شیر منیفولد - شیر سوزنی - شیر نمونه برداری

شیرآلات ابزار دقیق چیست؟

شیرهای ابزاردقیق به عنوان اولین خط دفاع در کیفیت و ایمنی، نقش حیاتی در بسیاری از کاربردهای اندازه‌گیری سیالات ایفا می‌ کنند. این شیرها نه تنها به کنترل جریان سیالات کمک می‌کنند، بلکه دقت و قابلیت اطمینان اندازه‌گیری‌ها را نیز تضمین می‌ نمایند.

با استفاده از شیرآلات ابزار دقیق نقاط نشتی احتمالی را به حداقل برسانید، نیازهای لوله‌ کشی را کاهش دهید و عملیات را در هر جایی که اندازه‌گیری فشار یا جریان اهمیت دارد، انجام دهید. بنابراین شیرآلات ابزار دقیق به عنوان اجزای کلیدی در سیستم‌های اندازه‌گیری و کنترل به شمار می‌ روند و نقش مهمی در حفظ ایمنی و کیفیت فرآیندها دارند.

اندازه‌گیری فشار و کنترل فرآیند از طریق مجموعه‌ گسترده ای از گیج‌ها، ترانسمیترها و سوئیچ ها انجام می شود که ممکن است به‌طور دائمی یا موقت به سیستم پایپینگ متصل شوند. وظیفه ایزولاسیون (جداسازی) و اتصال کنترل‌شده به این تجهیزات به طور کلی به عهده شیرآلات ابزار دقیق (Instrumentation Valve) است. این شیرها معمولاً کوچک هستند و اندازه اتصالات آن‌ها از 1/8 اینچ تا 1 اینچ متغیر است، هرچند که انواع خاصی نیز خارج از این محدوده وجود دارد.

انواع شیرآلات ابزاردقیق نظیر شیر منیفولد، شیر سوزنی، شیر توپی، سماوری وغیره می شوند. ویژگی‌ های خاص کاربردها ممکن است بر انتخاب نوع شیر تأثیر بگذارد. شیرهای ابزار دقیق که به‌طور گسترده در صنایع فرآیندی مورد استفاده قرار می‌ گیرند، معمولاً برای تحمل فشارهای بالای 6000 PSI طراحی شده‌اند و برای سرویس‌دهی با گاز یا مایع در نظر گرفته می‌ شوند. 

پیکاتک | فروشگاه و تامین کننده ابزاردقیق در ایران | جهت مشاوره و خرید تلفنی با شماره : 87700142-021  تماس بگیرید

هنگام انتخاب شیرآلات ابزار دقیق باید متریال آن سازگار با سیال فرآیندی انتخاب شود. متریال موجود برای ساخت شیرآلات ابزاردقیق شامل استنلس استیل، فولاد کربنی، برنج، مونل، هستلوی، اینکونل، تیتانیوم، دوبلکس، سوپر دوبلکس و غیره می شود.

نوع اتصالات انتهایی شیرآلات ابزار دقیق با توجه به سایز کوچک رزوه ای NPT، BSP و G است. هدف از ارائه این مقاله آشنایی با انواع شیرآلات ابزار دقیق و راهنمایی خرید بهترین گزینه بر اساس بودجه و نیازهای فنی است.

فروش شیرآلات ابزار دقیق (شیر منیفولد - شیر سوزنی - شیر نمونه برداری)

پیکاتک به عنوان بزرگترین و برترین فروشگاه تخصصی تجهیزات ابزار دقیق و شیرآلات صنعتی در ایران، مجموعه‌ای گسترده از محصولات را در این حوزه ارائه می‌دهد. این فروشگاه به فروش انواع تجهیزات اندازه‌گیری از جمله فشار، دما، سطح و جریان می‌پردازد و همچنین انواع شیرآلات صنعتی از قبیل شیرهای توپی، پروانه‌ای، گلوب، دروازه‌ای و بسیاری دیگر را در اختیار مشتریان قرار می‌دهد.

علاوه بر این پیکاتک انواع شیرآلات ابزار دقیق از جمله شیر منیفولد (2 شیر، 3 شیر و 5 شیر)، شیر سوزنی، سماوری، نمونه برداری، مونوفلنج، دبل بلاک اند بلید ولو و غیره را نیز عرضه می‌کند. فروشگاه تخصصی ابزار دقیق پیکاتک محصولات خود را از برندهای معتبر جهانی نظیر ویکا، نوافیما، ایندومارت، پارکر و روزمونت تأمین می‌کند.

