هنگامی که فلزات دچار تغییرات دمایی می شوند تحت تاثیر قرار می گیرند و متناسب با افزایش و یا کاهش دما از خود واکنش نشان می دهند که هنگامی که فلز دچار افزایش دما می شود بر اساس حرکت مولکولی دچار افزایش طول شده و در اصطلاح می گویند که فلز منبسط شده است و هنگامی که فلز دچار کاهش دما می شود بر اساس حرکت مولکولی دچار کاهش طول شده و در اصطلاح می گویند که فلز منقبض شده است. در این مواقع برای جلوگیری از آسیب دیدن از لرزه گیر آکاردئونی استفاده می شود. این نوع لرزه گیر ها با توجه به نحوه اتصال به سه مدل مختلف تقسیم می شوند که یکی از آن ها لرزه گیر دنده ای است. در این مقاله از سایت پیکاتک به بررسی و معرفی لرزه گیر دنده ای می پردازیم.
لرزه گیر دنده ای چیست ؟
لرزه گیر دنده ای یا لرزه گیرهای فلزی دنده ای نوع دیگری از انواع لرزه گیرهای آکاردئونی هستند که معمولا برای استفاده در بخش‌هایی از موتورخانه مناسب می باشند. این نوع لرزه گیرها دارای اتصال رزوه ای بوده که به عنوان یکی از موارد مهار ارتعاش لوله های گالوانیزه به شمار می رود. مزیت اصلی استفاده از لرزه گیر فلزی دنده ای، سهولت در تعمیر و نگهداری آن می باشد. به دلیل استفاده از اتصال رزوه ای در این لرزه گیرها، باز کردن آنها به راحتی قابل انجام می باشد. نکته مهم برای استفاده از لرزه گیر دنده ای با اتصال دنده ای، نوع آب بندی آن است که می بایست اصول اجرایی در این زمینه مانند استفاده از نوار تفلن، تفلن مایع، کنف و… را برای عدم نشتی، پیاده کرد لرزه گیرهای فلزی دنده ای، دارای اندازه های محدودی می باشند چراکه هیچ گاه، استفاده از لوله و اتصالات دنده ای در اندازه های بزرگ تر پیشنهاد نمی شود. به این دلیل که، نصب این لرزه گیرها در سایزهای بزرگ بسیار سخت بوده و یا اینکه احتمال عدم آب بندی در این لرزه گیرها زیاد است. این نوع از اتصال آکاردئونی به فلزات که به صورت دنده ای می باشد مناسب برای اتصال به خطوط گالوانیزه و رزوه ای می باشد. این نوع از اتصال لرزه گیر آکاردئونی دارای محدودیت سایز از 1/2 اینچ الی 2.1/2 اینچ می‌باشد. البته برای سایز های بزرگتر نیز استفاده می شود که معمولا زیاد رایج نیست و از سایر روش های تصال یعنی اتصالات جوشی و فلنج دار استفاده می شود. لرزه گیرهای آکاردئونی دنده ای در ایران به صورت روپیچ می باشد که نیاز می باشد برای اتصال مستقیم به لوله گالوانیزه از بوشن گالوانیزه استفاده کرد .
مشخصات فنی لرزه گیر دنده ای
لرزه گیرهای آکاردئونی دنده ای از نظر بها از لرزه گیرهای جوشی بالاتر و از لرزه گیرهای فلنجی پایین تر می‌باشند. به علت فتیتینگی ( دنده ای ) بودن این نوع لرزه گیر نصب و تعویض آن کم زمان و راحت تر می باشد در سیستم های که در آنها صحبت انتقال سیال می باشد, حرکتهای ناخواسته بروز می کند که منشاء آنها می‌تواند تغییرات دمایی ناشی از سیال یا محیط لرزش دستگاه های موجود در سیستم اعم از پمپ, کمپرسور و… و یا حرکتهای ناشی از عوامل خارجی از قبیل باد, زلزله, نشست سازه باشد. به منظور جذب حرکتهای به وجود آمده و عدم انتقال آنها به دستگاه های موجود و خطوط لوله, از اتصالات انعطاف پذیر استفاده می شود. تحمل درجه حرارت و فشار بالا و جذب حرکتهای محوری, جانبی و زاویه ای با در نظر گرفتن آرایش مناسب از جمله خصوصیات اتصالات آکاردئونی می‌باشد که باعث کاربرد وسیع آنها در سیستم های مختلف در صنایع مختلفی از جمله آب, نفت, گاز, پتروشیمی, نیروگاه ها, صنایع ذوب آهن, مجتمع های فولاد, سیستم های تهویه مطبوع و… گردیده است.
