شیر گیوتینی

شیر گیوتینی  (knife gate valve) یا به عبارتی دیگر  شیر چاقویی  به یک نوع مدلی از شیر کشویی ها محسوب می شوند ، در واقع این شیر کشویی زیر مجموعه شیرآلات صنعتی محسوب می شوند.
کاربرد شیر کشویی ها در زمان های قدیم تقسیم آب اراضی کشاورزی  بود که از مدل های ساده تر آن استفاده می کردند. و با گذشت زمان و پیشرفت تجهیزات صنعتی این محصول با طراحی بهتر و آببندی بهتری تولید و عرضه کردند.

شیر گیوتینی یا شیر چاقویی که با حرکت خطی عمودی مسیر سیال را قطع یا وصل می کند و این با دو مدل شیر چاقویی ویفری و شیر چاقویی لاگ تولید می شود.
شیر چاقویی ها در جنس های مختلفی نظیر شیر چاقویی استیل و شیر چاقویی چدنی و فولادی عرضه و تولید می شوند  علاوه براین این شیر چاقویی ها دارای دو نوع عملگر یعنی یکی با عملگر شیر چاقویی دستی و دیگری با عملگر شیر گیوتینی پنوماتیک مونتاژ می شوند.
از شیر چاقویی می توان جهت باز و بسته نگه داشتن مسیر سیال با استفاده از دو روش دسته ای و اتوماتیک بهره جست.

این دستگاه دبا توجه به ساختار و طراحی ساده ای که دارد ارزان قیمت همچنین دارای طول عمر بالایی می باشد.

 اجزا تشکیل دهنده شیر چاقویی

اجزا تشکیل دهنده شیر چاقویی عبارتند از بدنه و دیسک و سیت و سیت رینگ و استم وعملگر و پکینگ و اورینگ و مهره است، البته جنس این اجزا با توجه به شرایطی که دارند مثل فشار کاری و درجه حرارت و نوع سیال می تواند با یکدیگر تفاوت داشته باشد.

بدنه این نوع شیر چاقویی ها با روش ریخته گری با جنس های فولاد و چدن و استیل و آلومینیوم برنز در مدل های ویفری و لاگ تولید می شوند. پس از اینکه مرحله قالب گیری و ذوب ریزی بدنه انجام شد می توان شروع به تراشکاری و پرداخت کاری آن نمود .
به این دلیل که دیسک این محصول با سیالات مختلفی برخورد دارد و در تماس است بایستی در مقایسه با جنس های استیل و فولاد با پوشش کرم و آلومینیوم برنز  از جنس بدنه مقاوم به خوردگی و سایش بالاتری تولید می شوند.

سیت و سیت رینگ این محصول با توجه به نوع سیال و فشار و میزان حرارت در جنس های مختلف استیل و لاستیک و تفلون و برنز تولید و مونتاژ می شود.

ویژگی های شیر گیوتینی

•    دارای طول عمر بالا
•    دارای جنس های مختلف می باشند
•    آببندی به خوبی و با دقت بالا انجام می پذیرد
•    امکان اتوماتیک کردن دستگاه وجود دارد.
•    عدم نیاز به اپراتور 
•    سیال هایی که دارای ناخالصی مثل الیاف و جلبک و غیره می باشد می توان استفاده نمود.
•    امکان تنظیم دیسک برای تنظیم میزان جریان سیال امکان پذیر است.
•    صرفه جویی در زمان یعنی زمان باز و بسته شدن آن کم می باشد.
•    قابلیت این را دارد تا بدون افت فشار حداکثر حجم سیال را عبور می دهد.

انواع شیر گیوتینی

این شیرها با توجه به نوع اتصال به مدل ویفری و لاگ و با توجه به نوع جنسی که دارند به مذل های استیل و فولاد و چدن و برنزی تقسیم می شوند. با توجه به نوع عملگری که دارند به دستی و پنوماتیک دسته بندی می شوند که در ادامه به شرح هر یک از این ها خواهیم پرداخت.