تمامی این محصولات با بهترین کیفیت، قیمت‌های رقابتی و ارسال سریع به سراسر کشور ارائه می‌شوند. بازدیدکنندگان محترم جهت دریافت مشاوره رایگان در زمینه خرید و فروش یا استعلام قیمت شیرآلات ابزار دقیق می‌توانید با کارشناسان فروش ما در پیکاتک با شماره  87700142-021 تماس بگیرید.

انواع شیرآلات ابزار دقیق

شیرهای ابزار دقیق نقش حیاتی در کنترل، تنظیم و جداسازی جریان سیالات در فرآیندهای مختلف صنعتی ایفا می‌کنند. این شیرها به‌گونه‌ای طراحی شده‌اند که در برابر فشارهای بالا، دماهای شدید و  سیالات خورنده مقاومت کنند، که این ویژگی‌ها آن‌ها را به اجزای ضروری در صنایع مختلف تبدیل می‌کند. اهمیت شیرهای ابزار دقیق به شرح زیر است:

• کنترل دقیق جریان: شیرهای ابزار دقیق امکان تنظیم دقیق جریان سیالات را فراهم می‌کنند، که این امر برای حفظ شرایط بهینه در فرآیندها بسیار حیاتی است.
• جداسازی ایمن: این شیرها به اپراتورها اجازه می‌دهند تا بخش‌های خاصی از سیستم‌های لوله‌کشی را به‌راحتی جداسازی کنند، که این امر برای تعمیر و نگهداری یا ایمنی بسیار مهم است.
• مقاومت در برابر شرایط سخت: طراحی این شیرها به‌گونه‌ای است که می‌توانند در شرایط سخت عملیاتی، از جمله فشارهای بالا و دماهای شدید، به‌خوبی عمل کنند. این ویژگی‌ها به آن‌ها اجازه می‌دهد در صنایعی مانند نفت و گاز، فرآوری شیمیایی، تولید برق و داروسازی به‌کار روند.
• پایداری و دوام: شیرهای ابزار دقیق معمولاً از مواد باکیفیت و مقاوم در برابر خوردگی ساخته می‌شوند، که به آن‌ ها عمر طولانی و عملکرد پایدار در طول زمان می‌بخشد.
• ایمنی فرآیند: با جلوگیری از نشت و کنترل دقیق جریان، این شیرها به بهبود ایمنی در فرآیندهای صنعتی کمک می‌کنند و از بروز حوادث ناگوار جلوگیری می‌نمایند.

شیرهای ابزاردقیق در انواع مختلفی از برندهای ویکا، روزمونت، پارکر، ای بی بی، نوافیما و ایندومارت تولید می شوند. انواع شیرهای ابزار دقیق که همراه با تجهیزات ابزار دقیق مورد استفاده قرار می گیرند شامل منیفولد (5 شیر، 3 شیر و 2 شیر)، مونوفلنج، دبل بلاک اند بلید، نیدل ولو (شیرسوزنی)، بال ولو (شیرتوپی) و شیر سماوری می شوند.

منیفولد (Manifold Valve)

منیفولد یکی از انواع شیرآلات ابزار دقیق است که جهت باز و بسته کردن،  تعمیرات و کالیبراسیون همراه با تجهیزات اندازه گیری فشار (گیج فشار، ترانسمیتر فشار و سوئیچ فشار) مورد استفاده قرار می گیرد. شیرهای منیفولد 2 شیر، 3 شیر و منیفولد 5 شیر در یک بدنه با چندین اتصال تشکیل می شوند.

منیفولدها بر اساس روش نصب  به دو دسته نصب مستقیم (Direct mounting style) و نصب از راه دور (Remote mounting style) تقسیم بندی می شوند که در نصب مستقیم منیفولد به‌طور مستقیم بر روی گیج یا ترانسمیتر فشار نصب می‌شود.

مهم‌ترین دسته‌بندی شیرهای منیفولد بر اساس تعداد شیرهای آن‌ها است که شامل منیفولدهای 2 شیر، 3 شیر و 5 شیر می شوند. همچنین منیفولد ها بر اساس ظاهر بدنه به دو دسته افقی و عمودی تقسیم بندی می شوند که  جهت اتصال شیرهای اصلی را مشخص می کند.

