)
- استاندارد رایج در تولید تیر آهن در کشورهای چین و روسیه می باشد.
- در این استاندارد بال های تیر آهن شیب ملایمی دارند. به طوری که نازکی بال‌ها در ابتدا و ضخامت تدریجی آن در انتها قابل مشاهده است.
- طول با علامت اختصاری m مشخص می شود و بین 8 تا 16 متر است
- ارتفاع را با حرف h مشخص می شودو در ارتفاع های 80 تا 600 میلیمتری تولید می گردند.
- عرض را با علامت b نشان می دهند که در عرض های متفاوتی مانند 42 ، 50 ، 58 تا 215 میلی متر تولید می شود
- اگر بر روی یک تیر آهن INP16 حک شده بود به این معناست که این محصول از نوع تیر آهن معمولی است و ارتفاع آن ۱۶ سانتی متر یا ۱۶۰ میلی متر می باشد.
استاندارد IPB (تیر آهن هاش)
• به نام استاندارد "بال پهن" نیز شناخته شده است. • طول بال ها در این نوع، نسبت به تیرآهن های استاندارد IPE افزایش یافته است. • معمولا در اندازه های 100 تا 1000 میلیمتری موجود است. • این تیرآهن براساس وزن به دو نوع سبک و سنگین تقسیم می شود. تیرآهن های وارداتی موجود در بازار ایران اغلب مربوط به کشورهای ترکیه، آلمان، اسپانیا، لهستان و کره می باشد. البته محصولات کشورهای چین و روسیه هم در هر دو نوع IPE و INP در کشور موجود است که باید در انتخاب آن دقت لازم را مبذول داشت.
کاربرد تیر آهن
- کاربرد اصلی تیر آهن در ساختمان ها اسکلت فلزی می باشد که به عنوان ستون قرار می گیرد
- در ستون ها،خرپاها،نعل در کارگاه ها ،بیم ها در پوشش سقف و پل های لانه زنبوری استفاده میشود.
برش تیر آهن
در حال حاضر و با توجه به تکنولوژی های موجود، به دو روش زیر می توان تیر آهن ها را برش داد :
برش به روش کوپال (روش سرد)
در این روش از دستگاهی به نام قطع کن سنگین استفاده می شود که به برش مخصوص نیز مجهز است و تیرآهن ها را به صورت سرد و در امتداد خط قطع می نماید.
برش به روش برنول (روش گرم)
در این روش کارگر ماهر با شعله قوی حاصل از ترکیب استیلن و اکسیژن به همراه لوله برنول، اقدام به برش تیر آهن می کند.
لینک های مرتبط :