کاربرد
به طور معمول از لرزه گیر های آکاردئونی دنده ای یا فلزی در سیستم های لوله کشی و به منظور جذب برخی تغییرات در خطوط لوله در انواع نیروگاه های بخار، سیکل ترکیبی، برق آبی و هسته ای، پلایشگاه های نفت و گاز، صنایع سیمان، صنایع چوب و کاغذ، خروجی اگزوز موتورهای احتراقی، مبدل های حرارتی، صنایع فولاد، صنایع ذوب آهن و صنایع پتروشیمی کاربرد دارند. همچنین از این قطعات در محل لوله های عبوری از درز بریدگی ساختمان ها، سیستم ها و صنایعی همچون سیستم های گرمایشی و تهویه مطبوع استفاده می گردد. در زیر به برخی از کاربرد های مهم لرزه گیر دنده ای یا لرزه گیر فلزی اشاره می کنیم :
- سیستم های گرمایشی و تهویه مطبوع
- انواع نیروگاه های بخار, سیکل ترکیبی, برق آبی و هسته ای
- پالایشگاه های نفت و گاز
- صنایع پتروشیمی
- صنایع فولاد
- صنایع سیمان
- مبدل های حرارتی
- صنایع چوب و کاغذ
- خروجی اگزوز موتورها احتراقی
اجزای تشکیل دهنده لرزه گیر دنده ای
بلوز: بخشی منعطف در لرزه گیر آکاردئونی است که امکان ایجاد انعطاف لازم را به وجود می آورد.
لوله: این بخش نیز همچون بلوز، انعطاف مورد نیاز در لرزه گیر را ایجاد می کند.
طوق: این قسمت، رابط بمیان فلنج و بلوز است. در لرزه گیر جوشی، طوق به شکل مستقیم به خط لوله اتصال می یابد. فلنج: اتصال لرزه گیر آکاردئونی به فلنج متقابل، بر عهده این بخش است.
غلاف داخلی: مانع از حرکت سیال در داخل پرچ ها شده و جریان را آرام می کند. عدم استفاده از غلاف، موجب سر و صدا، افت فشار، سایش و افزایش دما خواهد شد.
پایه روپوش: نگهدارنده روپوش است. روپوش: برای محافظت بلوز از آسیب های احتمالی و یا جلوگیری از جهش سیال در اثر نشت از بلوز، کاربرد دارد.
میل مهار: وظیفه محافظت از بخش هایی که دارای حرکات زاویه ای هستند، را بر عهده دارد، علاوه بر آن از تکام های ناگهانی برخی قطعات که حرکت محوری دارند، جلوگیری می کند.
پایه میل مهار: برای نگهداری از میل مهار کاربرد دارد.
رینگ تنظیم کننده: در هنگام افزایش فشار، به منظور تقویت بلوز، مورد استفاده قرار می گیرند. این بخش ها علاوه بر تقویت بلوز، وظیفه تنظیم حرارت پره ها را نیز بر عهده دارد.
پایه رینگ: نقش نگهدارنده رینگ های انتهایی را دارد. پایه لوله: به عنوان نگدارنده صفحات لولا ، قطعات لولایی و گاردانی کارایی دارد.
لوله: امکان حرکت زاویه ای به قطعات لولایی و در تمامی جهات گاردانی را در یک صفحه ایجاد می‌کند. لولا: صفحه ای است که قطعات گاردانی بر روی آن پین می شوند.
پین: در قطعات لولایی و گاردانی، در محل اتصال لولاها واقع می شود.
لرزه گیر دنده ای مهاردار چیست ؟
لرزه گیر ها را می توان به صورت مهاردار و بدون مهار تهیه کرد. به میله ای که دو سر لرزه گیر را به یکدیگر وصل کرده و در مقابل کشش بیش از حد و همین طور فشار سیال مقاومت می کند قطعه مهار می گویند. درصورت بودن این قطعه روی لرزه گیر به دلیل اضافه شدن قطعات فلزی علاوه بر مقاومت، قیمت این محصول هم بالاتر می رود و در ایران تولید کننده های بسیاری هستند که به تولید این محصول مشغولند. می توان از لرزه گیر های مهار داری هم نام برد که برای سازه ها استفاده می شوند مانند پل سازی و ساختمان سازی و همین طور ریل های راه آهن، که البته در بین محصولات خطوط لوله جایگاهی ندارند.
راهنمای انتخاب لرزه گیر آکاردئونی مناسب
جنس ورق آکاردئونی با توجه به دما و سیال و شرایط محیطی انتخاب می گردد. هر لرزه گیر آکاردئونی با توجه به شرایط کاری (دما و فشار سیستم) و حداقل عمر لازم، قابلیت جذب مقدار محدودی حرکت را دارد . جهت انتخاب تعداد لرزه گیر آکاردئونی در خط لوله می بایست تغییر طول لوله در دمای حداکثری و حداقل را بدست آورد و با تقسیم این عدد بر مقدار حرکت طولی لرزه گیر آکاردئونی در سایز مورد نظر خود تعداد اتصال آکاردئونی مورد نیاز خط لوله فلزی را مشخص کرد.
لینک های مرتبط :
