رطوبت سنج
رطوبت سنج چیست؟
رطوبت سنج یا هیگرومتر (Hygrometer) از تجهیزات پرتابل اندازه گیری محسوب می شود که برای سنجش رطوبت نسبی (RH) در هوا مورد استفاده قرار می گیرد. مقدار رطوبت نشان دهنده میزان بخار آب موجود در هوا است و در رطوبت سنج های مدرن این مقدار به صورت درصدی (رطوبت نسبی یا RH) نمایش داده می شود.
بر اساس استاندارد آژانس حفاظت از محیط زیست (EPA)، بازه ایده آل رطوبت در محیط‌های داخلی بین 30 تا 50 درصد است؛ مقادیر بالاتر از 60 درصد به‌عنوان رطوبت بالا و مقادیر کمتر از 30 درصد به عنوان رطوبت پایین شناخته می شوند.
رطوبت سنج ها برای پایش شرایط محیطی در فضاهایی مانند ایستگاه های هواشناسی، صنایع غذایی، انبار، گلخانه ها، موزه ها، صنایع دارویی، سردخانه، ادارات، منازل و مراکز تجاری کاربرد گسترده‌ای دارند. این تجهیزات در دو نوع آنالوگ و دیجیتال تولید می شوند و از فناوری هایی مانند تغییر مقاومت الکتریکی، اندازهگیری دمای نقطه شبنم یا تغییر ابعاد فیزیکی مواد نسبت به رطوبت برای سنجش استفاده می کنند.
بیشتر مدل های رطوبت سنج علاوه بر اندازهگیری رطوبت، دمای محیط را نیز اندازه گیری و ثبت می کنند که به این مدل ها ترمو رطوبت سنج گفته می شود. برخی از آنها دارای حافظه داخلی هستند تا داده‌های اندازهگیری را ذخیره کرده و در زمان نیاز بازیابی نمایند. برای اطمینان از دقت قرائت‌ها توصیه میشود دستگاه‌ها به‌طور منظم، دست‌کم سالی یکبار کالیبره شوند.
علاوه بر رطوبت نسبی (RH)، رطوبتسنج ها می توانند نقطه شبنم (Dew Point) و نقطه تر (Wet Bulb) را نیز محاسبه کنند. در مدل های پیشرفته، محدوده مجاز رطوبت قابل تنظیم است و در صورت خروج داده ها از محدوده تعیین شده، دستگاه به صورت هشدار صوتی یا نوری کاربر را مطلع می سازد. هدف از این مقاله پیکاتک راهنمایی جامع خرید و آشنایی با رطوبت سنج می باشد تا پس از مطالعه آن با آگاهی کامل بتوانید بهترین محصول را برای کاربرد مورد نظر خود انتخاب نمایید.
پارامترهای قابل اندازهگیری توسط رطوبت سنج
- رطوبت نسبی (Relative Humidity - RH%): مهم ترین پارامتر قابل اندازه گیری و نشان دهنده نسبت میزان بخار آب موجود در هوا به حداکثر ظرفیت رطوبت در همان دما است.
- رطوبت مطلق (Absolute Humidity): نشان دهنده مقدار واقعی بخار آب موجود در یک متر مکعب هوا است. برای تحلیل های دقیق اقلیمی و آزمایشگاهی کاربرد دارد.
- دما (Temperature - °C / °F): بسیاری از رطوبت سنج ها به حسگر دما مجهز هستند؛ اندازهگیری همزمان دما و رطوبت برای محاسبه پارامترهای وابسته ضروری است.
- نقطه شبنم (Dew Point): دمایی که در آن هوا به‌حدی از اشباع می رسد که بخار آب موجود شروع به میعان می کند. این پارامتر در کنترل تهویه و جلوگیری از میعان اهمیت زیادی دارد.
- نقطه تر (Wet Bulb Temperature): دمایی که در اثر تبخیر به دست می آید؛ پارامتر کلیدی در سیستم های تبخیری و تهویه مطبوع (HVAC) است.
- حدود هشدار (Alarm Limits): برخی مدل ها امکان تنظیم محدوده مجاز رطوبت و دما را دارند؛ در صورت عبور از حد تعیین شده هشدار صوتی یا نوری فعال می شود.
- میانگین و حداکثر/حداقل (Max/Min/Average): ثبت مقادیر لحظه ای برای پایش دقیق طولانی مدت و تحلیل داده های محیطی امکان پذیر است.