منیفولد مجموعه ای است که چندین شیر را در یک واحد ادغام می کند و امکان کنترل و مدیریت کارآمد جریان سیال در یک سیستم پایپینگ را فراهم می کند. این منیفولدها معمولا در کاربردهای صنعتی مختلف از جمله نفت و گاز، شیمیایی، تصفیه آب و ابزار دقیق استفاده می شوند.

وجود این شیرآلات، دسترسی به ترانسمیترهای فشار و ترانسمیترهای اختلاف فشار را بسیار آسان‌ تر می‌کند و به همین دلیل، فرآیند کالیبراسیون آن‌ها آسان تر انجام می‌ شود. استفاده از یک شیر منیفولد در کنار تجهیزات ابزار دقیق، امکان انجام تعمیرات و کالیبراسیون این تجهیزات را بدون نیاز به  توقف خط تولید فراهم می‌آورد.

این ویژگی به‌ ویژه در صنایع حساس که توقف خط می‌تواند هزینه‌بر باشد، اهمیت بالایی دارد. از متریال های گوناگونی مانند برنج، استنلس اسیتل 304، استنلس استیل 316، استنلس استیل 316L، مونل Monel و هستلوی Hastelloy در ساخت منیفولد استفاده می شود.

نوع متریال به‌کاررفته در آب‌بندی شیرها نقش مهمی در عملکرد آن‌ها دارد. معمولاً برای ساخت قسمت‌های آب‌بندی از متریال‌هایی مانند PTFE (پلی‌تترافلوئورواتیلن) یا Graphite (گرافیت) استفاده می‌شود. این مواد به‌دلیل خواص شیمیایی و حرارتی عالی، به ایجاد آب‌بندی مؤثر و جلوگیری از نشتی کمک می‌ کنند.

منیفولد 2 شیر ( 2Way Manifod Valve)

منیفولد 2 شیر یکی از  انواع بسیار رایج و کاربردی شیرهای منیفولد در فرآیندهای صنعتی است که به‌طور ویژه برای نصب گیج‌ ها، سوئیچ‌ ها و ترانسمیترهای فشار بر روی خطوط لوله یا مخازن طراحی شده است. این منیفولدها دارای یک پورت ورودی و یک پورت خروجی با اتصالات پیچ نر یا ماده هستند.

شیر ایزوله (بلوک) با یک دسته آبی مشخص شده است، در حالی که شیر تخلیه با یک دسته قرمز شناسایی می‌شود. همچنین این تجهیزات معمولاً از فولاد ضد زنگ 316 ساخته شده و با متریال آب بندی شیر استاندارد PTFE تولید می‌شوند. شیرهای منیفولد 2 شیر یا 2 راهه در اشکال مختلفی از جمله نوع خطی، L شکل و Y شکل موجود هستند.

منیفولد دو شیر، که به‌عنوان بلاک اند بلید ولو block and bleed valve نیز شناخته می‌شود و به‌منظور نصب، جداسازی و ایزوله کردن تجهیزات اندازه‌گیری فشار مورد استفاده قرار می‌گیرد. این منیفولد از دو شیر سوزنی تشکیل شده است که  شیر ایزوله (Block) وظیفه این شیر، مسدود کردن جریان سیال به سمت تجهیز اندازه‌گیری است و  شیر تخلیه (Bleed) برای تخلیه فشار از تجهیز اندازه‌گیری به کار می‌ رود و به کاربران این امکان را می‌دهد که بدون خطر، اقدام به تعمیر یا کالیبراسیون تجهیزات کنند.

عموماً منیفولدهای دو شیر دارای سایز ½” NPT هستند و به‌دلیل طراحی ساده و کارآمد، در بسیاری از صنایع مورد استفاده قرار می‌ گیرند. منیفولدها معمولاً از استنلس استیل SS316 ساخته می‌ شوند، که به‌دلیل مقاومت بالا در برابر خوردگی و دماهای مختلف، انتخاب مناسبی برای بسیاری از کاربردها است.

با توجه به نوع سیال فرآیندی، میزان خورندگی و شرایط دما و فشار، این منیفولدها همچنین می‌توانند از متریال‌های خاصی مانند هستلوی، مونل و اینکونل تولید شوند.

این منیفولدها دارای اتصالات رزوه‌ای هستند که نصب گیج‌ها، ترانسمیترها یا سوئیچ‌های فشار را آسان کرده و اتصال ایمن و بدون نشتی را تضمین می‌کنند. منیفولدهای دو شیر با ریتینگ‌های مختلف تحمل فشار، معمولاً کلاس‌های 3000 پوند و 6000 پوند بر اینچ مربع (PSI) در صنایع مختلف به کار می‌روند.

