پارامترهای شیمیایی

ORPمتر چیست؟

Oxygen Reduction Potential) ORP) یک انرژی پتانسیل الکتریکی ذخیره شده در آب میباشد. این پتانسیل همواره پویا نیست اما وجود دارد و قابل اندازه گیری می باشد. این انرژی به صورت پتانسیل الکتریکی به واحد میلی ولت قابل اندازه گیری می باشد. ORP اساساً پارامتری برای سلامت آب است. به همین دلیل این پارامتر یک اصطلاح مهم در سنجش کیفیت آب و تستر های ORP برای اندازه گیری کیفیت آب مورد استفاده قرار می گیرند. به عبارت دیگر با استفاده از انواع ORP مترها میتوانیم پتانسیل اکسیداسیون محلول ها را اندازه گیری کنیم که به معنی حضور اکسیدکننده ها و یا عوامل کاهش آنها و بار الکتریکی می باشد. 

مقادیر مثبت روی ORP متر به این معنی است که این ماده یک عامل اکسید کننده است و مقادیر منفی نشان می دهد که این ماده یک عامل کاهنده است.

کاربرد های ORP متر

ORP متر پرتابل جهت اندازه گیری ORP در صنایع مختلف در کاربرد های متنوع استفاده می شود. همان گونه که از اسم این تستر قابل حمل مشخص است برای اندازه گیری سریع  و عمدتا خارج از آزمایشگاه استفاده می شود.

استخر های شنا، مراکز فرآوری مواد غذایی، دیگ ها و برج های خنک کننده و آبکاری،تاسیسات تصفیه آب صنعتی، مراکز تامین آب آشامیدنی و غیره از آن جمله اند. اندازه گیری ORP به کاربر کمک می کند تا بر اثر بخشی ترکیبات ضدعفونی کننده از جمله کلر و ازن را نظارت کند.

انواع ORP متر

در بازار انواع مختلفی از ORPمتر وجود دارد که هر یک با توجه به شرایط کاری و نیاز کاربر تعریف شده و مورد استفاده قرار میگیرند. معمولا از دستگاههای مختلف سنجش ORP، نظیر ORP متر قلمی پرتابل، ORP متر رومیزی برای اندازه گیری بسیار حساس و مقدار بسیار جزئی ولتاژ ناشی از اکسایش استفاده می شوند.

این تجهیزات اغلب با نام ORP METER شناخته میشوند و به همراه محلول استاندارد ORP  که برای انجام کالیبراسیون دستگاه استفاده می شود  به بازار عرضه می شوند.

PH سنج چیست؟

PH مخفف دو کلمه Hydrogene و power به معنی قدرت یونی هیدروژن در محلول میباشد. به عبارت دیگر نسبت مولوکولهای یونیزه شده به غیر یونیزه شده در محلول را pH گویند. بع عبارت دیگر نسبت اسیدیته به قلیائیته آب را pH میگوییم .درجه اسیدیته یا قلیائیته در یک محلول بین 0 و 14 متغیر میباشد. عدد 7 نقطه خنثی میباشد به این معنی که در این نقطه محلول نه خاصیت اسیدی دارد نه خاصیت بازی(قلیایی).

pH متر دستگاهی الکترونیکی و متشکل از دو بخش اصلی یعنی میله (probe) و اندازه ‌گیر (meter)  است. اساس کار این دستگاه به این شکل است که میله پراب محصول، پی اچ محلول را تبدیل به سیگنال الکتریکی کرده و اندازه‌ گیر آن را تحلیل و نمایش می‌دهد. اندازه گیری ph در آزمایشگاه بسیار حائز اهمیت است به همین دلیل انواع ph متر در آزمایشگاه های مختلف مورد استفاده قرار می گیرد.

رابطه ORP با PH

PH و ORP دو پارامتر وابسته به یکدیگر هستند و متغیرهای میزان املاح آب و نوع فرایند یونیزه کردن آب بر آنها تاثیر گذار هستند.
در آب های با PH بالا بیشتر عوامل کاهنده را داریم (ORP-)  و در آب با اسیدیته پایین ، بیشترعوامل اکسید کننده با (ORP+) را مشاهده میکنیم. در فرایند اکسیداسیون ، الکترون ها از اکسید شونده دریافت می شوند.

چیزی که توانایی بالقوه اکسید کنندگی داشته باشد را با +ORP نشان میدهند که بیانگر غلظت یونها یا اکسیدکننده هاست . عوامل کاهنده اکسیداسیون چیزهایی هستند که فرایند اکسیداسیون را متوقف و یا کند می کنند . عامل کاهنده این کار را با اهداء یک الکترون انجام میدهد . عوامل کاهنده با -ORP مشخص میشوند و این مواد را با نام آنتی اکسیدان می شناسند.