معرفی انواع ورق استنلس استیل
ورق استنلس استیل به ورقی گفته می شود که پایه آن آهن است، اما آلیاژهای دیگری نیز دارد و عناصر دیگری نیز بسته به خواص مکانیکی آن مثل شکل پذیری ، جوش و سختی در آن ترکیب شده اند. این ورق از مقاطع فلزی است که کمتر از 2 درصد آن کربن است. هر چه مقدار کربن در این آلیاژ بیشتر شود مقاومت و سختی آن نیز افزایش پیدا می کند و از میزان شکل پذیری آن کاسته می شود.
این محصول به دو صورت تولید می شود ، قطعات مربع یا مستطیل شکل که ابعاد متنوعی دارند. ورق های استیل به ویژه استنلس استیل مقاومت بسیار خوبی در برابر دماهای بالا و پایین دارند به طوری که تا 1000 درجه سانتی گراد و همچنین تا دمای منفی 200 (200-) درجه سانتی گراد می توان به آن ها حرارت داد.
تفاوت بین فولاد ساده کربنی با آلیاژی چیست؟
فولادها به دو دسته تقسیم می شوند. فولاد ساده یا استیل ضد زنگ. فولاد ساده کربنی دارای عناصر محدودی است. یعنی به جز کربن دارای سیلیسیم، منگنز ، گوگرد و فسفر است. حالا اگر عناصری مانند کروم به آهن اضافه شود استیل ضد زنگ می شود. استیل ضد زنگ یا استیل استنلس ضد زنگ است و در برابر خوردگی های مختلف مقاومت بالایی دارد.
انواع ورق استیل
در طبقه بندی این محصول ، ورق ها براساس آلیاژ تقسیم بندی می شوند. استیل ها چند سری دارند. از جمله سری 300 و 400. اما معروف ترین و رایج ترین استیل در بازار سری 300 است که ضد زنگ می باشد و به انواع مختلفی مثل 304، 305، 316،321، 347 تقسیم می شود که در بین همه موارد 304 از سایرین پر مصرف تر است.
اما استیل سری 400 بیشتر در زندگی روزمره و وسایل کوچک استفاده می شود. مثلا استیل 410 در برابر سایش مقاوم است اما نسبت به خوردگی مقاومت کمی دارد. در استیل 420 می توانیم آن را پولیش کنیم و همین قابلیت باعث می شود که برای کارد و چنگال و قاشق استفاده شود. استیل 430 نیز برای تزئینات و دکوراسیون استفاده می شود. مثلا برای طراحی های داخلی خودرو ها و منازل استفاده می شوند. این فلز قابلیت شکل پذیری خوبی دارد و به خاطر عناصری که در این ورق است قیمت ارزان تری از استیل سری 300 دارد.
ورق استنلس استیل سری 400
عناصر اصلی در آلیاژ ورق استیل سری 400، کروم و مولبیدن هستند. از این ورق، معمولاً در ساخت وسایل روزمره استفاده میشود. مهمترین خواص این نوع ورق استیل، جوشپذیری بالا، مقاومت به خوردگی، ضد زنگ بودن و همچنین خاصیت مغناطیسی است. ورق استنلس استیل سری 400 دارای گریدهای 410، 420، 430 و همچنین 446 است.
ورق استنلس استیل 405 دارای ترکیبات مخصوص برای جوشکاری است.
ورق استنلس استیل 408 از مقاومت بالایی در برابر حرارت برخوردار است، اما در برابر خوردگی ضعیف عمل میکند.
ورق استنلس استیل 409 معمولاً برای ساخت اگزوز خودرو استفاده میشود.
ورق استنلس استیل 410 در برابر سایش مقاومتر است.
از استیل 420 برای ساخت قاشق و چنگال استفاده میشود.
گرید 430 عمدتاً در دکوراسیون و تزئینات منزل کاربرد دارد.
ورق استنلس استیل 446 برای استفاده در پروژههایی با درجه حرارت بالا، گزینهی مناسبی است.
ورق استنلس استیل سری 300
ورق استنلس استیل سری 300، رایجترین فولاد ضدزنگ استیل بوده که دارای انواع گریدهای مختلف، نظیر 303، 304، ،316 ،321 و 347 است. بین تمام این گریدها، 304 به عنوان پُرمصرفترین ورق در بازار شناخته میشود و دارای خواصی مانند مقاومت به خوردگی، قابلیت جوشکاری، انعطافپذیری و غیر مغناطیسی است.
از مشخصات انواع ورق استنلس استیل سری 300 میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
ورق استنلس استیل 301 قابلیت شکلپذیری، انعطافپذیری، جوشکاری و مقاومت سایشی بالایی دارد.
ورق استنلس استیل 302 به دلیل داشتن کربن اضافه، نسبت به ورق 304 مقاومتر است.
ورق استنلس استیل 303 به خاطر داشتن گوگرد و فسفر اضافه، نسبت به ورق استیل 304، قابلیت شکلپذیری بهتری دارد.
ورق استنلس استیل 309 در مقایسه با ورق استیل گرید 304 از مقاومت حرارتی بهتری برخوردار است.