بدنه این منیفولدها به‌گونه‌ای طراحی شده است که شیرها را در خود جای داده و نقاط اتصال تجهیز و خط فرآیند را فراهم می‌کند. معمولاً از متریال‌های مقاوم و با دوام مانند استنلس استیل برای تولید این بدنه استفاده می‌شود تا سازگاری با انواع سیالات فرآیندی تضمین شود.

منیفولد 3 شیر (3Way Manifold Valve)

منیفولد 3 شیر یا 3 راهه به‌منظور نصب، جداسازی، کالیبراسیون و تعویض تجهیزات اندازه‌گیری اختلاف فشار، نظیر گیج‌ها و ترانسمیترهای اختلاف فشار، مطابق با استاندارد IEC 61518 طراحی شده است. این منیفولد شامل دو شیر قطع Block یا Isolate  و یک شیر جبران‌کننده فشار (Equalizer) است.

شیرهای قطع وظیفه جداسازی فرآیند از تجهیز اندازه‌گیری اختلاف فشار را بر عهده دارند. به این ترتیب، در صورت نیاز به تعمیر یا کالیبراسیون می‌توان بدون توقف کل سیستم به تجهیزات دسترسی پیدا کرد.

شیر جبران‌کننده فشار، که به‌عنوان شیر اکولایزر نیز شناخته می‌شود، امکان جبران فشار بین سمت مثبت (⊕) و سمت منفی (⊖) را فراهم می‌آورد. این ویژگی به جلوگیری از فشار بیش از حد یک‌طرفه در طول راه‌اندازی و بهره‌برداری کمک می‌کند و از آسیب به تجهیزات اندازه‌گیری جلوگیری می‌کند.

یک منیفولد 3  شیر حداقل چهار پورت دارد که از این چهار پورت، دو پورت به ترانسمیتر اختلاف فشار (DP) و دو پورت دیگر برای اندازه‌گیری اختلاف فشار به نقاط مختلف در فرآیند متصل می‌شوند. یکی از عوامل تأثیرگذار بر قیمت شیر منیفولد سه راهه، نوع متریال به‌کار رفته در ساخت آن است.

به‌طور طبیعی، قیمت شیر منیفولد با متریال اینکونل به‌مراتب بیشتر از استنلس استیل خواهد بود، زیرا اینکونل دارای خواص ویژه‌ای است که آن را برای کاربردهای خاص و شرایط سخت مناسب می‌سازد.

منیفولد 5 شیر (3Way Manifold Valve)

منیفولد 5 شیر یا 5 راهه رایج‌ترین نوع منیفولدها برای کاربردهای مربوط به ترانسمیترهای اختلاف فشاری (Differential Pressure Transmitter) است. همچنین منیفولد 5 شیر در مقایسه با منیفولد 3 شیر دارای دو شیر تخلیه (Vent valve) اضافی است.

این دو شیر ونت به اپراتورها این امکان را می‌ دهند که به‌طور هدفمند هواگیری را در یک یا هر دو طرف فشار در سیستم اندازه‌گیری انجام دهند. منیفولد 5 شیر با اتصال رزوه‌ای معمولاً به سایز 1/2 اینچ NPT به گیج یا ترانسمیتر اختلاف فشار متصل می‌ شود. این تجهیزات از متریال‌های مختلفی مانند استنلس استیل 316L تولید می‌شوند که بسته به نوع سیال و محدوده فشار و دما انتخاب می‌ شوند.

همچنین، می‌ توانند از متریال‌ های با کیفیت‌ تر و گران‌ تر مانند مونل (Monel) و هستلوی (Hastelloy C276) نیز ساخته شوند. برای قسمت‌های آب‌بندی (Packing) این منیفولدها، از متریال‌های PTFE و گرافیت استفاده می‌ شود.

