شیر اطمینان دنده ای

شیر اطمینان دنده ای چیست؟

شیر اطمینان دنده‌ای (Threaded Safety Valve) یکی از انواع شیرهای اطمینان یا سیفتی ولو است که نقش حفاظتی کلیدی در سیستم‌ های تحت فشار ایفا می‌ کند. وظیفه اصلی این شیر، جلوگیری از بروز خطر ناشی از افزایش بیش از حد فشار در خطوط لوله و تجهیزات صنعتی است.

اتصال این نوع شیر به خطوط لوله از طریق اتصالات رزوه‌ای (پیچی) انجام می‌ شود، به همین دلیل نصب آن آسان و سریع است. شیر اطمینان دنده‌ای عموماً در سایزهای کوچک و متوسط و برای فشارهای کم تا متوسط به‌ کار می‌ رود، جایی که نیاز به یک راه‌ حل اقتصادی و در عین‌ حال کارآمد وجود دارد.

در شیر اطمینان دنده ای (رزوه ای) زمانی که فشار سیال از حد مجاز فراتر رود، مکانیزم داخلی شیر به‌ صورت خودکار فعال شده و مسیر خروج باز می‌ شود تا فشار اضافی تخلیه گردد. این فرآیند مانع از آسیب رسیدن به تجهیزات پایین‌ دست و اختلال در عملکرد کلی سیستم می‌ شود. در برخی مدل‌ ها، علاوه بر عملکرد خودکار، یک اهرم دستی نیز تعبیه شده است که به اپراتور امکان می‌ دهد در شرایط اضطراری یا برای انجام تست‌ های دوره‌ای، بدون نیاز به افزایش فشار، مسیر تخلیه را به‌ صورت دستی باز کند.

در مقایسه با شیرهای اطمینان فلنجی، نوع دنده‌ای غالباً مقرون‌ به‌ صرفه‌ تر بوده و به دلیل سادگی نصب و نگهداری، انتخاب اول بسیاری از پروژه‌ های صنعتی محسوب می‌ شود. هدف این مقاله در پیکاتک، ارائه یک راهنمای جامع برای خرید شیر اطمینان دنده‌ای و کمک به انتخاب بهینه‌ ترین گزینه متناسب با مشخصات فنی و نیازهای پروژه شما است.

اجزای اصلی و عملکرد شیر اطمینان دنده ای

شیر اطمینان دنده‌ای از چند بخش کلیدی تشکیل شده است که هر کدام نقش مهمی در عملکرد ایمن و دقیق این تجهیز ایفا می‌ کنند. این اجزا به‌ صورت هماهنگ عمل می‌ کنند تا در صورت افزایش بیش از حد فشار، مسیر تخلیه باز شده و فشار سیستم به محدوده مجاز بازگردد.

در شرایط عادی شیر اطمینان، نیروی فنر باعث بسته ماندن دیسک می‌ شود. هنگامی که فشار سیستم از مقدار تعیین‌ شده بیشتر شود، دیسک بر اثر نیروی سیال بالا می‌ رود و مسیر خروج باز می‌ شود. در نهایت پس از کاهش فشار و رسیدن به حد مجاز، فنر مجدداً دیسک را بر روی نشیمنگاه قرار داده و مسیر را می‌ بندد. این فرآیند، حفاظت مطمئن از تجهیزات و خطوط لوله را تضمین می‌ کند. اجزای اصلی شیر اطمینان دنده ای عبارتنداز:

بدنه (Body)

بدنه بخش اصلی و نگهدارنده تمام قطعات داخلی شیر است و معمولاً از آلیاژهای مقاوم مانند فولاد کربنی، استنلس استیل یا برنج ساخته می‌ شود. طراحی بدنه در مدل‌های دنده‌ای به‌گونه‌ای است که اتصالات رزوه‌ای در ورودی و خروجی آن تعبیه شده و نصب شیر بر روی خطوط لوله به‌ سادگی انجام می‌ شود.

کلاهک (Bonnet)

کلاهک در قسمت بالایی بدنه قرار دارد و علاوه بر پوشاندن و محافظت از فنر و قطعات تنظیم فشار، مسیر دسترسی برای سرویس یا تنظیم فشار بازشدن شیر را فراهم می‌ کند. در برخی مدل‌ ها، کلاهک مجهز به سیستم آب‌ بندی برای جلوگیری از خروج سیال است.