ورق استنلس استیل 316 به دلیل داشتن آلیاژ مولیبدن، در صنایع غذایی و فرآوردههای دارویی بسیار پُرکاربرد است. همچنین به خاطر مقاومت بالا در برابر خوردگی در مقایسه با ورق ۳۰۴، در صنایع دریایی بیشتر مورد استفاده قرار میگیرد. این ورق در صنایع ساعتسازی هم کاربردهای زیادی دارد. از ورق استنلس استیل 316 به دلیل تحمل گرمای ۲۰۰۰ درجهی فارنهایت، در ساخت آستر دودکشها نیز استفاده میشود.
ورق استنلس استیل 317 از فولاد ضد زنگ ساخته شده و به دلیل داشتن مقداری مولیبدن، در برابر آسیب مواد شیمیایی، مقاوم است. این ورق، همچنین از استحکام کششی بالا و تحمل تنش عالی برخوردار است.
ورق استنلس 321 از نظر کارایی و خاصیت، مشابه ورق 304 است و به دلیل افزودن تیتانیوم به آن در زمان جوشکاری، خطر پوسیدگی جوش در آن، بسیار کمتر است.
فرق استیل 304 با 316 چیست؟
استیل 304 دارای 18 درصد کروم و 8 درصد نیکل است ، اما استیل 316 علاوه بر کروم و نیکل، مولیبدن نیز دارد. یعنی کروم 16 درصد ، نیکل 10 درصد و 2 درصد مولیبدن دارد. مولیبدن مقاوم است و در برابر خوردگی تحمل بالایی دارد، به ویژه در برابر آب شور دریا. به 316 استیل ضد زنگ گرید دریایی هم می گویند و برای همین در صنایع کشتی سازی و دریایی از آن به وفور استفاده می کنند.
ابعاد ورق استیل
این محصول در ابعاد مختلفی عرضه می شود. به طور مثال در ابعاد 1*2 و 1.25*2.50 متر، 1.22*2.44 متر ، 3*1.5 متر و 1.5*6 متر و 2*6 متر تولید می شود. تمامی این ابعاد با ضخامت های مختلفی مانند 35 صدم میلی متر تا 20 میلی متر در بازار موجود است. عرض این ورق ها به صورت 100 و 125 و 150 سانتی متر تولید و عرضه می شود. البته که ورق های استیل فابریک در دو اندازه 200*100 سانتی متر، 250*125 سانتی متر و 122*244 سانتی متر موجود است.
استیل بگیر و نگیر چیست؟
در بازار دو اصطلاح متداول است. استیل بگیر ، به فولاد زنگ نزنی می گویند که خاصیت جذب توسط آهن ربا را داشته باشد، و به فولاد زنگ نزنی که به آهن ربا جذب نشود ، استیل نگیر می گویند. فولاد های زنگ نزن که در بازار وجود دارند مانند 304 و 316 است که کروم و نیکل دارند و همین دو عنصر باعث نگیر بودن استیل می شود. نیکل باعث می شود که ساختار فریتی تشکیل نشود. شاید این نکته برایتان جالب باشد که استیل سری 400 دارای کروم است که خاصیت مغناطیسی فولاد زنگ نزن را حفظ می کند.
آیا ورق های استیل استنلس قابل بازیافت هستند؟
ورق های استیل را می توان با قاطعیت گفت که قابل بازیافت هستند و می توان آن ها را به صورت 100 درصد بازیافت کرد. می توان استیل های ضایعاتی را در کارگاه و کارخانه ها ذوب کرد و دوباره قالب گیری شود. بیشتر استیل های موجود در جهان یعنی حدود 65 تا 80 درصد استنلس به روش بازیافت تولید می شود.
ویژگی های ورق استیل
این محصول براق ، صاف ، ضد زنگ و مقاوم به خوردگی است. این محصول به دو صورت رول و شیت در بازار عرضه می شود. می توان چند ویژگی مهم آن را به صورت زیر بیان کرد:
ورق استیل به صورت براق و مات در بازار وجود دارد.
ورق استیل نسوز است.
ورق استیل ضد اسید است.
ورق استیل روکش دار است.
تولیدکنندگان ورق استیل در ایران
این نوع محصول در کشور ما وارداتی است ما در کشور ورق استنلس استیل را تولید نمی کنیم. تولید کنندگان آن از دیگر کشورهاست. از معروف ترین تولیدکنندگان این محصول می توان آلمان ، فرانسه ، اوکراین ، تایوان ، کره جنوبی ، چین ، ژاپن ، آفریقای جنوبی و آمریکا است. البته در گذشته این ورق ها از آمریکا ، ژاپن و آلمان وارد می شده که امروزه بیشتر از چین ، تایوان ، کره جنوبی و آفریقای جنوبی است و درصد چین بیش از همه کشورها است. اگر چه کیفیت تایوان و کره جنوبی مناسب و خوب برآورد شده است.
کاربردهای ورق استنلس استیل
یکی از مهمترین خاصیتهای ورق استنلس استیل، قابلیت بازیافتپذیری به صورت نامحدود است که آن را به فلزی پُرطرفدار تبدیل کرده است. این ورق، کاربردهای گوناگونی در صنایع مختلف دارد، ازجمله:
صنایع غذایی
صنایع پتروشیمی
ساخت بدنهی خودرو، هواپیما و کامیون
ساخت لوازم خانگی
ساخت بدنه، پوشش و سقف آسانسور
ساخت قطعات بزرگ در کشتیسازی