نحوه نصب و جداسازی منیفولد

منیفولدهای 2 شیر مناسب تجهیزات اندازه گیری فشار و منیفولدهای 3 و 5 شیر مناسب تجهیزات اندازه گیری اختلاف فشار می باشند. برای قرار دادن ترانسمیتر فشار در سرویس با منیفولد 2 شیر مراحل زیر را انجام نمایید:

• ابتدا تمامی شیرها را ببندید.
• پس از اطمینان از نصب صحیح تجهیزات، شیر ایزوله (block) را باز کنید تا سیال فرآیندی به منیفولد و ترانسمیتر وارد شود.
• سپس، شیر تخلیه (bleed) را باز کنید تا چند قطره از سیال فرآیندی از سوراخ درین خارج و هواگیری انجام شود.
• پس از انجام هواگیری و خروج مایعات اضافی، شیر تخلیه بسته شود.

برای خارج کردن ترانسمیتر فشار از سرویس، ابتدا شیر ایزوله (block) را ببندید و سپس شیر تخلیه (bleed) را باز کنید. این کار باعث می‌شود سیال باقی‌مانده در ترانسمیتر از سوراخ Vent (معمولاً با سایز ¼ اینچ) خارج گردد.

شیر منیفولد سه راهه از دو عدد شیر ایزوله (Block) برای اتصال به تیوب‌ها و یک شیر متعادل‌کننده فشار (Equalizer) برای بالانس کردن ورودی‌های فشار تشکیل شده است. همچنین برخلاف منیفولد 5 شیر، منیفولد سه‌راهه دارای مسیر خروجی برای هواگیری نمی‌باشد. مراحل نصب منیفولد 3شیر به شرح زیر است:

• در ابتدا اطمینان حاصل کنید که همه شیرها بسته هستند.
• سپس شیر اکولایزر (Equalizer) یا متعادل کننده فشار را باز کنید.
• در مرحله بعد، شیر سمت فشار پایین (Low Pressure) را باز کنید.
• در گام بعدی، شیر سمت فشار بالا (High Pressure) را باز کنید.
• در نهایت شیر اکولایزر را ببندید. در این حالت، تجهیزات اندازه‌گیری اختلاف فشار مانند گیج یا ترانسمیتر در سرویس قرار می‌گیرند.

برای خارج کردن تجهیزات اندازه‌گیری اختلاف فشار از سرویس، ابتدا شیر متعادل‌کننده (Equalizer) را باز کنید. سپس، شیر سمت فشار پایین (Low Pressure) را ببندید. در گام آخر، شیر سمت فشار بالا (High Pressure) را نیز ببندید. با انجام این مراحل، تجهیزات به‌طور ایمن از سرویس خارج می‌شوند.

مونوفلنج (Monoflange)

مونوفلنج یکی از تجهیزات مهم در سیستم‌های اندازه‌ گیری فشار است که از یک فلنج به همراه یک، دو یا سه شیر سوزنی تشکیل شده است. این طراحی به کاهش نقاط نشتی بالقوه کمک می‌کند و به‌عنوان یک نقطه اتصال میان گیج فشار و خط فرآیندی عمل می‌ کند. مونوفلنج‌ ها به دلیل مزایای طراحی و عملکردی که ارائه می‌ دهند در صنایع مختلف کاربرد گسترده‌ای دارند.

بنابراین با ترکیب فلنج و شیرها در یک واحد، مونوفلنج به کاهش نقاط نشتی بالقوه کمک می‌ کند و از این طریق ایمنی و کارایی سیستم را افزایش می‌دهد. مونوفلنج‌ها به‌راحتی به فلنج‌های موجود متصل می‌ شوند و نصب گیج فشار را تسهیل می‌ کنند که این ویژگی به ویژه در فضاهای محدود و در شرایطی که دسترسی دشوار است، بسیار مفید است.

 به‌دلیل طراحی فشرده مونوفلنج‌ها فضای کمتری را اشغال می‌ کنند و به این ترتیب در محیط‌ های صنعتی که محدودیت فضا وجود دارد، گزینه‌ای ایده‌آل به شمار می‌روند. همچنین در صنایع فرآیندی، سرعت پاسخ‌دهی بالا برای نظارت بر فشار بسیار حائز اهمیت است و فاصله بین سیال فرآیندی و تجهیز اندازه‌گیری فشار یکی از عوامل کلیدی در زمان پاسخ‌ دهی است.

مونوفلنج‌ها به دلیل طراحی فشرده و نزدیک بودن به خط فرآیند، می‌ توانند زمان پاسخ‌ دهی را بهبود بخشند.