شیر چاقویی پنوماتیک

هنگام استفاده از شیر گیوتینی پنوماتیک در صورتی که نیاز به اپراتور نباشد بایستی از عملگر پنوماتیک استفاده نمود. شیوه ی کار این عملگر به این صورت می باشد که با استفاده از  نیروی باد فشرده دیسک را در جهت عمودی به صورت خطی به حرکت در می آورد و می تواند مسیر سیال را باز و بسته نگه دارد.

این نوع عملگر پنوماتیک  را می توان بر روی تمامی مدل های شیر گیوتینی تولید و مونتاژ کرد.
از شیر چاقویی با عملگر پنوماتیک می توان در شرایط و محیط های مختلفی استفاده نمود ، عملگر پنوماتیک  برای کاربری های مختلف مانند صنایع غذایی و دارویی و کاغذ سازی مورد استفاده قرار می گیرد.

شیر چاقویی دستی

این نوع عملگر یعنی عملگر دستی در دو مدل فلکه ای و اهرمی تولید و روانه ی بازار می گردد. اما در هر دو مدل ذکر شده اپراتور بایستی به روش دستی به عنوان محرک حضور داشته باشد
همچنین لازم به ذکر است که  زمان باز و بسته شدن این نوع عملگر در این محصول نسبت به عملگر پنوماتیک بیشتر می باشد.

تفاوت شیر چاقویی ویفری و شیر چاقویی لاگ 

•    قالب بدنه در مدل لاگ با قالب بدنه  در مدل ویفری با یکدیگر متفاوت می باشد.
•    ضخامت مدل لاگ نسبت ویفری کمی بیشتر می باشد.
•    تعداد سوراخ های موجود بر روی بدنه مدل ویفری کم تر از مدل لاگ می باشد  که این باعث میشود شیر چاقویی لاگ دارای اتصال بهتری روی خط لوله باشد و ارتعاشات و نوسات خط تاثیر کمتری روی آن بگذارد.

کاربرد شیر چاقویی

•    کارخانجات فولاد و سیمان
•    پتروشیمی و پالایشگاه ها
•    کارتن سازی و خمیر کاغذ
•    کانال های آب
•    آب و فاضلاب
•    مصارف کشاورزی
•    صنایع غذایی
•    صنایع دارویی
•    سد و نیروگاه

نکات مهم در انتخاب شیر گیوتینی

در ساخت بدنه این شیر های گیوتینی از متریال های مختلفی نظیر چدن ، فولاد ، استیل و غیره استفاده میشود.
لازم به ذکر است که برای ساخت تیغه ی این نوع شیر ها از یک متریال به خصوصی استفاده می گردد که به آن استنلس استیل گویند. علاوه براین استفاده از همین متریال و فلزات سبب شده تا طول عمر و دوام این محصولات بالا رود.

یکی دیگر از موارد مهم در شناخت و مشخصات شیر گیوتینی مهم است سایز این نوع شیر است. در حالت معمول این شیر در انواع ۲ تا ۲۴ اینچ تولید می شود ، زیرا ممکن است هر شخصی با توجه به نیازی که دارد به سایز های کوچک تر یا بزرگ تری از این محصول نیاز پیدا کند.
همان طور که توضیح داده شد عملکر شیر گیوتینی تدریجی است و باز و بسته شدن آن به مقداری زمان نیاز دارد اگر می خواهید شیر به شکل کامل عمل کند باید زمان مشخصی را منتظر بمانید اما معمولا از این نوع شیر ها بصورت نیمه باز مورد استفاده قرار می گیرند .
ساختمان  این نوع شیر گیوتینی ها بصورت دو تکه می باشد یعنی در قسمت تماس با فلنچ ها ضاخمت بیشتری را شاهد هستیم و همین امر باعث تقویت طرفین و مقاومت بیشتر شیر می شود.