ورق برشی چیست و چگونه تهیه میشود؟
ورق فلزی یکی از اجزای اصلی صنعت فلزکاری است و در اشکال و اندازههای مختلف تولید میشود. بسیاری از اشیاء با استفاده از این ورقها تهیه میشوند. در اغلب کشورها، ضخامت ورقهای فلزی با میلیمتر مشخص میشود. از فلزات مختلفی چون آلومینیوم، برنج، مس، نیکل، تیتانیوم و فولاد برای ساخت ورقهای فلزی استفاده میشود. یکی از ورقهای فلزی پرکاربرد در صنعت ساختوساز، ورقهای برشی هستند. این ورقها بهصورت کلاف تولید میشوند و در اندازههای دلخواه برش میخورند.
ورقهای برشی، همان ورقهای فلزی/فولادی هستند که با استفاده از پروسههای نورد گرم و سرد بهصورت ورقهای نازک تولید میشوند. ورقهای تهیهشده با نورد گرم دارای سطح زبر و غیر روغنی و گوشههای تقریباً گرد هستند، درحالیکه سطح ورقهای تولیدشده با نورد سرد کاملاً صیقلی هستند و گوشههای زاویهدار دارند.
در پروسه نورد گرم، بیلتها تا 1700 درجه فارنهایت (926 درجه سلسیوس) حرارت میبینند و بهصورت ماست درمیآیند. سپس فولاد نرم شده با عبور از غلتک بهصورت رول یا کلافهای با اندازه مشخص تهیه میشوند. ازآنجاییکه پس از سرد شدن، ورقهای نورد گرم دچار انقباض میشوند، پس اندازه و شکل نهایی این ورقها دقیق نخواهد بود.
برخلاف ورقهای نورد گرم که ابتدا گرم و سپس سرد میشوند، ورقهای نورد سرد پس از حرارت دیدن در دمای محیط، سرد شده و سپس بهصورت کلاف درمیآیند. این ورقها دارای اندازههای دقیق و سطح صیقلی هستند؛ بااینحال، هزینه بیشتر، اشکال محدود و فشار داخلی بیشتر ازجمله معایب این ورقها میباشند.
همانطور که گفته شد، ورقهای نورد سرد معمولاً از ورقهای نورد گرم سختتر و مقاومتر هستند. مقاومت ورقهایی که در دمای پایین شکل میگیرند در برابر تغییر شکل و شکست بیشتر است. درصورتیکه فشار داخلی ورق پیش از برش یا جوشکاری آزاد نشود، احتمال تاب خوردگی ورق در حین پروسه موردنظر افزایش خواهد یافت.
ورقهای برشی تهیهشده با استفاده از ورقهای نورد گرم و سرد بهصورت کلاف در آمده و به دست مصرفکننده میرسند. یکی از مهمترین مزایای ورقهای برشی آن است که کلافهای تولیدشده را میتوان در اندازههای دلخواه برش داد. ازاینرو، به کلافهای فلزی، ورق برشی گفته میشود.
کاربرد ورقهای برشی
ورقهای برشی، قدرت و استحکام بالایی دارند و در صنایع و موقعیتهای مختلف مورداستفاده قرار میگیرند. از این ورقها در صنعت اتومبیلسازی، کشتیسازی و ساخت لوازمخانگی استفاده میشود. علاوه بر این، ورقهای برشی جایگاه خاصی در ساختمانسازی و ساخت مخازن بزرگ دارند.
نحوه برش ورقهای برشی
برای برش ورقهای برشی از دستگاه برش استفاده میشود. دستگاههای برش بهصورت دستی (قیچی)، هیدرولیک و ماشینی در دسترس هستند. برای انتخاب دستگاه برش مناسب باید به ضخامت ورق موردنظر توجه کرد. قیچیهای دستی برای برش ورقهای نازکتر و دستگاههای اتوماتیک برای برش ورقهای ضخیم استفاده میشوند.
شیوه تولید ماده اولیه ورق برشی
مادهی اولیهای که برای ساخت ورقهای برشی استفاده میشوند، تختال فولادی است که طبق عملیات نورد گرم که در ابتدای مطلب آن را شرح دادیم، ساخته میشوند. عملیات نورد برای تولید این محصول تا رساندن ضخامت به ورق به ۱.۶ و ۱.۸ میلیمتر ادامه دارند. برای اینکه ورق به صورت برشی تولید شود، در بخش پایانی، توسط تجهیزات برش بر اساس ابعاد استاندارد، برش میخورند. برخی از این دستگاهها عبارتند از:
دستگاه برش گیوتین
هوا برش
برش پلاسما
دستگاه برش CNC
از بین دستگاههای نام برده شده، برای مصارف عمران، دستگاه گیوتین پرکابردتر است. این دستگاه خطای پایین و دقت برش بالایی دارد. از آنجایی که دستگاه CNC از تمام دستگاههای برش گرانتر است، پس اگر ورق با این دستگاه برش بخورد، قیمت بالاتری خواهد داست.