به‌ویژه در شرایطی که سیال فرآیندی گاز است یا در خطوطی که نوسانات فشار وجود دارد، نصب تجهیزات اندازه‌گیری فشار در نزدیکی فرآیند می‌تواند چالش‌برانگیز باشد. در این موارد، مونوفلنج‌ها می‌توانند به‌عنوان یک راه‌حل مؤثر عمل کنند، زیرا با کاهش فاصله بین گیج فشار و خط فرآیند، امکان اندازه‌گیری دقیق و سریع فشار را فراهم می‌آورند.

تصویر زیر نمونه ای از مونوفلنج با یک شیر ایزوله Isolation Valve،  با دو شیر  یکی تخلیه و دیگری ایزوله Block & Bleed Valve و مونوفلنج با سه شیر Double Block & Bleed Valve است.

شیر سوزنی (Needle valve)

شیر سوزنی یکی از انواع شیرآلات ابزاردقیق است که پیستون کوچک سوزنی شکل وظیفه کنترل جریان سیالات مختلف مایعات و گازهای خورنده، غیر متبلور و ویسکوزیته کم را به عهده دارد. در واقع شیرهای سوزنی تجهیزات اندازه‌گیری فشار مانند گیج ها، سوئیچ‌ها یا ترانسمیترها را به‌طور ایمن برای خدماتی مانند کالیبراسیون مجدد یا تعویض از سیستم جدا می‌کنند. 

شیر سوزنی به دلیل نقش حیاتی و مهم در عملکرد ایمن و مؤثر تجهیزات و فرآیندهای صنعتی، شباهت زیادی به سایر انواع شیرها دارد. طراحی خاص این شیر به آن اجازه می‌دهد که به‌طور مؤثر نرخ جریان را در یک خط لوله کنترل کند. در بسیاری از موارد، شیرهای سوزنی برای یک سیستم ضروری هستند، زیرا از تجهیزات حساس مانند  گیج ها محافظت می‌کنند. عملکرد اصلی شیر سوزنی، جلوگیری از آسیب به تجهیزات ناشی از نوسانات بالقوه در فشار سیال است که می‌تواند به تجهیزات و فرآیندها آسیب برساند.

این شیرها به دلیل ویژگی‌های کنترل دقیق و عملکرد آسان در باز و بسته شدن، به‌طور گسترده‌ای  به عنوان شیرهای گیج استفاده می‌شوند. این امر به این دلیل است که با چرخش چندین دور فلکه شیر، مجرای آن تنها به مقدار کمی باز می‌شود، که امکان تنظیم دقیق جریان را فراهم می‌آورد.

با این حال، به دلیل ساختار داخلی خاص شیرهای سوزنی در برابر جریان ناگهانی و فشارهای زیاد آسیب‌پذیر هستند. بنابراین،ضروری است که تلاطم جریان قبل از رسیدن به این شیرها کنترل شود. استفاده از این نوع شیرها در شرایطی که لزجت سیال بالا بوده یا سیال چسبنده است، توصیه نمی‌شود، زیرا ممکن است باعث کاهش کارایی و افزایش خطر آسیب به شیر گردد.

هنگام انتخاب و طراحی شیر سوزنی، باید به پارامترهای فرآیندی توجه ویژه‌ای داشته باشید. این پارامترها شامل نوع سیال فرآیند، دما و فشار عملیاتی، چگالی سیال و همچنین تغییرات مجاز فشار در شیر هستند. در نظر گرفتن این عوامل کمک می‌کند تا شیر به‌طور مؤثر و ایمن در سیستم‌های مختلف عمل کند و از بروز مشکلات احتمالی جلوگیری شود.

شیر سماوری (Pressure gauge Valve)

شیر سماوری با متریال استیل یا برنجی جهت جداکردن سیال فرآیندی از تجهیزات فشار مانند گیج فشار مورد استفاده قرار می گیرد. در واقع با بازکردن شیر سیال فرآیندی وارد گیج فشار می شود و با بستن آن گیج فشار از سیال فرآیندی ایزوله می شود. بنابراین این شیرها به طور خاص برای تسهیل اتصال ایمن و کارآمد و قطع کردن  گیج فشار از سیستم پایپینگ طراحی شده اند و از این طریق گیج فشار را از سیستم جدا کرده و تعمیر، کالیبراسیون یا جایگزینی را ممکن می سازد.

به طور کلی وظیفه اصلی یک شیر سماوری جداسازی گیج فشار  از خط فرآیند است که امکان نگهداری یا تعویض ایمن را فراهم می کند و معمولاً به صورت دستی از طریق یک اهرم یا دسته کار می کنند که می تواند برای باز یا بسته کردن شیر چرخانده شود.

