دی اتانول آمین

دی اتانول آمین یک ماده آلی و جزو بازهای ضعیف می‌باشد.دی اتانول امین ماده‌ی جذب‌کننده رطوبت و غیر خورنده می‌باشد.مهم‌ترین استفاده از اتانول امین‌ها بری تولید امولسیفایر ها، تولید سیمان، خالص کردن گاز، صنایع نساجی و شوینده‌ها می‌باشد. نام های مترادف :دی اتیلول آمین ; هیدروکسی اتیل ; DEA ، DELA ; آمین ; دو هیدروکسی اتیل آمین ; ترولامین; Diethanolamine

دی اتانول آمین

دی اتانول آمین، که اغلب به صورت DEA یا DEOA نامیده می شود، یک ترکیب ارگانیک  است. دی اتانول امین خالص یک جامد سفید در دمای اتاق است، اما این ماده به جذب آب گرایش دارد و در نتیجه دی اتانول امین به شکل یک مایع غلیظ بدون رنگ و چسبناک دیده می شود.بلعیدن دی اتانول آمین سبب تحریک شدید و سوختگی دهان می شود. دی اتانول آمین یک آمین آلکل دو عاملی است. دی اتانول آمین یا DEA را به عنوان  ضد خوردگی استفاده می کنند. این ماده چند خاصیته است ، زیراکه هم آمین است و هم یک دی ال. مانند سایر آمین های آلی ، دی اتیلن آمین یک باز ضعیف است. خواص آب دوستی الکل ها را دارد و در آب محلول است. آمیدهای تهیه شده از DEA نیز خواص هیدروفیلیک دارند.

مشخصات فنی دی اتانول آمین

• نام شیمیایی : Diethanolamine
• فرمول شیمیایی :C2H7NO | HN(CH2CH2OH)2
• نقطه ذوب:حدود 28 درجه سانتیگراد
• نقطه جوش: 268.8 درجه سانتیگراد
• انحلال پذیری در آب: قابل حل در آب می باشد
• شکل ظاهری :مایع غلیظ  ، بی رنگ یا کریستال های سفید رنگ با بوی نافذ
• گرید : صنعتی و آزمایشگاهی

ویژگیهای دی اتانول آمین

• دی اتانول آمین جز مواد خطرناک طبقه بندی می گردد.
• قابل اشتعال است.
• در هنگام حرارت دیدن بخارات سمی ای تولید می کند. بنابراین از گرما دیدن و مشتعل شدن آن بپرهیزید.
• همچنین این ماده ممکن است به نیتروز آمین تبدیل شود که بسیار سرطان زا است.
• حلالیت: بسیار محلول در آب (954 گرم در لیتر) و نیز اتانول ؛ کمی محلول در بنزن و دی اتیل اتر است.
• مشتقات دی اتانول امین: کوکو دی اتانول امین، کوکو آمید دی اتانول امین، لائورل دی اتانول امید، لورامید دی اتانول امین، کوکو دی اتانول امین.

کاربرد های دی اتانول آمین

سموم کشاورزی

• دی اتانول آمین به عنوان ماده خنثی ساز مواد شیمیایی کشاورزی مورد استفاده قرار می گیرد.
• نمک های گلیفوسیت از سال 1972، به عنوان سم استفاده می شوند.از دی اتانول امین برای تولید نمک گلیفوسیت به‌عنوان سم کشاورزی استفاده می‌شود.

صنعت نساجی

• از دی اتانول آمین به‌منظور نرم‌کننده استفاده می‌شود ( برای نرم کنندهای کاتیونی از اتانول امین‌ها و اسید کربوکسیک برای تولید آلکانول آمیدهای سنگین استفاده می‌شود)
• دی اتانول امین باعث افزایش مقاومت نایلون‌ها و پشم‌ها در برابر پارگی، ساییده شدن می‌شود.
• صابونهای آمینی به دلیل مقدار کم آلکالین به عنوان ماده پاک کننده ابریشم و پشم مورد استفاده قرار میگیرند
• دی اتانول امین و تری اتانول آمین در ساخت رنگ مصنوع ابریشمی نیز به کار میروند

تولید سیالات صنعتی

• دی اتانول آمین به خاطر عمر زیاد و خورنده نبودن به عنوان خنک کننده به کار می رود.
• دی اتانول آمین در واکنش دادن با اسیدهایی مثل اسید اولئیک یا اسید کربوکسیلیک نمک شده و از خوردگی فلزات توسط این اسیدها جلوگیری می کند.
• استفاده از اتانول آمین ها در سیالات مورد استفاده در رادیاتور ماشین ها رو به کاهش است زیرا سیالات دارای عمر خنک کنندگی طولانی تر شناخته شده اند و همچنین استفاده از رادیاتورهای آلومینیومی رو به افزایش است.

شوینده ها و محصولات بهداشتی

• برای تولید مواد فعال‌کننده سطح مورداستفاده در شوینده‌ها و محصولات آرایشی و بهداشتی از دی اتانول امین استفاده می‌شود.
• اسیدهای چرب با اتانول آمین خنثی می شوند. به خصوص تری اتانول آمین برای امولسیون های روغن در آب امولسی فایرهای بسیار مناسبی هستند.
• دی اتانول آمین جز مواد معمول تشکیل دهنده شامپو و لوازم آرایشی هستند که موجب ساختار کرمی و کف کردن این مواد می شوند.
• کوکو آمید دی اتانول آمین یا روغن نارگیل مورد استفاده در شوینده ها یکی از مشتقات دی اتانول آمین است. دی اتانول آمین ماده اولیه در تولید مورفولین نیز می باشد.