- زمان و تاریخ اندازهگیری (Time/Date Logging): در رطوبت سنج های دیتالاگر (Data Logger) زمان و تاریخ هر قرائت ثبت می شود تا روند تغییرات قابل تحلیل باشد.
رطوبت سنج چگونه کار می کند؟
رطوبت سنج با اندازهگیری میزان بخار آب موجود در هوا، مقدار رطوبت نسبی (RH) را محاسبه و نمایش می دهد. عملکرد این تجهیز بر پایه‌ی تغییرات فیزیکی یا الکتریکی موادی است که نسبت به تغییرات رطوبت هوا حساس اند. اساس کار آن، مقایسه ی مقدار واقعی بخار آب با بیشترین مقدار ممکن در همان دماست تا درصد رطوبت نسبی محاسبه شود.
در نوع خازنی (Capacitive)، دو صفحه رسانا با لایه‌ای دی الکتریک میان آنها قرار دارد؛ هنگامی که رطوبت محیط تغییر می کند، مقدار بخار آب جذب این لایه شده و ظرفیت الکتریکی خازن تغییر می کند. مدار الکترونیکی دستگاه این تغییر را به سیگنال قابل خواندن تبدیل کرده و مقدار رطوبت را بر حسب درصد روی نمایشگر نشان می دهد. این تکنولوژی پایدار، سریع و مناسب برای اندازهگیری رطوبت در بازه های بلندمدت است.
در مدل های مقاومتی (Resistive) اصل عملکرد بر پایه ی تغییر مقاومت الکتریکی مواد حساس به رطوبت است. با افزایش بخار آب، یون‌های درون ماده هدایت الکتریکی را تغییر می دهند و مدار کنترلی مقدار مقاومت را با رطوبت محیط مرتبط می کند. این روش معمولاً در رطوبت سنج های ساده و صنعتی سبک به کار می رود.
.webp)
نوع دیگر رطوبتسنج ها، چگالشی (Dew Point) است که برای اندازهگیری دقیق نقطه شبنم طراحی شده‌اند. در این سیستم سطح خنک شونده‌ای تا حدی سرد می شود که بخار آب روی آن شروع به میعان کند؛ دستگاه لحظه‌ی تشکیل قطره را تشخیص داده و دمای آن نقطه را به‌عنوان دمای شبنم ثبت می کند. این روش بیشتر در آزمایشگاه ها و صنایع کنترل کیفیت هوا کاربرد دارد.
در نهایت، واحد پردازش رطوبت سنج داده های جمع آوری شده را با دما ترکیب کرده و پارامترهایی مانند رطوبت نسبی، نقطه شبنم و نقطه تر را محاسبه می کند. خروجی این اطلاعات نمایش داده می شود و در مدل های پیشرفته تر، قابلیت ذخیره، انتقال و هشدار خودکار نیز وجود دارد.
کاربردهای رطوبت سنج
رطوبت سنج تجهیزی دقیق و سبک است که برای اندازهگیری سریع و لحظه‌ای رطوبت و دمای محیط در فضاهای مختلف به کار می رود. این نوع رطوبت سنج به دلیل قابلیت حمل آسان و نمایش هم زمان چند پارامتر (دما، RH، نقطه شبنم و گاهی رطوبت مطلق) در طیف گسترده‌ای از صنایع استفاده می شود. در ادامه کاربردهای رطوبت سنج ها عبارتنداز:
- صنایع دارویی و غذایی
- کنترل شرایط محیطی در گلخانه و کشاورزی
- سردخانه ها
- انبار
- آزمایشگاه ها و کنترل کیفیت
- سیستم های HVAC و تهویه مطبوع
- کاربردهای خانگی و ساختمانی
- پروژه های عمرانی
- ایستگاه های هواشناسی و محیط زیستی
- بهداشت حرفه‌ای و پایش محیط کار (HSE)
- صنایع خودروسازی و رنگ
.webp)
دیتالاگر دما و رطوبت چیست؟
دیتالاگر دما و رطوبت (Temperature & Humidity Data Logger) تجهیزی دیجیتال قابل حمل است که برای اندازه گیری، ثبت و تحلیل تغییرات دما و رطوبت محیط در بازه های زمانی مشخص استفاده می شود. عملکرد اصلی این تجهیز بر پایه ی سنسورهای دقیق خازنی و حرارتی است که میزان دما (°C یا °F)، رطوبت نسبی (%RH) و گاهی نقطه شبنم (Dew Point) را به صورت پیوسته اندازه گیری و در حافظه داخلی ذخیره می کند.