فنر (Spring)

فنر وظیفه اعمال نیروی متناسب بر روی دیسک یا سوپاپ را بر عهده دارد. این نیرو فشار سیستم را تا محدوده تنظیم‌شده نگه می‌ دارد. زمانی که فشار از حد مقرر فراتر رود، نیروی سیال بر نیروی فنر غلبه کرده و شیر باز می‌ شود. قدرت فنر و میزان پیش‌ بار آن، عامل اصلی تعیین فشار بازشدن شیر است.

دیسک (Disc)

دیسک قطعه‌ای است که در حالت عادی مسیر جریان را مسدود می‌ کند. با افزایش فشار و غلبه بر نیروی فنر، دیسک از نشیمنگاه جدا شده و مسیر خروج سیال باز می‌ شود. پس از تخلیه فشار اضافی، فنر دیسک را به موقعیت اولیه بازمی‌ گرداند.

اتصال رزوه‌ای (Threaded Connection)

در شیر اطمینان دنده‌ای، اتصال ورودی و خروجی به‌ صورت رزوه‌ای (پیچی) طراحی شده و نصب آن نسبت به مدل‌ های فلنجی بسیار سریع‌ تر و ارزان تر است. معمولاً سایز ورودی شیر اندکی کوچک‌ تر از خروجی آن انتخاب می‌ شود تا سرعت تخلیه و کاهش فشار افزایش یابد.

تفاوت شیر اطمینان دنده ای و فلنجی

اگرچه هر دو مدل شیر اطمینان دنده‌ای و شیر اطمینان فلنجی، یک هدف مشترک یعنی حفاظت از سیستم در برابر فشار بیش از حد دارند، اما از نظر طراحی، ظرفیت، نصب و کاربرد تفاوت‌ های مهمی دارند که در انتخاب مدل مناسب برای پروژه نقش تعیین‌ کننده ایفا می‌ کند.

•  نوع اتصال:  در مدل رزوه ای یا دنده ای (Threaded) اتصال به لوله با رزوه (پیچ) انجام می‌ شود و نصب سریع‌ تر بوده و به تجهیزات خاص نیاز ندارد. اما در مدل فلنجی (Flanged) شیر به وسیله فلنج و پیچ و مهره به خط لوله متصل می‌ شود که برای تحمل فشارهای بالا مناسب‌ تر است.
• محدوده فشار کاری: شیر اطمینان دنده‌ای معمولاً برای فشارهای کم تا متوسط (Low to Medium Pressure) استفاده می‌ شود. اما فلنجی برای فشارهای متوسط تا بسیار بالا (High Pressure) مناسب است.
• سایز و دبی تخلیه: در شیر اطمینان دنده ای سایز و ظرفیت تخلیه کمتر از شیر اطمینان فلنجی است.
• قیمت: شیر اطمینان دنده ای از لحاظ قیمت مقرون به صرفه تر از مدل فلنجی است اما مدل فلنجی دوام و مقاومت بیشتری در شرایط سخت فرآیندی دارد.

کاربردهای شیر اطمینان دنده ای

شیر اطمینان رزوه ای با توجه به مزایا و قیمت مناسب در طیف گسترده ای از صنایع مورد استفاده قرار می گیرد. کاربردهای رایج شیر اطمینان عبارتنداز:

• بویلرها و مخازن تحت فشار
• صنایع شیمیایی
• پالایشگاه‌ های نفت و گاز
• کمپرسورهای هوا
• صنایع غذایی و دارویی
• سیستم‌ های تبرید
• سیستم‌ های هیدرولیک
• سیستم‌ های بخار

انواع متریال شیر اطمینان دنده ای

انتخاب متریال مناسب برای شیر اطمینان دنده‌ای نقش مهمی در کارایی، طول عمر و ایمنی سیستم دارد. هر متریال، خصوصیات مکانیکی و مقاومت خاص خود را دارد و باید بر اساس فشار کاری، نوع سیال، دما و محیط کاری انتخاب شود.