فلز کاری

• محصولات تجزیه/اضافه کردن اسید عوامل اصلی خوردگی سطح فلزات به خصوص در حضور رطوبت هستند.
• اتانول آمین ها اغلب به عنوان خنثی کننده اجزای اسیدی در اسپری های روان کننده به منظور جلوگیری از خوردگی به کار می­رود.

خشک شویی

• اتانول آمین ها به علت خاصیت آبدوستی در خشک شویی کاربرد عمده ای دارند.
• نمک های اتانول آمین به علت خواص ضد الکتریسیته و ضد زنگ در زمینه نرم کنندگی منسوجات نیز کاربرد دارند.

تصفیه گاز

• از دی اتانول امین در تصفیه و شیرین کردن گاز طبیعی ،پالایشگاهی، سنتزی یا غیرطبیعی به دلیل کم بودن گرما واکنش دی اتانول امین استفاده می‌شود.

کاربردهای دیگر

• در فرمولاسیون لاستیک ها و پاک کننده ها و واکس ها به کار می رود.
• امولسیونهای واکس با پایه آبی که به عنوان براق کننده در مبلمان یا کف ساختمان ها استفاده می شوند، شامل صابونهای اموسیفایر اتانول آمینی هستند.
• دی اتانول آمین به عنوان کاتالیست در تولید فوم های پلی یورتان انعطاف پذیر و غیر قابل انعطاف به منظور بهبود بخشیدن به مقاومت و پایداری آنها استفاده می شود.
• دی اتانول امین به عنوان سورفاکتانت و بازدارنده خوردگی استفاده می شود.
• برای حذف سولفید هیدروژن و دی اکسید کربن از گاز طبیعی نیز استفاده می شود.
• دی اتانول امین یک ماده شیمیایی است که به عنوان خوراک در تولید مورفولین مورد استفاده قرار می گیرد.

تولید دی اتانول آمین

برای تولید مواد شیمیایی اتانول آمین‌ها محلول آمونیاک، اتانول آمین‌های برگشتی و اتیلن اکساید به‌صورت مداوم و متناوب به سیستم واکنش وارد می‌شوند. در این قسمت به‌صورت هم‌زمان و تحت شرایط ساده‌ای MEA، DEA و TEA به دست می‌آیند. نرخ تولید هرکدام از امین‌ها می‌تواند متفاوت باشد و بستگی به انتخاب درست نسبت NH3 / EO و آمین‌های برگشتی از مراحل دیگر دارد.    

نکات ایمنی دی اتانول آمین

اشتعال

• قابل حریق است
• زمانی که این ماده شعله ور می شود و یا در معرض حرارت قرار می گیرد می تواند با مواد اکسید کننده وارد واکنش شود.
• در صورت آتش گرفتن این ماده سعی کنید دستگاه تنفسی خود (شامل دهان و بینی) را با پارچه ای مناسب بپوشانید.
• برای خاموش کردن آتش حاصل از این محصول می توانید از اسپری های آب ، مواد ضد آتش شیمیایی خشک، فوم های الکل و یا کپسول های گاز دی اکسید کربن استفاده نمایید.
• در صورت بروز آتش سوزی بشکه ها و دیگر ظروف را با اسپری کردن آب بر رویشان ، خنک نگهدارید
• خاموش کردن آتش حاصله با آب موجب می شود تا ظروف حاوی این ماده خنک شوند و از تولید بخارات سمی تا جای ممکن جلوگیری به عمل آید و مانع از گسترش آتش گردد.

تماس با چشم

•  قرمزی ، درد ، سوختگی های عمیق جدی
• حفاظت صورت ، حفاظت چشم همراه با وسیله حفاظت تنفسی
• درصورت تماس، برای چندین دقیقه چشم ها را با مقدار زیادی آب بشویید. اگر به سادگی امکان پذیر باشد. لنزهای تماسی را بیرون بیاورید. سپس فرد را نزد پزشک ببرید

بلع و گوارش

• درد شکمی ( دل درد ) ، احساس سوزش.
• نحوه محافظت ،در هنگام کار خوردن ، آشامیدن و سیگار کشیدن ممنوع
• دهان را با آب بشویید. مقدار زیادی آب به فرد بدهید تا بنوشد. استراحت و برای مراقبت های پزشکی ارجاع دهید.

تماس با پوست

• تماس پوستی با این ماده می تواند تحریک پوست و واکنش های آلرژیک را ایجاد نماید
• حفاظت صورت ، لباس ایمنی مناسب پوشیده شود
• در صورت تماس، لباس های آلوده شده را در بیاورید. پوست را با مقدار زیادی آب یا زیر دوش آب بشویید. برای مراقبت های پزشکی ارجاع دهید

تنفس

• تنفس بخارات آن ممکن است موجب سرفه، احساس خستگی، حالت تهوع و سردرد شود.
• نحوه محافظت ، تهویه موضعی یا حفاظت دستگاه تنفسی.
• هوای تازه ، استراحت . برای مراقبت های پزشکی ارجاع دهید

بسته‌بندی و نگهداری دی اتانول آمین

این محصول باید در جای خشک و به دور از گرما و حرارت نگهداری گردد. محیط نگهداری این محصول باید دارای تهویه ی مناسب باشد.این ماده با هوا وارد واکنش می شود لذا بعد از استفاده ، از محکم بودن ظرف نگهداری محصول اطمینان خاطر حاصل نمایید.به دلیل هیگروسکوپیک بودن این محصول از نگهداری آن با رطوبت و دی اکسید کربن خود داری نمایید.ترکیب خالص این ماده را در دمای 50 درجه ی سانتی گراد ذخیره می نمایند تا مایع باقی بماند. به دور از اکسیدان های قوی ، اسیدها ، نیترات ها ، نیتریل ها و انیدرید ها نگهداری نمایید .

لینک های مرتبط :

تری اتانول آمین