شیر دیافراگمی

شیر دیافراگمی یا دیافراگم ولو (Diaphragm Valve)در دو مدل شیر دیافراگمی با برآمدگی و شیر دیافراگمی بدون برآمدگی برای قطع و وصل و کنترل جریان سیال مورد استفاده قرار می گیرد.

یکی از اصلی ترین عضو ها در شیر دیافراگمی مجرابند آن نام دارد که شکل آن دیافراگمی صفحه ای مانند یک لایه پرده محافظ می باشد. این دیافراگم در دو جنس شیر دیافراگمی تفلونی PTFE و شیر دیافراگمی لاستیکی EPDM تولید و عرضه می گردد.

ساختار و اجزا دیافراگم ولو

ساختمان شیر دیافراگمی شامل بدنه و سیت و پکینگ و شافت و فلکه می باشد. لازم به ذکر است که با توجه به نوع سیال و درجه حرارت و فشار کاری،جنس بدنه و سیت و پکینگ با یکدیگر تفاوت هایی دارند.

بدنه شیر دیافراگمی با در نظر گرفتن شرایط و مشخصات فوق  در جنس های مختلفی نظیر  استیل و چدن و فولاد و آلومینیوم برنز با نوع اتصال دنده ای و فلنجی و کلمپی تولید و عرضه می گردد. دو مدل شیر دیافراگمی وجود دارد یکی بدون برآمدگی و دیگری با برآمدگی جهت کنترل جریان  سیال های روان و سیال های با غلظت بالا تولید می شود.

در شیر دیافراگمی ها ، دیافراگم یکی از اصلی ترین اجزا محسوب می شود که وظیفه ی مسدود یا باز کردن مسیر سیال را بر عهده دارد.
عمدتا جنس آن از تفلون و لاستیک و پلی اورتان و… برای سیال های پایه آب و اسید و دوغ آِّب مثل آهک و سیمان مورد استفاده قرار می گیرد استفاده می شود.

لازم به ذکر است که این صفحه دیافراگم بایستی از جنس و متریال مرغوب و با کیفیت تولید گردد تا بتواند با چرخاندن فلکه به راحتی مسیر سیال عبوری را مسدود کند.

ویژگی های شیر دیافراگمی

•    امکان نصب انواع عملگر بر روی Diaphragm Valve  وجود دارد.
•    جهت قطع و وصل و کنترل (تنظیم) جریان مسیر سیال مورد استفاده قرار می گیرد.
•    قابلیت آببندی کامل را انجام می دهد و نشتی سیال را به صفر می رساند.
•     برای سیال ها یا اسید و مواد شوینده و مواد غذایی و غیره می توان از آن استفاده کرد.
•    در جنس های بدنه چدن نشکن و فولاد و استیل تولید می شود.
•    قابلیت استفاده برای سیال ها با ذرات معلق و نیمه جامد از نوع بدون برآمدگی را دارا می باشد.
•    قابلیت تعویض دیافراگم و گسکت وجود دارد.

انواع شیر دیافراگمی از نظر نوع بدنه

شیر دیافراگمی از نظر نوع بدنه به 2 نوع شیر دیافراگمی با برآمدگی و بدون برآمدگی میباشد که در ادامه به توضیح انواع آن میپردازیم:

شیر دیافراگمی بدون برآمدگی

در شیر دیافراگمی های بدون برآمدگی یا دیافراگم مستقیم که در آن دیافراگم  تا قسمت کف آمده و با چسبیدن به کف بدنه از داخل جریان سیال را قطع و وصل می کند.  در شیر دیافراگمی  بدون برآمدگی دیافراگم انعطاف بیشتری نسبت به شیر دیافراگمی با ابر آمدگی دارد و با چرخش فلکه تا نقطه صفر مسیر سیال را قطع و وصل می کند.

از این نوع دیافراگم بدون برآمدگی برای سیال هایی که دوغ آبی هستن مانند آهک یا سیمان با دانه های درشت استفاده می کنند.

شیر دیافراگمی با برآمدگی 

 در این نوع شیر دیافراگمی با بر آمدگی که بدنه آن  Z شکل می باشد که سیال از هنگام ورود تا خروج با 180 چرخش خارج می شود. از این مدل برای سیال های روان که خالص می باشند استفاده می شوند و دیافراگم این مدل دیافراگم ولو به علت انعطاف کمتر برای قطع و وصل سیال کمتر از حالت مستقیم خراب می شود.

انواع دیافراگم ولو بر اساس نوع اتصال

•    دیافراگم ولو دنده ای
•     دیافراگم فلنجی
•    دیافراگم ولو جوشی 

کاربردهای دیافراگم ولو

•    پالایشگاه ها و پتروشیمی ها
•    نیروگاه آب و برق
•    صنایع دارویی
•    صنایع شیمیایی
•    صنایع کشتیرانی و…
•    صنایع غذایی

معایب دیافراگم ولو

یکی از معایب عمده دیافراگم ولو ها این است که حین کنترل جریان هنگام برخورد با اجسام سخت و تیز دچار آسیب می شود و آببندی کامل را انجام نمی دهد.