مونوبلاک (Monoblock)

مونوبلاک به‌طور خاص برای قرارگیری در فضای محدود پنل‌های کنترل طراحی شده است. ابعاد فشرده آن امکان استفاده در دامنه وسیعی از کاربردها را فراهم می‌کند و ایمنی بالایی در برابر فشارهای اضافی در دماهای مختلف را تضمین می‌کند. مونوبلوک ها به گونه ای طراحی شده اند که حداقل فضا را اشغال کنند و در عین حال عملکردهای متعددی را در خود جای دهند و آنها برای نصب با فضای محدود ایده آل می باشند.

بسیاری از طرح‌های مونوبلاک امکان پیکربندی‌های مدولار را فراهم می‌کنند، به این معنی که انواع مختلف شیرها (به عنوان مثال، شیرهای توپی، شیرهای سوزنی) می‌توانند در یک بدنه ادغام شوند و انعطاف‌پذیری را برای کاربردهای مختلف فراهم کنند.

آنها برای کاربردهایی با مایعات یا سیالات آلوده و خورنده مناسب هستند و شیرهای توپی به دلیل طراحی داخلی مستقیم و سهولت تمیزکاری توصیه می‌شوند. طراحی نشیمنگاه شیر و آب‌بندهای اضافی، دوام و آب‌بندی بالایی را تضمین می‌کند. در صورت خرابی نشیمنگاه نرم شیر، نشیمنگاه فلزی این اطمینان را می‌دهد که شیر همچنان قابل استفاده بوده و می‌تواند به یک موقعیت ایمن تنظیم شود.

ماشین‌کاری فوق‌العاده دقیق قطعات داخلی، عملیات بسیار روان و دقیقی را حتی در فشارهای بالا و پس از دوره‌های طولانی بدون فعالیت شیر فراهم می‌کند. علاوه بر این، سطح نهایی کاهش زنگ‌زدگی در برابر سیالات خورنده را به حداقل می‌رساند و تمیز کردن را آسان‌تر می‌ کند.

مونوبلاک ها با انواع اتصالات رزوه ای و فلنجی موجود می باشند علاوه بر این مونوبلاک‌هایی وجود دارند که برای فرآیندهای نمونه‌برداری و تزریق طراحی شده‌اند و دارای پراب‌هایی برای نمونه‌برداری هستند. این مونوبلاک‌ها همچنین در فرآیندهای تزریق مورد استفاده قرار می‌گیرند.

مونوبلاک برای برآوردن نیازهای مختلف صنایع فرآیندی به ویژه برای کاربردهای گاز طبیعی و سیالات خورنده تولید می شود. طراحی فشرده آن شامل یک یا دو شیر قطع‌کننده برای جداسازی فرآیند از سمت ابزار و همچنین یک شیر تخلیه است.

برندهای مطرح شیرآلات ابزار دقیق

• ای بی بی ABB
• ایندومارت INDUMART
• پارکر PARKER
• روزمونت ROSEMOUNT
• اشنایدر SCHNEIDER
• نوافیما NUOVA FIMA
• الیور Oliver Valves
• ویکا WIKA

نکات مهم خرید شیرآلات ابزار دقیق

شیرهای ابزار دقیق در کنترل، تنظیم و جداسازی جریان سیالات در فرآیندهای مختلف صنعتی نقش حیاتی دارند. این شیرها به گونه‌ای طراحی شده‌اند که در برابر فشارهای بالا، دماهای شدید و محیط‌های خورنده مقاومت کنند، و به همین دلیل به اجزای ضروری در صنایعی مانند نفت و گاز، فرآوری شیمیایی، تولید برق و داروسازی تبدیل شده‌اند.

هنگام انتخاب شیرهای ابزار دقیق برای یک کاربرد خاص، عوامل متعددی باید مد نظر قرار گیرند:

نوع شیر:

شیرهای ابزار دقیق در انواع مختلف منیفولد، توپی، سماوری، سوزنی و یکطرفه موجود می باشند. شیرهای سوزنی به دلیل طراحی خاص خود، کنترل دقیقی بر جریان سیالات ارائه می‌دهند. این شیرها دارای یک پین مخروطی هستند که در یک نشیمنگاه یا سیت مناسب قرار می‌گیرد و به تنظیم دقیق جریان کمک می‌کند.