شیر اطمینان دنده‌ای برنجی (Brass)

شیر اطمینان برنجی مقاومت خوبی در برابر خوردگی و زنگ‌ زدگی، هدایت حرارتی بالا و وزن سبکی دارد. از مزایای این متریال میتوان به قیمت مقرون‌به‌صرفه، نصب آسان، مناسب برای سیالات غیرخورنده مثل آب، هوا و بخار کم‌ فشار اشاره کرد اما مقاومت کمتری در برابر فشار و دمای بالا نسبت به متریال فولاد یا استیل دارد.

شیر اطمینان دنده‌ای استیل (Stainless Steel)

شیر اطمینان استیل دارای ویژگی هایی نظیر مقاومت بسیار بالا در برابر خوردگی و اکسیداسیون، قابلیت تحمل فشار و دمای بالا و دوام عالی در محیط‌ های خورنده و مرطوب است اما قیمت بالاتری نسبت به شیر اطمینان برنجی یا فولادی دارد.

شیر اطمینان دنده‌ای فولادی (Carbon Steel)

شیر اطمینان فولادی یا کربن استیل از استحکام مکانیکی عالی، مقاومت خوب در فشار بالا، قیمت مناسبی نسبت به استیل برخوردار است به همین دلیل در صنایع نفت، گاز، نیروگاهی و خطوط انتقال سیالات با فشار بالا (غیرخورنده) به کار می رود.

شیر اطمینان دنده‌ای چدنی (Cast Iron)

شیر اطمینان دنده‌ای چدنی دارای ویژگی هایی از جمله مقاومت مناسب در فشارهای کم تا متوسط، قیمت پایین، شکل‌ دهی آسان در تولید است. اما دارای محدودیت‌ هایی نظیر شکنندگی نسبی، تحمل محدود در برابر فشار و ضربه‌ های ناگهانی می باشد.

راهنمای انتخاب شیر اطمینان دنده ای

در هنگام خرید شیر اطمینان با اتصال دنده ای پارامترهای زیر را در نظر بگیرید تا بهترین انتخاب را داشته باشید:

• برند سازنده (قیمت متفاوت بر اساس مدل محصول)
• وضعیت محصول (نو یا دست دوم)
• کلاس فشاری
• سایز ورودی و خروجی شیر
• متریال بدنه (استیل، فولادی، برنجی، چدنی)
• دما و فشار کاری
• اهرم (دارد یا ندارد)

خرید شیر اطمینان دنده ای از فروشگاه پیکاتک

فروشگاه اینترنتی ابزار دقیق پیکاتک به‌ عنوان یکی از تخصصی‌ ترین و معتبرترین مراکز تأمین تجهیزات ابزار دقیق و شیرآلات صنعتی در ایران، همواره تلاش کرده است بالاترین سطح کیفیت، تنوع و خدمات را به صنایع مختلف ارائه دهد. با پشتوانه سال‌ ها تجربه، تیمی مجرب از کارشناسان فنی و پایبندی کامل به استانداردهای بین‌ المللی، پیکاتک به مرجعی مطمئن برای خرید شیر اطمینان دنده‌ای و سایر شیرآلات صنعتی تبدیل شده است.

در پیکاتک، مجموعه‌ای گسترده از شیر اطمینان دنده‌ای و شیر اطمینان فلنجی در دسترس است که پاسخگوی نیاز صنایع نفت، گاز، پتروشیمی، نیروگاهی، دارویی، غذایی و سایر حوزه‌های صنعتی می‌ باشد. محصولات موجود، از نظر برند، سایز، محدوده فشار، متریال بدنه (برنجی، استنلس استیل، فولاد کربنی، چدن) و ظرفیت تخلیه، تنوع بالایی دارند تا متناسب با شرایط کاری شما بهترین انتخاب فراهم شود.

اگر در انتخاب مناسب‌ ترین شیر اطمینان دنده‌ای بر اساس شرایط عملیاتی خود نیاز به راهنمایی دارید، کارشناسان فنی پیکاتک آماده‌اند تا پاسخگوی تمام پرسش‌ های شما باشند. با تماس با شماره 88109770-021 می‌ توانید از مشاوره رایگان، دریافت قیمت به‌روز و ثبت سفارش سریع بهره‌ مند شوید.