فلومتر توربینی چیست؟
فلومتر توربینی (Turbine Flow Meter) نوعی جریان سنج محسوب می شود که در جهت مسیر سیال نصب می گردد و قابلیت اندازه گیری فلو مایعات و گاز ها را دارا می باشد.
در این دستگاه پره ای با عنوان روتور وجود دارد که با عبور سیال به دور یک محور یا شفت می چرخد. هر چه سرعت عبور جریان سیال بیشتر و بالا تر باشد این روتور با سرعت بیشتری شروع به چرخش می کند و فلوی بیشتری از فلومتر عبور خواهد کرد.
اندازه گیری سرعت چرخش روتور دبی حجمی جریان را تعیین خواهد کرد.

طرز کار فلومتر توربینی
در ابتدا فلومتر توربینی توسط حرکت و جریان سیال شروع به چرخیدن می کند ، این پرههای دوار پالسهایی ایجاد میکنند که ثبت شده و نرخ جریان با این کار تعیین میشود. میزان فرکانس تولیدی در فلومتر های توربینی به سرعت جریان بستگی دارد.
این تیغه هایی که بر روی دبی سنج توربینی قرار دارند قادرند تا انرژی جریان سیال را به انرژی دورانی تبدیل کنند. شفت توربین روی یاتاقانهایی قرار میگیرد و هنگامی که سرعت سیال بیشتر میشود، سرعت روتور نیز افزایش مییابد.
از فلومنتر های توربینی جهت اندازهگیری سرعت سیالات و گازها در لولهها استفاده میشود. چرخش و حرکت این شفت ها بهصورت مکانیکی یا با حرکات پرهها اندازهگیری میشود. همچنین حرکت پره های فلومتر توربینی به صورت مغناطیسی توسط سنسور اندازهگیری میشود.
در شرایطی می توان از فلومتر و دبی سنج های توربینی استفاده کرد که نیاز به دقت، ابعاد اشغال شده کمتر و پاسخ سریع باشد.
دبیسنج توربینی دارای یک تیغهی پروانهای است که در حین حرکت سیال در داخل لوله میچرخد. حرکت پرههای توربین توسط یک پیکاپ مغناطیسی حس میشود و یک پالس الکتریکی ایجاد میشود. تعداد پالسهای الکتریکی نسبت مستقیم با سرعت سیال داخل لوله و فلومتر دارد، یعنی هرچه پالس های الکتریکی بیشتر دریافت شود، سرعت سیال بیشتر خواهد بود و بالعکس.
این فلومترها از جریان برای اندازهگیری سرعت از توربین (پره ها) استفاده میکنند و برای مایعات تمیز و چسبناک با وسیکوزیتهی حداکثر 50 سانتیاستوک استفاده میشوند. این دستگاه دارای روتور چندتیغهای است در زوایای سمت راست روی جریان نصب شده است. خروجیها یک موج سینوسی یا فرکانس موج مربعی هستند. اکثریت فلومترهای توربینی دارای دقتی بین 0.5% تا 1.5% خوانش هستند.
امروزه تولید کنندگان مختلفی در دنیا فلومتر توربینی را تولید و به بازار عرضه میکنند که از مهمترین آنها میتوان به اندرس هاوزر، ای بی بی، کرونه و ... اشاره کرد.
ضریب k در فلومتر توربین چیست؟
در فلومتر های توربینی ضریب K یک ضریب اولیه محسوب می شود که وظیفه آن نشان دادن تعداد پالس ها در واحد های (حجم یا جرم )محیط را نشان دهد. این مقادیر ثابت شامل مشخصات اصلی ماده و لوله شامل (ویسکوزیته، دما، قطر و غیره) می باشد.
در سیستم های اندازه گیری نشان دادن صحیح این مقادیر بسیار مهم و ضروری می باشد. همچنین پس از کالیبراسیون، این ضریب در گواهی محصول نشان داده می شود.
فرکانس فلومتر توربینی
فرکانس های این نوع فلومتر توربینی به دو دسته ی فرکانس بالا High Ferequency و فرکانس پایین Low Ferequency تقسیم بندی می شوند. زمانی که فلومتر توربینی در حالت فرکانس پایین فرار دارد بخشی از سطح سیال با فلومتر در تماس است و بخشی از آن با فلومتر تماسی ندارد، همین موضوع سبب می شود تا فرکانس پایین تری تولید کند. بنابراین فلومتر توربینی با سرعت کمتری شروع به چرخش می کند اما در حالت فرکانس بالا تمام قسمت سیال با توربین در تماس است و پالس بیشتری به حسگر منتقل می نماید.
مزایای فلومتر توربینی
- خروجی پالس دوگانه
- قیمت پایین
- تکرارپذیری بالا
- هزینه تعمیر و نگهداری به صرفه
- خطی
- ابعاد کوچک تر
- دقت بالا
- نصب آسان
- افت فشار کم
- دامنه فشار و دمای وسیع کاری
- تکرارپذیری بالا و بازه گسترده
- ساختار ساده و مقاوم
معایب فلومترهای توربینی
- احتمال ایجاد مشکلاتی نظیر کاویتاسیون، وزن مخصوص و ویسکوزیته در برخی سیالات خاص
- قیمت بالا
- احتمال پوسیدگی و ایجاد شکستکی در پرههای سیال و نیاز به کالیبراسیون مداوم
- محدودیت استفاده در سیالات با غلظت بالا (سیالات دوغابی)
- قابلیت ضعیف جابجایی از یک سیستم به سیتم دیگر
- دارای قطعات متحرک
- حساس به پروفیل جریان
- عدم قابلیت استفاده در دبی های بسیار بالا
- دقت پایین در دبیهای کم
- عدم عملکرد مطلوب در سیالات غیر روانکار
نکات مهم در خرید فلومتر توربینی
• عدم اندازه گیری دقیق دبی بخار
• مناسب جریانات تک فازی
• فرسایش بلبرینگ
• وابستگی به گرانروی سیال
• وابستگی به پروفایل جریان بالا دست
• بازه عملیاتی پایین در سیالات با ویسکوزیته بالا
کاربردهای فلومتر توربینی
- دستگاه های بسته بندی نوشیدنی
- صنایع کشاورزی
- صنایع دارویی
- کنترل فرآیند
- چاپ عکس
- فلومتر توربینی تصفیه خانهها
- صنایع شیمیایی