شیرهای سوزنی معمولاً در کاربردهایی که نیاز به تنظیمات دقیق دارند، مانند جداسازی گیج، نمونه‌برداری و کالیبراسیون، مورد استفاده قرار می‌گیرند. این شیرها به ویژه در صنایع داروسازی و آزمایشگاهی که دقت و کنترل جریان اهمیت بالایی دارد، بسیار محبوب هستند.

شیرهای توپی دارای یک توپ چرخان هستند که درون بدنه شیر قرار دارد و با چرخش خود، امکان قطع یا باز شدن سریع مسیر جریان را فراهم می‌کند. این شیرها به دلیل سرعت عمل بالای خود، برای کاربردهایی که نیاز به عملکرد سریع دارند، ایده‌آل هستند. به عنوان مثال، در سیستم‌های هیدرولیک و گاز فشار بالا، شیرهای توپی می‌توانند به سرعت جریان را قطع یا برقرار کنند، که این ویژگی در مواقع اضطراری یا نیاز به تغییرات سریع در فرآیندها بسیار حیاتی است.

شیرهای یکطرفه، که به عنوان چک ولو نیز شناخته می‌شوند طراحی شده‌اند تا اجازه دهند سیال تنها در یک جهت جریان یابد و از جریان معکوس جلوگیری کنند. این شیرها برای جلوگیری از جریان برگشتی و محافظت از تجهیزات حساس در برابر آسیب بسیار ضروری هستند.

شیرهای یکطرفه معمولاً در سیستم‌های پمپاژ و لوله‌کشی استفاده می‌شوند تا از آسیب به پمپ‌ها و سایر تجهیزات جلوگیری کنند و عملکرد سیستم را بهبود بخشند. تصویر زیر نمونه ای از شیر یکطرفه ویکا است که مشاهده می نمایید.

شیرهای منیفولد شامل چندین شیر سوزنی هستند که در یک بدنه واحد ادغام شده‌اند و امکان اتصال تجهیزات فشار را به یک خط فرآیند واحد فراهم می‌کنند. این طراحی به سادگی نصب کمک کرده و نقاط نشت احتمالی را کاهش می‌دهد. برخی دیگر از نکات مهم خرید شیرهای ابزار دقیق عبارتنداز:

• کلاس فشاری: اطمینان حاصل کنید که حداکثر فشار قابل تحمل شیر با شرایط عملیاتی سیستم شما سازگار است. این امر به جلوگیری از خرابی شیر در برابر فشارهای غیرمنتظره کمک می‌کند.
• محدوده دما: شیرهایی را انتخاب کنید که قادر به تحمل دماهای شدید در شرایط کاری شما باشند. این ویژگی به حفظ عملکرد بهینه شیر در شرایط مختلف دما کمک می‌کند.
• سازگاری متریال: مواد سازنده شیر باید با سیالات مورد استفاده سازگار باشند تا از بروز خوردگی و فرسایش جلوگیری شود. انتخاب مواد مناسب می‌تواند عمر مفید شیر را افزایش دهد و هزینه‌های نگهداری را کاهش دهد.
• ویژگی‌های جریان: نیازهای خاص جریان در برنامه خود را در نظر بگیرید، از جمله اینکه آیا به جریان خطی یا درصدی نیاز دارید. این اطلاعات به انتخاب نوع شیر مناسب (مانند شیرهای توپی، سوزنی یا گلوب) کمک می‌کند.
• اندازه و پورت: شیرهایی با اندازه و پیکربندی پورت مناسب انتخاب کنید تا از سازگاری با سیستم لوله‌کشی خود اطمینان حاصل کنید. این امر به بهینه‌سازی جریان و جلوگیری از افت فشار کمک می‌کند.
• استانداردهای صنعتی: اطمینان حاصل کنید که شیر انتخابی با استانداردها و الزامات مربوط به صنعت شما مطابقت دارد، زیرا این موضوع بر روی ایمنی و کارایی سیستم تأثیر دارد.
• اتصال: نوع اتصال فرآیندی شیرهای ابزار دقیق می تواند فلنجی، دنده ای و تیوبی باشد که با توجه به نیازهای فنی میتوانید شیر با اتصال مورد نظر را انتخاب نمایید.

با در نظر گرفتن این عوامل، می‌توانید شیرهای ابزار دقیق مناسبی را برای کاربرد خاص خود انتخاب کنید که به بهینه‌سازی عملکرد و افزایش ایمنی در سیستم‌های صنعتی شما کمک کند.