دیتالاگرها معمولاً دارای قابلیت اتصال به کامپیوتر از طریق USB یا کارت حافظه SD هستند تا کاربر بتواند داده ها را دانلود، تحلیل و نمودارهای تغییرات محیطی را مشاهده کند. در برخی مدل ها امکان اتصال بی سیم (Wi-Fi / Bluetooth) نیز وجود دارد که به کاربر اجازه می دهد مقادیر دما و رطوبت را از راه دور پایش کند.
افزایش دقت و سرعت در سیستم های تولید و انبارداری باعث شده استفاده از این دستگاه در کنترل کیفیت، صنایع غذایی، دارویی، سردخانه ها و اتاق های تمیز ضروری باشد. دیتالاگرها معمولاً قابلیت تنظیم بازه زمانی ثبت داده، هشدار حد بالا و پایین، و کالیبراسیون دوره‌ای دارند تا اطمینان حاصل شود شرایط محیطی در محدوده استاندارد حفظ می شود.
دیتالاگر دما و رطوبت نقش حیاتی در پایش پیوسته شرایط محیطی، جلوگیری از خسارت ناشی از تغییرات اقلیمی ناگهانی، و تضمین کیفیت محصولات در زنجیره تأمین دارد؛ به همین دلیل امروزه یکی از اصلی ترین ابزارهای اندازهگیری در حوزه HSE، تجهیزات آزمایشگاهی و صنایع نگهداری مواد حساس محسوب می شود.
برندهای مطرح تولیدکننده رطوبت سنج
- رطوبت سنج CEM
- رطوبت سنج لوترون LUTRON
- رطوبت سنج MIC
- رطوبت سنج تستو TESTO
- رطوبت سنج Extech
- رطوبت سنج تس TES Instrument
- رطوبت سنج یونیتی UNI-T
.webp)
نکات کلیدی انتخاب رطوبت سنج
در فرآیند انتخاب و خرید انواع رطویت سنج نکات کلیدی زیر را در نظر بگیرید تا بهترین انتخاب را بر اساس نیازهای پروژه خود داشته باشید:
- برند و کشور سازنده
- محدوده اندازه گیری رطوبت %RH
- محدوده اندازه گیری دما در برخی مدلها
- دقت
- نمایشگر و رابط کاربری
- نوع سنسور
- قابلیت ثبت و انتقال داده (Data Logging)
- واحدهای اندازه گیری دما و رطوبت
- دمای کاری
- رزولوشن
- ابعاد
- متریال بدنه
- استانداردها
- باتری و منبع تغذیه
- درجه حفاظت بدنه
- نوع کاربرد
خرید رطوبت سنج از فروشگاه پیکاتک
فروشگاه اینترنتی پیکاتک به عنوان یکی از تخصصی ترین مراکز تأمین ابزار دقیق و تجهیزات اندازه گیری پرتابل در ایران، مرجع مطمئنی برای خرید رطوبت سنج محسوب می شود. این مجموعه با سال ها تجربه در عرضه ابزارهای تست و کنترل کیفیت، گستره‌ای کامل از تجهیزات سنجش شامل نیروسنج، نورسنج، گشتاورسنج، دورسنج، ضخامت سنج، لرزش سنج، صوت سنج، رطوبت سنج، غبارسنج و جریان سنج پرتابل را به فروش می رساند.
جهت خرید رطوبت سنج کافی است به ابتدای این صفحه مراجعه کنید و پس از بررسی مشخصات فنی، قیمت و امکانات هر مدل، گزینه مناسب را متناسب با نوع کاربردتان انتخاب نمایید. تمامی مدل ها در پیکاتک همراه با شرح کامل جزئیات فنی، نوع سنسور، دقت اندازه گیری، بازه رطوبت و دما، برند سازنده، کشور تولیدکننده، استانداردها و غیره درج شده‌اند تا امکان مقایسه دقیق بین مدل ها برای خریداران فراهم شود.
برای دریافت مشاوره خرید، پیشنهاد فنی یا استعلام قیمت روز رطوبت سنج و دیتالاگر دما و رطوبت با کارشناسان فروش ما تماس بگیرید. تیم فنی ما آماده پاسخگویی به سوالات شما درباره تفاوت مدل ها، نوع سنسور، نحوه کالیبراسیون و شرایط نگهداری دستگاه است.
